30.04.2013 Views

Pobierz Biuletyn Automatyki w formacie pdf - Astor

Pobierz Biuletyn Automatyki w formacie pdf - Astor

Pobierz Biuletyn Automatyki w formacie pdf - Astor

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Szkolenia z zakresu robotów<br />

przemysłowych – dlaczego warto?<br />

Astraada Drive<br />

Ruch pod pełną kontrolą<br />

strona 20<br />

Technologie bezprzewodowe<br />

w zastosowaniach przemysłowych<br />

strona 22<br />

strona 16


Szanowni Państwo,<br />

Aktualności<br />

za każdym razem, gdy siadam, by napisać<br />

kilka słów otwierających nowy numer naszego<br />

pisma, zastanawiam się, dlaczego czas<br />

tak szybko płynie. Przecież dopiero co pisałem<br />

tekst do numeru poprzedniego! Gdzie są te<br />

trzy miesiące? Czy teraz już zawsze tak będzie?<br />

Może dałoby się to jakoś spowolnić?<br />

Będę musiał przemyśleć te egzystencjalne pytania,<br />

żeby jeszcze przed przystąpieniem do pisania<br />

kolejnego „wstępniaka” znaleźć na nie<br />

odpowiedzi. Może zdążę…<br />

Tymczasem oddajemy w Państwa ręce 62 już<br />

numer <strong>Biuletyn</strong>u <strong>Automatyki</strong>, a w nim jak<br />

zawsze wiele ciekawych tematów i artykułów.<br />

Już na stronie 4 prezentujemy nową kampanię<br />

informacyjną, zainicjowaną przez firmę<br />

ASTOR, a koncentrującą się na problematyce<br />

ograniczania kosztów. Na stronie 7 przeczytają<br />

Państwo o ciekawej imprezie zorganizowanej<br />

na Politechnice Krakowskiej w ramach<br />

Nocy Naukowców. Z kolei na stronie 9 publikujemy<br />

relację z rozstrzygnięcia kolejnej,<br />

jedenastej już edycji Konkursu na najlepszą<br />

pracę dyplomową.<br />

W numerze piszemy tradycyjnie o wielu nowych<br />

produktach w ofercie firmy ASTOR,<br />

m.in. o przemiennikach częstotliwości Astraada<br />

Drive czy panelach operatorskich z oprogramowaniem<br />

InTouch CE. Zachęcam również<br />

do zajrzenia na stronę 22, gdzie znajdą<br />

Państwo podsumowanie informacji o technologiach<br />

bezprzewodowych w zastosowaniach<br />

przemysłowych.<br />

Dużo miejsca poświęcamy opisom interesujących<br />

wdrożeń systemów automatyki, informatyki<br />

przemysłowej i robotyki w polskich<br />

przedsiębiorstwach. Natomiast na stronie 38<br />

znajdą Państwo artykuł poruszający tematykę<br />

użyteczności systemów i aplikacji. Temat ten<br />

będzie pogłębiany w kolejnych numerach naszego<br />

<strong>Biuletyn</strong>u.<br />

Jak zawsze w grudniowym numerze naszego<br />

kwartalnika chciałbym w imieniu Redakcji<br />

oraz firmy ASTOR złożyć Państwu najserdeczniejsze<br />

życzenia z okazji Świąt Bożego<br />

Narodzenia, a także Nowego Roku. Życzę<br />

przede wszystkim zdrowia, a także wszystkiego<br />

tego, czego Państwo życzą sobie sami.<br />

Serdecznie zapraszam do lektury.<br />

Mateusz Pierzchała<br />

Redaktor Naczelny<br />

Pierwszy kontakt z firmą ASTOR<br />

ASTOR Gdańsk<br />

ul. Polanki 12<br />

80-308 Gdańsk<br />

tel. 058 554 09 00; fax 058 554 09 09<br />

e-mail: gdansk@astor.com.pl<br />

ASTOR Katowice<br />

ul. Ks. Bpa. Bednorza 2a-6<br />

40-384 Katowice<br />

tel. 032 355 95 90; fax 032 355 95 99<br />

e-mail: katowice@astor.com.pl<br />

<strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

Kompaktowe switche przemysłowe z 8 portami .............................12<br />

Proficy Process Systems ..................................................................12<br />

Proficy Machine Edition 6.0 ..............................................................13<br />

Internetowy serwis<br />

Systemu Wsparcia Technicznego ASTOR .........................................14<br />

Szkolenia z zakresu robotów przemysłowych<br />

– dlaczego warto? ............................................................................16<br />

Sterowniki VersaMax Micro .............................................................18<br />

Ruch pod pełną kontrolą ...................................................................20<br />

Technologie bezprzewodowe<br />

w zastosowaniach przemysłowych ..................................................22<br />

Panele operatorskie z InTouch .........................................................24<br />

Zapis i odczyt pamięci Flash na ruchu .............................................26<br />

Horner – nowe standardy komunikacyjne .......................................26<br />

Automatyczne tworzenie kopii bezpieczeństwa ..............................27<br />

Zrobotyzowane stanowisko do spawania<br />

elementów osprzętu sieciowego ......................................................28<br />

System monitoringu węzłów cieplnych ............................................30<br />

System sterowania i wizualizacji stacji uzdatniania wody ..............32<br />

Pracuś nie z bajki ..............................................................................35<br />

Użyteczność, czyli technika dla ludzi ................................................38<br />

Redaktor naczelny:<br />

Mateusz Pierzchała<br />

DTP: Looz Design<br />

tomek@looz-design.pl<br />

Prenumerata:<br />

Iwona Nepelska<br />

iwona.nepelska@astor.com.pl<br />

Strona WWW:<br />

biuletyn.astor.com.pl<br />

ASTOR Kraków<br />

ul. Smoleńsk 29<br />

31-112 Kraków<br />

tel. 012 428 63 60; fax 012 428 63 69<br />

e-mail: krakow@astor.com.pl<br />

ASTOR Olsztyn<br />

ul. Stalowa 4<br />

10-420 Olsztyn<br />

tel. 089 526 79 29; fax 089 526 79 29<br />

e-mail: olsztyn@astor.com.pl<br />

Adresy email do pracowników<br />

firmy ASTOR mają postać:<br />

imie.nazwisko@astor.com.pl<br />

Wydawca: ASTOR Sp. z o.o.<br />

ul. Smoleńsk 29, 31-112 Kraków<br />

tel. 012 428 63 70<br />

fax 012 428 63 79<br />

biuletyn@astor.com.pl;<br />

www.astor.com.pl<br />

Druk: Drukarnia Know-How,<br />

Kraków, tel. 012 622 85 70<br />

ASTOR Poznań<br />

ul. Żniwna 4<br />

61-663 Poznań<br />

tel. 061 871 88 00; fax 061 871 88 09<br />

e-mail: poznan@astor.com.pl<br />

ASTOR Warszawa<br />

ul. Stępińska 22/30<br />

00-739 Warszawa<br />

tel. 022 569 56 50; fax 022 569-56-59<br />

e-mail: warszawa@astor.com.pl<br />

Nakład: 7300 egz.<br />

Numer zamknięto: 7.12.2009<br />

Redakcja zastrzega sobie prawo<br />

do adiustacji i skracania tekstów,<br />

oraz do zmiany tytułów.<br />

Wszelkie prawa autorskie<br />

zastrzeżone.<br />

Przedruk tekstów oraz<br />

udostępnianie ich w mediach<br />

elektronicznych wymaga zgody<br />

redakcji.<br />

ASTOR Wrocław<br />

Al. Karkonoska 59<br />

53-015 Wrocław<br />

tel. 071 332 94 80; fax 071 332 94 89<br />

e-mail: wroclaw@astor.com.pl<br />

ASTOR Infel<br />

ul. Pierwszej Brygady 35<br />

73-110 Stargard Szczeciński<br />

tel. 091 578 82 80; fax 091 578 82 89<br />

e-mail: stargard@astor.com.pl<br />

3


Aktualności<br />

Dostrzeż szczegóły, przystrzyż koszty<br />

- z rozwiązaniami od ASTORA<br />

Firma ASTOR zainicjowała kampanię<br />

informacyjną, w której rzuca<br />

światło na inteligentną redukcję<br />

kosztów, w okresie zaciskania pasa<br />

w firmach produkcyjnych. Głównym<br />

celem kampanii „Dostrzeż szczegóły,<br />

przystrzyż koszty” jest uświadomienie<br />

możliwości redukcji kosztów, poprzez<br />

szczegółowy monitoring procesów<br />

produkcyjnych, poddanie ich analizie<br />

i optymalizację.<br />

4 <strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)


Aktualności<br />

Technologia Moc w Watach<br />

równoważnych<br />

żarówek<br />

Firma ASTOR chce zainteresować<br />

klientów swoją bogatą ofertą, skoncentrowaną<br />

na osiąganiu realnych korzyści<br />

z optymalizacji produkcji, przy wykorzystaniu<br />

automatyki, robotyki i systemów<br />

informatycznych do zarządzania<br />

produkcją i wydajnością.<br />

Innowacyjność rozwiązań proponowanych<br />

przez ASTOR, ukierunkowanych<br />

na potrzeby klienta, wyrażona<br />

została przy użyciu atrybutu kampanii,<br />

jakim jest żarówka halogenowa, łącząca<br />

w sobie zalety tradycyjnych żarówek<br />

i energooszczędnych źródeł światła.<br />

Dezinformacja wokół dyrektywy<br />

Unii Europejskiej, przewidującej stopniowe<br />

wycofywanie z rynku tradycyjnych<br />

żarówek, zainspirowała firmę do<br />

podjęcia tematu i propagowania wiedzy<br />

o doskonałym rozwiązaniu, jakim są<br />

energooszczędne żarówki halogenowe.<br />

<strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

Cena żarówki<br />

w PLN<br />

Koszt energii<br />

dla 300 godz.*<br />

świecenia<br />

Koszt energii<br />

dla 1000 godz.**<br />

świecenia<br />

Całkowity koszt<br />

świecenia 300<br />

godz.*<br />

Całkowity Koszt<br />

świecenia 1000<br />

godz.**<br />

Klasyczna 100 0,82 12,30 41,00 13,12 41,82<br />

Halogenowa 70 4,50 8,61 28,70 13,11 33,20<br />

Wyładowcza 20 25,00 3,28 8,20 27,46 33,20<br />

Kalkulacja wykonana dla taryfy 0,41 PLN/1 kWh<br />

* po 300 godzinach świecenia, czyli po 60 dniach świecenia po 5 godzin na dobę, inwestycja w żarówkę halogenową zwraca się w całości<br />

** 1000 godzin to żywotność zwykłej żarówki<br />

Jaka jest energooszczędna lampa halogenowa<br />

o klasycznym kształcie żarówki?<br />

Cechy:<br />

➤ Bezpośredni zamiennik lamp żarowych<br />

➤ Możliwość regulacji strumienia świetlnego<br />

➤ Szeroki wybór mocy lamp pozwala na zastąpienie żarówek z zakresu<br />

od 40W do 200W<br />

Korzyści:<br />

➤ Skrzące, wyraźne światło lamp halogenowych profesjonalnej jakości<br />

➤ 30% oszczędności energii w porównaniu z żarówkami tradycyjnymi<br />

➤ Światło tworzące przyjemną atmosferę<br />

Ochrona środowiska:<br />

Przez analogię do energooszczędnych<br />

żarówek halogenowych, ASTOR<br />

chce zwrócić uwagę firm produkcyjnych,<br />

że nie każde rozwiązanie tańsze<br />

w zakupie, jest opłacalne w dłuższym<br />

okresie. Opierając się na swoich doświadczeniach<br />

w dostarczaniu nowoczesnych<br />

rozwiązań, ASTOR zwraca<br />

uwagę na konieczność oceny inwestycji<br />

pod względem całkowitego kosztu<br />

posiadania, a nie tylko kosztu początkowego.<br />

Akcja „Dostrzeż szczegóły, przystrzyż<br />

koszty” skierowana jest do przedsiębiorstw<br />

produkcyjnych w Polsce, których<br />

wybrani przedstawiciele otrzymają<br />

od firmy ASTOR symboliczną lampę<br />

halogenową o klasycznym kształcie<br />

żarówki wraz z informacją zawierającą<br />

charakterystykę oraz korzyści, jakie<br />

niesie za sobą jej użytkowanie.<br />

➤ Doskonały wybór z punktu widzenia ochrony środowiska naturalne-<br />

go ze względu na wysoką skuteczność energetyczną i trwałość<br />

Zastosowanie:<br />

➤ Oświetlenie ogólne w domach, sklepach, hotelach i restauracjach<br />

Oprawy:<br />

➤ Możliwe do stosowania w tych samych oprawach co lampy żarowe<br />

Co warto wiedzieć<br />

o żarówkach<br />

halogenowych?<br />

Dyrektywą Unii Europejskiej od<br />

września wprowadzono zakaz<br />

sprzedaży standardowych żarówek<br />

o mocy 100 W i powyżej, co skłania<br />

do poszukiwania innych rozwiązań.<br />

Interesującą alternatywą na rynku są<br />

energooszczędne lampy halogenowe<br />

o klasycznym kształcie żarówki, które<br />

łączą w sobie korzyści wycofanych<br />

żarówek wolframowych i energooszczędnych<br />

świetlówek (dosyć drogich).<br />

Rozwiązanie to jest do nabycia w każdym<br />

sklepie elektrycznym. Okazuje<br />

się, że energooszczędna żarówka nie<br />

musi być droga, a zarazem może dawać<br />

najlepsze światło, przyjazne dla<br />

oka ludzkiego. Żarówkę halogenową<br />

cechuje dodatkowo: brak zawartości<br />

rtęci, natychmiastowy zapłon, możliwość<br />

używania jej ze ściemniaczem<br />

oraz oszczędność energii o 30%. Lampy<br />

halogenowe o klasycznym kształcie<br />

żarówki są inspirowane światłem<br />

naturalnym – żarowym.<br />

”Porównanie do kwestii energooszczędnych<br />

żarówek w kontekście<br />

reagowania na wymogi firm zmagających<br />

się z kryzysem wydaje się trafne.<br />

Naszą odpowiedzią na czas dekoniunktury<br />

są między innymi systemy<br />

do monitorowania mediów (woda, ciepło,<br />

prąd, CO2, gaz), pozwalające na<br />

optymalizację kosztów, które wprowadziliśmy<br />

do oferty. Reagujemy również<br />

na sytuację w segmencie mniejszych<br />

systemów klasy SCADA/HMI, w których<br />

wprowadziliśmy, specjalnie dostosowane<br />

do polskiego rynku, tańsze<br />

licencje oprogramowania.” - komentuje<br />

Stefan Życzkowski, Prezes Zarządu<br />

firmy ASTOR.<br />

Milena Chudobska<br />

5


Aktualności<br />

Wonderware Intelligence już dostępny<br />

Firma Invensys Wonderware wprowadziła na rynek<br />

oprogramowanie Wonderware Intelligence Software<br />

1.0, rozszerzając swoją ofertę o rozwiązanie klasy Enterprise<br />

Manufacturing Intelligence (EMI).<br />

Najważniejsze funkcje udostępniane przez Wonderware<br />

Intelligence to:<br />

» możliwość integracji danych z systemów Wonderware,<br />

a także z zewnętrznych systemów klasy Historian,<br />

LIMS, ERP - w celu zapewnienia spójnej platformy analitycznej,<br />

» wykorzystanie elastycznych narzędzi do projektowania<br />

dashboard’ów menedżerskich oraz ich publikację np.<br />

w portalach Microsoft SharePoint®, mySAP Enterprise<br />

Portal oraz Wonderware Information Server,<br />

Korporacyjne<br />

zarządzanie<br />

energią od<br />

Wonderware<br />

Firma Invensys Wonderware<br />

w odpowiedzi na oczekiwania<br />

firm produkcyjnych wprowadza na<br />

rynek rozwiązanie informatyczne<br />

wspomagające zarządzania energią<br />

elektryczną – Corporate Energy<br />

Management Application.<br />

Rozwiązanie ma na celu szybkie<br />

i efektywne wdrażanie i utrzymywanie<br />

programów oszczędnościowych<br />

w obszarze mediów<br />

produkcyjnych. Dzięki predefiniowanym<br />

szablonom zapewnia możliwość<br />

odczytu danych z liczników,<br />

analizatorów energii i sterowników<br />

PLC, oraz możliwość ręcznego<br />

wprowadzania danych w aplikacjach<br />

Wonderware InTouch lub<br />

terminalach PDA. Dostępne są też<br />

predefiniowane zestawy raportów,<br />

pozwalających na efektywną analizę<br />

danych dotyczących zużycia<br />

energii w poszczególnych obszarach<br />

przedsiębiorstwa.<br />

InTouch Economy Web<br />

Już wkrótce w ofercie firmy ASTOR<br />

pojawi się nowa wersja oprogramowania<br />

wizualizacyjnego Wondwerare<br />

InTouch, o nazwie InTouch Economy<br />

Web. Będzie to ekonomiczna wersja<br />

tego pakietu, umożliwiająca dostęp do<br />

wizualizacji bezpośrednio z poziomu<br />

przeglądarek internetowych.<br />

Uzyskanie pełnej funkcjonalności<br />

oprogramowania InTouch z poziomu<br />

przeglądarki WWW jest możliwe dzięki<br />

zastosowaniu technologii Terminal<br />

Services firmy Microsoft. Jest ona dostępna<br />

nie tylko z poziomu komputerów<br />

PC, ale także z wszelkiego rodzaju<br />

urządzeń mobilnych, umożliwiających<br />

» możliwość adaptacji modelu danych w trakcie rozszerzania<br />

funkcjonalności oprogramowania SCADA i MES<br />

firmy Wonderware, poprzez wykorzystanie znanej projektantom<br />

ArchestrA operacji Deploy.<br />

komunikację z wykorzystaniem protokołu<br />

RDP. Przykładem mogą być<br />

telefony komórkowe typu smartphone,<br />

wykorzystujące system operacyjny<br />

Windows Mobile, oraz inne urządzenia<br />

PDA. Umożliwiają one, dzięki bezprzewodowemu<br />

połączeniu Internetem,<br />

pełny dostęp do aplikacji InTouch<br />

- w trybie odczytu i zapisu lub tylko<br />

odczytu, w zależności od zalogowanego<br />

użytkownika. Jedynym<br />

ograniczeniem jest rozdzielczość<br />

ekranu urządzenia mobilnego, którym<br />

dysponujemy.<br />

Takie rozwiązanie znacznie<br />

skraca czas dostępu do aplikacji<br />

w przypadku, gdy specjalista znajduje<br />

się z dala od fabryki. Teraz wystarczy<br />

odpowiedni telefon komórkowy<br />

czy laptop i dzięki InTouch<br />

Economy Web można z łatwością<br />

znaleźć się zdalnie na stanowisku operatora.<br />

InTouch w tej wersji na pewno<br />

sprawdzi się także w przypadku osób<br />

na kierowniczych stanowiskach, którym<br />

potrzebne są szczegółowe informacje<br />

technologiczne oraz dostęp do<br />

pełnej funkcjonalności stacji operatorskich<br />

w czasie rzeczywistym.<br />

6 <strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)


Aktualności<br />

Noc naukowców<br />

na Politechnice<br />

Krakowskiej<br />

września, w ramach Mało-<br />

25 polskiej Nocy Naukowców,<br />

Wydział Mechaniczny Politechniki<br />

Krakowskiej, we współpracy z firmą<br />

ASTOR, zorganizował niezwykle ciekawą<br />

imprezę, prezentującą wszystkim<br />

zainteresowanym osiągnięcia naukowe<br />

i najnowocześniejszą technikę, stosowaną<br />

we współczesnym przemyśle.<br />

Podczas Nocy odbywały się wykłady<br />

i quizy z zakresu nauk technicznych.<br />

Można było również odwiedzić laboratoria,<br />

które zazwyczaj są zarezerwowane<br />

jedynie dla wykładowców i studentów<br />

PK. Najistotniejszym elementem<br />

imprezy były warsztaty, na których najmłodsi<br />

uczestnicy próbowali własnych<br />

sił w zakresie mechaniki, automatyki,<br />

robotyki oraz najnowszych osiągnięć<br />

informatycznych.<br />

Część zajęć realizowana była na<br />

sprzęcie udostępnionym przez firmę<br />

ASTOR. Roboty przemysłowe, radiomodemy,<br />

panele operatorskie i sterowniki<br />

PLC pozwoliły uczestnikom<br />

Nocy Naukowców na zapoznanie się<br />

z najnowocześniejszymi rozwiązaniami<br />

spotykanymi w nowoczesnych zakładach<br />

przemysłowych.<br />

Młodzi goście Nocy Naukowców<br />

<strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

Ryszard Trela z Politechniki Krakowskiej prezentuje robota Kawasaki<br />

W warsztatach z programowania<br />

robotów przemysłowych wzięło udział<br />

około 400 osób, z czego dużą część stanowiły<br />

dzieci w wieku 7-13 lat, biorące<br />

udział w zajęciach Uniwersytetu Dzieci.<br />

Uczestnicy mieli za zadanie zaprojektować<br />

i przetestować trajektorię ruchów<br />

robota. Kolejnym sprawdzianem<br />

było ułożenie za pośrednictwem robo-<br />

Cyber-ryba<br />

ta wieży z klocków. Przeprowadzono<br />

również wykład na temat budowy robota<br />

oraz jego programowania, którego<br />

gościem specjalnym był robot Kawasaki<br />

FS003N, rozdający uczestnikom<br />

czekoladę.<br />

Kolejną atrakcją dla zwiedzających<br />

była CyberRyba - robot mobilny<br />

pływający w basenie, sterowany zdalnie<br />

z telefonu komórkowego połączonego<br />

z komputerem. CyberRyba mogła<br />

pływać swobodnie, zmieniając głębokość<br />

zanurzenia, wykrywać przeszkody,<br />

podążać za czerwonym sygnałem<br />

świetlnym oraz wykonywać gwałtowne<br />

zwroty. To bardzo ciekawe urządzenie<br />

powstało w ramach pracy dyplomowej,<br />

wykonanej przez studentów: Dominika<br />

Wojasa, Marcina Malca i Marcina<br />

Morawskiego, pod opieką prof. Jerzego<br />

Zająca.<br />

Wszyscy biorący udział w imprezie<br />

mogli również zapoznać się ze<br />

szczegółami aplikacji sterującej przepompownią<br />

wody. System oparty był<br />

o sterowniki PLC, panele operatorskie<br />

oraz komunikację bezprzewodową wykorzystującą<br />

radiomodemy Satel.<br />

Już teraz wszyscy myślą o następnej<br />

edycji Nocy Naukowców. Jedno jest<br />

pewne: znów bardzo wielu ludzi będzie<br />

mogło stać się naukowcami, choćby na<br />

jedną noc. Firma ASTOR z pewnością<br />

będzie wspierać tą ciekawą inicjatywę.<br />

7


Aktualności<br />

Roboty Kawasaki na<br />

seminarium w Ostrowie<br />

Wielkopolskim<br />

lipca 2009 roku w firmie Car-Lift Service Sp. z o.o.<br />

2 w Ostrowie Wlkp. odbyło się seminarium, na którym<br />

prezentowane były nowoczesne systemy łączenia blach,<br />

opracowane i opatentowane przez firmę TOX Pressotechnik,<br />

oraz zrobotyzowane aplikacje przemysłowe, wykorzystujące<br />

roboty Kawasaki.<br />

Śniadanie z ASTOREM i roboty<br />

spawające Kawasaki<br />

listopada Dział Robotów Przemysłowych firmy ASTOR<br />

9 zorganizował kolejne seminarium z cyklu „Śniadanie<br />

z ASTOREM”. Tym razem poświęcone ono było zagadnieniu<br />

zrobotyzowanego spawania.<br />

Firma ASTOR zaprosiła do udziału w seminarium<br />

dwóch partnerów: firmę Fronius – dostawcę spawarek, oraz<br />

Abicor Binzel – dostawcę uchwytów i osprzętu. Dzięki tej<br />

współpracy udało się w ramach seminarium zaprezentować<br />

kompletne rozwiązanie, co było bardzo pozytywnie odebrane<br />

przez uczestników. Zwieńczeniem seminarium był pokaz<br />

zrobotyzowanego spawania, będący również prezentacją<br />

współpracy wszystkich wykorzystanych komponentów.<br />

Prezentacja podczas seminarium<br />

Uczestnicy seminarium<br />

Na seminarium spotkali<br />

się przedstawiciele<br />

lokalnych firm z branży<br />

motoryzacyjnej, AGD,<br />

meblowej, kolejowej oraz<br />

mechanicznej. Celem spotkania<br />

było zaprezentowanie<br />

wykorzystania robotów<br />

przemysłowych Kawasaki<br />

w parku maszynowym bezpośrednio<br />

przy operacjach<br />

łączenia blach i paletyzo-<br />

Robot Kawasaki<br />

wania. Spotkanie zostało<br />

podzielone na dwie części: informacyjną oraz praktyczną,<br />

z prezentacją dwóch aplikacji. Pierwsza prezentująca robota<br />

Kawasaki FS006 z narzędziem firmy TOX, oraz druga wyposażona<br />

w robota Kawasaki FS30L w aplikacji paletyzowania<br />

odkuwek na linii odkuwania na gorąco. Spotkanie cieszyło<br />

się dużym zainteresowaniem, dlatego w planach mamy już<br />

kolejne seminaria z udziałem robotów Kawasaki, o których<br />

poinformujemy na łamach <strong>Biuletyn</strong>u <strong>Automatyki</strong>.<br />

Paweł UIichnowski<br />

v-ce Prezes firmy Car-Lift Service sp. z o.o.<br />

Pokaz zrobotyzowanego spawania<br />

Robot Kawasaki FA006E współpracował ze źródłem<br />

spawalniczym Fronius TPS 4000 CMT. Detale mocowane<br />

były na stole pozycjonera dwuosiowego, którego ruchy skoordynowane<br />

były z precyzyjnymi ruchami robota, dzięki czemu<br />

możliwe było ułożenie spoiny po dowolnej trajektorii.<br />

Patronat medialny nad spotkaniem objęło czasopismo<br />

branżowe „Spajanie materiałów konstrukcyjnych”, <strong>Biuletyn</strong><br />

<strong>Automatyki</strong> oraz portal internetowy Robotyka.com.<br />

W odpowiedzi na duże zainteresowanie, jakim cieszyło<br />

się spotkanie, w przyszłym roku zostanie zorganizowana<br />

seria podobnych seminariów. Już teraz serdecznie Państwa<br />

zapraszamy.<br />

8 <strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)


Aktualności<br />

Konkurs ASTOR na najlepszą pracę dyplomową<br />

XI edycja rozstrzygnięta!<br />

listopada w krakowskim hotelu Radisson odbyła się<br />

27 uroczystość ogłoszenia wyników XI edycji Konkursu<br />

ASTOR na najlepszą pracę dyplomową. Z tej okazji spotkali<br />

się przedstawiciele firmy ASTOR, laureaci konkursu<br />

oraz promotorzy nagrodzonych prac.<br />

Otwierając uroczystość Stefan Życzkowski, prezes firmy<br />

ASTOR, podkreślił znaczenie wieloletniej współpracy<br />

firmy ASTOR z uczelniami, której jednym z wielu owoców<br />

jest konkurs na najlepszą pracę dyplomową. „Prace konkursowe<br />

stanowią doskonały przykład połączenia praktycznych<br />

rozwiązań, możliwych do zastosowania w przemyśle,<br />

z działalnością edukacyjną. Takie łączenie nauki z praktyką<br />

zawsze uważałem za niezwykle cenne.” – powiedział.<br />

W tegorocznej edycji Jury przyznało 3 nagrody główne<br />

oraz wyróżnienie. Autorzy najlepszych prac otrzymali nagrody<br />

pieniężne: I miejsce - 5000 zł, II miejsce - 3000 zł, III<br />

miejsce - 1500 zł.<br />

Zwycięzcą został Tomasz Białk z Politechniki Poznańskiej,<br />

autor pracy „Bezpieczny system sterowania automatycznego<br />

z wykorzystaniem redundantnych sterowników<br />

PLC”. Promotorem był dr inż. Marek Bielecki.<br />

Drugą nagrodę przyznano Michałowi Szymańskiemu<br />

i Piotrowi Adamczakowi z Politechniki Poznańskiej - za<br />

pracę „Robot dydaktyczny z enkoderami magnetycznymi”,<br />

której promotorem był również pan Marek Bielecki.<br />

Trzecie miejsce zajął Tomasz Trela z Politechniki Krakowskiej,<br />

autor pracy „Projekt sterowania i wizualizacji<br />

automatu do galwanizacji”. Promotorem był dr inż. Antoni<br />

Szymczak.<br />

Dodatkowo wyróżniono pracę Łukasza Frąszczaka<br />

z Politechniki Opolskiej: „Zastosowanie systemów kom-<br />

Laureaci konkursu na najlepszą pracę dyplomową<br />

<strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

Zwycięzca konkursu Tomasz Białk (w środku), promotor<br />

Marek Bielecki (z lewej) oraz Stefan Życzkowski, prezes<br />

firmy ASTOR<br />

puterowych do rozpoznawania obrazów”. Promotorem tej<br />

pracy był dr inż. Janusz Dulas.<br />

Ogłaszając wyniki tegorocznego konkursu Małgorzata<br />

Stoch, przewodnicząca Jury, podkreśliła bardzo wysoki poziom<br />

merytoryczny nagrodzonych prac. „Zaprezentowano<br />

w nich oryginalne i bardzo nowoczesne rozwiązania. System<br />

przedstawiony w jednej z prac już znalazł zastosowanie<br />

w zakładzie produkcyjnym.” – powiedziała.<br />

Laureaci w swoich wystąpieniach podkreślali znaczenie<br />

współpracy pomiędzy firmą ASTOR a uczelniami.<br />

„Zrealizowanie tak zaawansowanej pracy nie byłoby możliwe<br />

bez pomocy firmy ASTOR, która udostępniła najnowocześniejszy<br />

sprzęt, a także zapewniła wsparcie i pomoc<br />

merytoryczną.” – powiedział Tomasz Białk, zwycięzca konkursu.<br />

„Tylko dzięki tego rodzaju wsparciu studenci mają<br />

możliwość zapoznania się z najnowocześniejszymi rozwiązaniami<br />

technicznymi.” – dodał Marek Bielecki, promotor<br />

zwycięskiej pracy.<br />

9


Aktualności<br />

ASTOR patronem<br />

merytorycznym seminarium<br />

na targach HAPexpo<br />

W<br />

tym roku w kalendarzu targów branżowych pojawiła<br />

się nowa propozycja. Targi HAPexpo, odbywające<br />

się w dniach 18-20 listopada w hali Expo Silesia,<br />

poświęcone były hydraulice, automatyce oraz pneumatyce.<br />

Odwiedziło je prawie 6000 gości, z czego ponad 4000 stanowili<br />

profesjonaliści. W ramach targów zorganizowano<br />

serię seminariów, które patronatem merytorycznym objęła<br />

firma ASTOR.<br />

W ramach seminariów zaproszeni przez ASTOR partnerzy<br />

– firmy specjalizujące się w konkretnych dziedzinach<br />

– szczegółowo przedstawili zastosowania wybranych komponentów<br />

w aplikacjach przemysłowych. Na podstawie<br />

zrealizowanych projektów eksperci podzielili się doświadczeniami<br />

i przybliżyli najistotniejsze dla prezentowanych<br />

wdrożeń zagadnienia.<br />

Paweł Ulichnowski<br />

i Łukasz Frąszczak<br />

z firmy Carlift omówili<br />

systemy wizyjne, ich<br />

funkcjonalność i sposób<br />

doboru odpowiedniego<br />

rozwiązania do<br />

stawianych wymagań.<br />

Następnie zaprezentowali<br />

aplikację, w której<br />

zintegrowano robota<br />

Kawasaki z systemem<br />

wizyjnym i szczegółowo<br />

omówili etapy realizacji<br />

tego projektu.<br />

Krzysztof Moskal i Jakub Miklis (BlumenBecker IPS<br />

Polska) przybliżyli uczestnikom seminarium temat łączenia<br />

blach TOX oraz obsługę pras przez roboty Kawasaki. Omówiono<br />

szczegóły procesu i zaprezentowano tok postępowania<br />

przy tworzeniu instalacji.<br />

Natomiast Krzysztof Sulikowski z firmy „Roboty Przemysłowe<br />

Krzysztof Sulikowski” omówił różne aspekty zrobotyzowanego<br />

spawania i przedstawił zarówno informacje<br />

dotyczące wyboru komponentów stanowiska do zrobotyzowanego<br />

spawania, jak i technologiczne i biznesowe podstawy<br />

inwestycji w robotyzacje procesu spawania.<br />

O systemach klasy MES i ich integracji z systemami produkcyjnymi<br />

mówił przedstawiciel firmy Atempol – Krzysztof<br />

Czajka. Zaprezentowano studium przypadku wdrożenia<br />

systemu MES w zakresie śledzenia i genealogii produkcji.<br />

Rafał Bondarowski (ASTOR) podczas seminarium<br />

Firma Queris podzieliła się z uczestnikami swoimi doświadczeniami<br />

w integracji systemów MES z nadrzędnym<br />

systemem ERP. Zaprezentowano system, który w czasie<br />

rzeczywistym realizował przepływ danych. Można było<br />

prześledzić cały proces od stworzenia zlecenia produkcyjnego<br />

w systemie ERP, przesłania go do MES po wykonanie<br />

produktów i uaktualnienie stanów magazynowych.<br />

Paweł Handzlik<br />

10 <strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)


Nowe produkty<br />

<strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

11


Nowe produkty<br />

Kompaktowe switche<br />

przemysłowe z 8 portami<br />

JetNet 3000 to seria przemysłowych switchy ethernetowych,<br />

posiadających 8 portów 10/100TX, lub w wersji ze<br />

złączem światłowodowym 6 portów 10/100TX oraz 2 porty<br />

100FX (zastosowanie złącza światłowodowego pozwala<br />

zwiększyć odległość pomiędzy współpracującymi urządzeniami<br />

nawet do 30 km oraz stanowi solidną barierę dla zakłóceń<br />

elektromagnetycznych). Switch automatycznie dopasowuje<br />

prędkość współpracujących urządzeń oraz rozpoznaje, czy<br />

podłączony kabel sieciowy jest prosty czy skrosowany.<br />

Szeroki zakres temperatury pracy (od -25 do +70°C),<br />

aluminiowa obudowa odporna na działanie korozji i łatwo<br />

oddającą ciepło, przekaźnikowe wyjście alarmujące oraz<br />

możliwość podłączenia dodatkowego zasilania, które w razie<br />

awarii zasili urządzenie sprawiają, że JetNet 3008 bardzo<br />

dobrze sprawdza się w aplikacjach przemysłowych.<br />

Paweł Podsiadło<br />

Proficy Process Systems<br />

– kompleksowy system sterowania dla procesów ciągłych<br />

i dyskretnych i aplikacji ruchu – nowa wersja 1.6<br />

Proficy Process System to rozwiązanie firmy GE Fanuc<br />

Intelligent Platforms umożliwiające kompleksowe opracowanie<br />

systemu sterowania począwszy od zaprogramowania<br />

kontrolerów, konfigurację podłączonych urządzeń polowych,<br />

poprzez wizualizację danych, logowanie historyczne<br />

i raportowanie. System oferowany jest w licencjach do 250<br />

sygnałów wejścia / wyjścia (system jednostanowiskowy)<br />

Warstwa systemu sterowania i układów wejść/wyjść<br />

z układem stacji procesowych PACSystems Rx3i<br />

w układzie rezerwacji<br />

Nowy wygląd d<br />

stacyjek<br />

oraz wersje jedno lub wielostanowiskowe 500, 1000, 2000<br />

aż do ponad 5000 sygnałów wejść / wyjść.<br />

Na wielkość systemu mają wpływ jedynie sygnały zewnętrzne<br />

(fizyczne wejścia / wyjścia systemu lub podłączone<br />

układy urządzeń polowych) a nie dane przekazywane pomiędzy<br />

stacjami procesowymi a stacjami wizualizacji danych.<br />

Najnowsza wersja, oprócz zmian w wyglądzie obiektów<br />

graficznych (nowe wersje stacyjek), nowego obiektu prezentacji<br />

alarmów i nowych bloków funkcyjnych umożliwia tworzenie<br />

systemów z rezerwacją stacji procesowych również<br />

na bazie kontrolerów PACSystems Rx3i.<br />

Michał Januszek<br />

12 <strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)


Nowe funkcje<br />

Nowe produkty<br />

Proficy Machine Edition 6.0<br />

To już kolejna wersja pakietu narzędziowego Profity Machine Edition<br />

Podczas tworzenia projektów<br />

można określić folder, w ramach którego<br />

nowododany projekt zostanie<br />

umieszczony w drzewku menagera projektów<br />

w Machine Edition. Funkcja ta<br />

pozwala na łatwiejszą organizację wielu<br />

projektów poprzez grupowanie ich<br />

w foldery. Podczas edycji projektu, nawet<br />

gdy pracujemy nad danym projektem,<br />

moża wykonać operację zapisania<br />

projektu i wykonania kopii zapasowej,<br />

co znacznie upraszcza tworzenie backupów<br />

aplikacji.<br />

Do samego środowiska Machine<br />

Edition zostały dodane nowe funkcje<br />

dla modułów Logic Developer PLC<br />

i View. Dla kontrolerów PACSystems<br />

(Rx3i, Rx7i) środowisko umożliwia<br />

tworzenie własnych struktur danych<br />

(UDT). Struktura umożliwia agregację<br />

zmiennych opisujących dany proces<br />

w większe bloki danych. Tworząc<br />

zmienną na bazie danej struktury dysponujemy<br />

wszystkimi parametrami,<br />

które określają stan pracy danego urządzenia.<br />

Definiowane struktury można<br />

zagnieżdżać, tzn. tworząc strukturę<br />

podstawową w kolejnej strukturze możemy<br />

ją użyć jako typ elementu, który<br />

definiujemy.<br />

Na bazie podstawowych typów<br />

zmiennych lub zmiennych strukturalnych<br />

można definiować zmienne tablicowe.<br />

Zmienną tablicową można adre-<br />

<strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

sować za pomocą innej zmiennej, która<br />

stanowi indeks do elementu zmiennej<br />

tablicowej. Nowe funkcje EQ_DATA,<br />

MOVE_DATA_EX pozwalają na porównywanie<br />

zawartości oraz kopiowanie<br />

całych struktur danych a funkcje<br />

SIZE_OF i ARRAY_SIZE zwracają<br />

informacje o wielkości struktur. Obsługa<br />

tych funkcji wymaga aby jednostka<br />

centralna kontrolera posiadała firmware<br />

w wersji 6.0.<br />

W ramach sterowników VersaMax<br />

Micro 20, 40 i 64 punktowych, które<br />

umożliwiają zainstalowanie drugiego<br />

wymiennego portu, można uzyskać<br />

funkcjonalność urządzenia pracującego<br />

jako Modus TCP Server lub klient<br />

– czyli sterownik ten może odpytywać<br />

inne urządzenia lub udostępniać dane<br />

w protokole Modbus TCP. Specjalny<br />

blok MODBUS_TCP_RW jest odpowiedzialny<br />

za konfigurację sterownika<br />

jako urządzenia Modbus TCP klient.<br />

W module View środowiska Machine<br />

Edition przy tworzenia aplikacji<br />

z funkcją WEBserwera dodano obsługę<br />

dodatkowych obiektów, aby można<br />

je było używać również poprzez przeglądarkę<br />

internetową jak PilotLight,<br />

Selector Switch itd., a także dodano<br />

możliwość drukowania alarmów lub<br />

całych ekranów graficznych na sieciowych<br />

drukarkach.<br />

Obsługiwane<br />

systemy operacyjne<br />

Najnowsza wersja Proficy ME<br />

może być zainstalowana na komputerach<br />

z systemem Windows XP Professional<br />

SP 2 lub SP3, Windows 2000<br />

SP4 lub Windows Vista Enterprise /<br />

Business.<br />

Warunki upgradu<br />

Dla posiadaczy pakietu GlobalCare<br />

na licencje Proficy ME aktualizacja<br />

jest bezpłatna. Pozostali użytkownicy<br />

chcący przejść na najnowsza wersję<br />

powinni nabyć aktualizację licencji.<br />

Więcej informacji dotyczących<br />

najnowszej wersji Proficy ME, szczegółowy<br />

opis nowych funkcjonalności<br />

oraz wymagań środowiska można znaleźć<br />

w systemie pomocy Proficy ME.<br />

Michał Januszek<br />

13


Magazyn<br />

Internetowy serwis Systemu<br />

Wsparcia Technicznego ASTOR<br />

Od samego początku swej<br />

działalności firma ASTOR<br />

przywiązuje bardzo dużą wagę<br />

do szerokiego dostarczania<br />

użytkownikom wiedzy techniczej,<br />

dotyczącej oferowanych<br />

produktów. Oprócz wysokiej<br />

klasy produktów klient może<br />

oczekiwać, iż w przypadku<br />

problemów może skontaktować<br />

się z lokalnym oddziałem<br />

firmy i otrzyma niezbędne informacje.<br />

Wraz z zamówionym produktem<br />

kupujący otrzymuje kartę ASTOR<br />

SWT, będącą identyfikatorem dokonanych<br />

zakupów, oraz zapewniającą dostęp<br />

do profesjonalnego wsparcia technicznego<br />

dla produktów zakupionych<br />

w firmie ASTOR. Karta ważna jest<br />

przez 12 miesięcy od chwili zakupu.<br />

Przez kilka lat funkcjonowała strona<br />

wsparcia technicznego dla partnerów<br />

firmy ASTOR, a obecnie, w nowej<br />

wersji, została udostępniona nie tylko<br />

dla firm partnerskich, lecz dla szersze-<br />

go grona użytkowników w postaci internetowego<br />

serwisu Systemu Wsparcia<br />

Technicznego – ASTOR SWT.<br />

Serwis ASTOR SWT jest źródłem<br />

cennych informacji technicznych dla<br />

użytkowników, którzy nabyli lub są<br />

zainteresowani produktami z oferty firmy<br />

ASTOR. Serwis zawiera zarówno<br />

informacje powszechnie dostępne, jak<br />

również zastrzeżonych jedynie dla zarejestrowanych<br />

użytkowników, którzy<br />

posiadają aktywne karty ASTOR SWT.<br />

Zakres udostępnianej wiedzy przez<br />

system uzależniony jest od rodzaju<br />

produktów, które zostały nabyte – im<br />

większa ich liczba, tym większy zakres<br />

informacji dostępny dla użytkownika.<br />

Dostęp do wiedzy możliwy jest na<br />

kilka sposobów:<br />

1. Poprzez wyszukiwanie informacji<br />

wyszukiwarką serwisu.<br />

2. Poprzez stronę z drzewem produktów.<br />

3. Poprzez stronę z kartami SWT<br />

użytkownika, dzięki dostępowi do<br />

wiedzy o produktach, których karta<br />

dotyczy.<br />

Udostępniana wiedza to wszelkie<br />

informacje dotyczące danego produktu,<br />

zebrane w Bazie Wiedzy, w z podziałem<br />

na artykuły oraz pliki. Artykuły<br />

to przede wszystkim informacje na temat<br />

różnych zagadnień i problemów,<br />

z którymi użytkownik może się spotkać<br />

w trakcie użytkowania produktu, wraz<br />

z ich rozwiązaniami. Z kolei pliki bazy<br />

wiedzy, podzielone na kategorie, stanowią<br />

niezbędne uzupełnienie dla produktów<br />

w postaci: aktualizacji (oprogramowania<br />

systemowego dla urządzeń<br />

programowalnych lub wszelkiego ro-<br />

14 <strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)


Magazyn<br />

Wiedza o produkcie skumulowana w jednym miejscu: niezbędne pliki do<br />

pobrania (dokumentacja aktualizacje itd.), artykuły bazy wiedzy<br />

Podgląd stanu rozwiązania zgłoszeń serwisowych<br />

Wyszukiwarka umożliwia zawężenie wyników wyszukiwania<br />

do elementów spełniających określone kryteria<br />

<strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

dzaju paczek serwisowych dla oprogramowania),<br />

informatorów technicznych<br />

producentów oraz informatorów technicznych<br />

firmy ASTOR, dokumentacji<br />

technicznej, podręczników, itd.<br />

Jeżeli jakiś problem wymaga indywidualnego<br />

potraktowania, wówczas<br />

w serwisie ASTOR SWT użytkownik<br />

może utworzyć zgłoszenie serwisowe.<br />

Wpisując tytuł oraz opis problemu<br />

i ewentualnie załączając pliki (np.<br />

swojego projektu aplikacji) może zarejestrować<br />

zagadnienie, które trafi do<br />

pracownika wsparcia technicznego firmy<br />

ASTOR. Obsługa zgłoszeń serwisowych<br />

jest bardzo wygodna dzięki takim<br />

funkcjom serwisu, jak:<br />

» podgląd stanu sprawy w dowolnym<br />

momencie,<br />

» dopisywanie dodatkowych informacji<br />

do zgłoszenia,<br />

» powiązanie plików np. projektu programu<br />

sterującego,<br />

» a wszystko to jest dostępne 24 godziny<br />

na dobę, 7 dni w tygodniu.<br />

W serwisie ASTOR SWT znajdziemy<br />

również inne warte polecenia<br />

funkcje, jak np.:<br />

» Powiadamiacz, który jest mechanizmem<br />

informującym użytkownika<br />

o nowościach w wybranych fragmentach<br />

serwisu, w postaci raportu<br />

mailowego przesyłanego do użytkownika.<br />

» Ostatnie Zmiany - strona, która wyświetla<br />

informacje o nowododanych<br />

lub zmodyfikowanych elementach<br />

od czasu ostatniego logowania, lub<br />

z ostatnich 7 lub 30 dni.<br />

Aby uzyskać wysoki poziom dostępu<br />

do serwisu, należy po zarejestrowaniu<br />

i zalogowaniu się w systemie,<br />

zarejestrować również posiadane przez<br />

siebie karty ASTOR SWT. Gwarantuje<br />

to dostęp do wiedzy na odpowiednio<br />

wysokim poziomie, uwzględniającym<br />

posiadane produkty.<br />

Serwis ASTOR SWT dostępny<br />

jest pod adresem swt.astor.com.pl<br />

Michał Januszek<br />

15


Magazyn<br />

Szkolenia z zakresu robotów<br />

przemysłowych – dlaczego warto?<br />

Szkolenie - zarówno dla integratora, jak i dla użytkownika końcowego<br />

- jest inwestycją. Żeby określić, czy ona się opłaca,<br />

należy przyjrzeć się temu, co zyskujemy. W przypadku szkoleń<br />

dotyczących robotów Kawasaki osiągnięte zyski są nieporównywalnie<br />

większe od poniesionych nakładów. W tym artykule<br />

przedstawimy główne korzyści płynące z uczestnictwa w tych<br />

szkoleniach i zaprezentujemy nową, kompleksową ofertę Akademii<br />

ASTOR w tym zakresie.<br />

Korzyści ze szkoleń są różne dla<br />

integratora, użytkownika i właściciela,<br />

ale mają to samo podłoże - jest nim<br />

wiedza. Wszystkie te osoby decydując<br />

się na uczestnictwo w szkoleniu lub<br />

skierowanie nań pracownika postanawiają<br />

zainwestować w wiedzę, a takie<br />

inwestycje zwracają się najszybciej.<br />

Integrator zdobywając wiedzę<br />

może oferować dużo lepsze aplikacje<br />

i bardziej zaawansowane rozwiązania.<br />

Dobra znajomość tematu pozwala<br />

szybciej i dokładniej przygotowywać<br />

Szczegółowe informacje<br />

i pełna oferty szkoleń Akademii<br />

ASTOR dostępne są na stronie<br />

http://www.akademia.astor.com.pl<br />

ofertę, która może być jeszcze lepiej<br />

dopasowana do oczekiwań klienta.<br />

Dodatkowym zyskiem jest większe<br />

zaufanie klienta wobec integratorów,<br />

którzy ukończyli szkolenia z zakresu<br />

sprzętu i technik stosowanych w danym<br />

projekcie. W ten sposób klient<br />

dba o poprawną realizację projektu.<br />

Użytkownik końcowy inwestując<br />

w szkolenie kadry uzyskuje większą<br />

niezawodność systemu i mniejsze<br />

narażenie na błędy popełniane przez<br />

ludzi. Profesjonalnie przeszkoleni operatorzy<br />

oraz służby utrzymania ruchu<br />

zapewniają bezpieczne i niezawodne<br />

funkcjonowanie systemu, sprawną<br />

i trafną reakcję w razie problemów<br />

wiedza w zakresie robotów Kawasaki<br />

Szkolenia podstawowe Szkolenia zaawansowane Szkolenia specjalistyczne<br />

Projektowanie i symulacja<br />

zrobotyzowanych stanowisk<br />

pracy - PC Roset<br />

Symulacja<br />

oraz efektywną współpracę z pracownikami<br />

wsparcia technicznego firmy<br />

ASTOR.<br />

Dla różnych odbiorców i na różnych<br />

etapach realizacji projektów wymagane<br />

są inne umiejętności i inny<br />

zakres informacji. Dlatego w ofercie<br />

Akademii ASTOR znajduje się szeroki<br />

zestaw szkoleń, które usprawnią pracę<br />

ŚCIEŻKA SZKOLENIOWA W ZAKRESIE ROBOTÓW KAWASAKI<br />

Obsługa i programowanie<br />

robotów Kawasaki -<br />

poziom zaawansowany<br />

Obsługa i programowanie<br />

robotów Kawasaki -<br />

poziom podstawowy<br />

Programowanie Utrzymanie ruchu<br />

realizacja projektu<br />

Paweł Handzlik<br />

Utrzymanie ruchu<br />

robotów Kawasaki<br />

16 <strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)


Magazyn<br />

z robotem na wszystkich etapach realizacji<br />

zadania i zapewnią najlepsze<br />

wykorzystanie możliwości robotów<br />

Kawasaki. Zdobyta wiedza umożliwia<br />

świadomy i optymalny dobór sprzętu<br />

do konkretnego zadania, wykonanie<br />

projektu stanowiska oraz symulację<br />

pracy robota w programie PC-Roset,<br />

jego programowanie i obsługę oraz<br />

utrzymanie ruchu. W dalszej części<br />

artykułu przybliżamy poszczególne<br />

szkolenia z naszej oferty.<br />

Obsługa i programowanie<br />

robotów Kawasaki<br />

Szkolenie składa się z dwóch modułów<br />

(podstawowy i zaawansowany).<br />

Uczestnicy zdobywają zarówno ogólną<br />

wiedzę z zakresu robotów przemysłowych,<br />

jak i bardzo szczegółową wiedzę<br />

na temat obsługi i programowania<br />

robotów Kawasaki. Najistotniejszym<br />

aspektem szkolenia jest część warsztatowa,<br />

w której uczestnicy realizują<br />

konkretne zadania spotykane w przemyśle.<br />

Daje to możliwość poznania<br />

w działaniu narzędzi usprawniających<br />

pracę z robotem oraz uzyskanie praktycznych<br />

wskazówek do tworzonych<br />

programów.<br />

Zdobyte informacje wykorzystywane<br />

są w praktyce podczas realizacji<br />

ćwiczeń mających na celu praktyczne<br />

zapoznanie się z zagadnieniami oraz<br />

utrwalenie zdobytej wiedzy.<br />

<strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

Utrzymanie ruchu<br />

robotów Kawasaki<br />

Szkolenie z utrzymania ruchu robotów<br />

Kawasaki oferuje szeroką wiedzę<br />

na temat przeprowadzania bieżącej<br />

konserwacji i przeglądów robota,<br />

oraz usuwania usterek występujących<br />

podczas użytkowania robotów przemysłowych.<br />

W czasie kursu przekazywana jest<br />

wiedza z zakresu serwisowania jednostki<br />

mechanicznej i kontrolera robota.<br />

Po ukończeniu szkolenia uczestnicy<br />

potrafią samodzielnie diagnozować<br />

i naprawiać najczęściej spotykane problemy.<br />

Na szkoleniu zostają szczegółowo<br />

przedstawione aspekty techniczne,<br />

a wiedza zostaje poparta ćwiczeniami<br />

praktycznymi z wykorzystaniem rzeczywistych<br />

robotów i narzędzi.<br />

Projektowanie i symulacja<br />

zrobotyzowanych stanowisk<br />

pracy – PC-Roset<br />

Szkolenie to poświęcone jest obsłudze<br />

programu PC-Roset. Uczestnicy<br />

dzięki zdobytej wiedzy będą umieli<br />

projektować w tym środowisku wirtualne<br />

sceny, w których wybrany model<br />

robota umieszczony zostaje w stworzonym<br />

otoczeniu. Tak przygotowana<br />

scena daje możliwość sprawdzania<br />

zasięgów robota oraz wykrywanie kolizji.<br />

Uczestnicy dowiedzą się również,<br />

jak przy wykorzystaniu PC-Roset<br />

optymalizować stanowiska zrobotyzowane,<br />

dobierając odpowiednie pozycje<br />

robota oraz sprawdzając cykle czasowe.<br />

Wszystko to umożliwi dokładne<br />

przygotowanie i przetestowanie zrobotyzowanego<br />

stanowiska jeszcze<br />

w fazie projektowej.<br />

Szkolenia z zakresu robotów<br />

przemysłowych prowadzone są w Centrum<br />

Szkoleniowym Akademii ASTOR<br />

w Krakowie. W zajęciach wykorzystywane<br />

są roboty Kawasaki wyposażone<br />

w najnowsze rozwiązania. Uczestnicy<br />

mają do dyspozycji pełne zaplecze<br />

sprzętowe, co daje im możliwość praktycznej<br />

nauki obsługi robotów w różnych<br />

konfiguracjach.<br />

Uczestnicy szkolenia zdobywają<br />

usystematyzowaną wiedzę z zakresu<br />

robotów Kawasaki, poznając zasady<br />

programowania i obsługi robotów<br />

przemysłowych. Obszerna część<br />

warsztatowa pozwala na zdobycie<br />

praktycznych umiejętności programowania<br />

robotów Kawasaki. Nawiązanie<br />

bezpośrednich kontaktów z osobami<br />

z Działu Robotów Przemysłowych<br />

firmy ASTOR, odpowiedzialnymi za<br />

wsparcie techniczne, oraz zdobyta<br />

wiedza umożliwią efektywną pracę<br />

z robotami Kawasaki oraz usprawnią<br />

współpracę w ramach wsparcia technicznego<br />

świadczonego przez firmę<br />

ASTOR.<br />

17


Technologie, produkty, zastosowania<br />

Wbudowana pamięć RAM i<br />

Flash<br />

Wszystkie sterowniki Micro Plus wyposażone wypo są w 48 kB pamięci przeznaczonej na<br />

program sterujący, który może składa składać się z kilku tysięcy szczebli. Pozwala to na bu-<br />

dowanie zaawansowanych aplikacji ssterujących<br />

obsługujących PID, silniki krokowe,<br />

szybkie liczniki.<br />

Sterowniki VersaMax Micro<br />

Opracował: Piotr Adamczyk<br />

Moduł do komunikacji w sieci Ethernet<br />

Sterowniki Micro Plus mogą zostać wyposażone w opcjonalny onalny moduł do komunikacji<br />

w sieci Ethernet. Przy jego pomocy możliwe jest programowanie mowanie sterownika sterownika oraz wymiana<br />

danych z innymi urządzeniami w protokole SRTP i Modbus TCP. Obsługa trybu<br />

Klient, pozwala na odpytywanie innych urządzeń pracujących jących w sieci.<br />

Programowanie online<br />

Podmiana programu sterującego o oraz<br />

konfi guracji sterowników VersaMax Max Micro<br />

jest teraz możliwe bez potrzeby zatrzymywania<br />

jego pracy. Ma to bardzo zo duże<br />

znaczenie w systemach, gdzie zatrzymaatrzymanie działania programu wiąże<br />

się ze stratami fi nansowymi.<br />

Obsługa liczników w<br />

32 bitowych<br />

Obsługa czterech liczników o rozdzielczości<br />

32 bitów, oprócz łatwiejszego<br />

programowania, daje przede wszystkim<br />

większą precyzję działania przy obsłudze<br />

sygnałów o wysokiej częstotliwości, jak<br />

i podczas sterownia falą przy obsłudze<br />

PWM.<br />

Lokalna diagnostyka<br />

kanałów na diodach LED<br />

Wszystkie sterowniki Micro Plus<br />

wyposażone są w diody informujące<br />

o stanie sygnałów wejściowych<br />

i wyjściowych, dzięki czemu możliwa<br />

jest ich szybka diagnostyka. Warto<br />

również podkreślić, że wyjścia tranzystorowe<br />

posiadają zabezpieczenie<br />

przed zwarciem i przeciążeniem.<br />

Rozbudowa do 320 I/O<br />

Jeśli dostępna w sterowniku<br />

ilość kanałów nie wystarcza<br />

do pełnej obsługi instalacji,<br />

VersaMax Micro może zostać<br />

rozbudowany o cztery dodatkowe<br />

moduły rozszerzeń. Do<br />

naszej dyspozycji jest 34 różnych<br />

expanderów (maks. 64<br />

I/O), które pozwalają rozbudować<br />

sterownik do obsługi 320<br />

sygnałów obiektowych.<br />

18 <strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)


Szeroka gama<br />

zastosowań<br />

Technologie, produkty, zastosowania<br />

Możliwości i funkcjonalność alność<br />

sterowników VersaMax ax Micro<br />

predestynują je do zastosoastosowań w różnych branżach. żach.<br />

Niewielkie rozmiary, współpraca<br />

z serwonapędami ami oraz<br />

kilka poziomów zabezpieczeń zpieczeń<br />

programu jest szczególnie gólnie<br />

doceniana przez producentów ducentów<br />

maszyn. Z uwagi na obsługę<br />

wielu kanałów analogowych, gowych,<br />

pętli PID, RTC oraz 2 portów<br />

szeregowych są bardzo d często<br />

wybierane przez fi rmy działające<br />

w branżach wod-kan,<br />

energetycznej.<br />

Wiele wersji sterownika<br />

Dostępne są 3 wersje sterowników Micro a w ramach nich do dyspozycji mamy<br />

12 modeli różniących się między sobą ilością obsługiwanych sygnałów (20, 40 i 64<br />

punkty), poziomem napięcia zasilania, typem obsługiwanych sygnałów oraz wbudowanymi<br />

zabezpieczeniami.<br />

Obsługa analogowych<br />

kanałów pomiarowych<br />

Sterowniki Micro Plus mogą zostać rozbudowane<br />

o dodatkowe moduły rozszerzeń<br />

obsługujące sygnały analogowe.<br />

Expandery mają konfi gurowalne kanały<br />

pomiarowe (prąd, napięcie) oraz 12 bitowe<br />

przetworniki sygnałów. Mogą również<br />

obsługiwać sygnały pochodzące z termopar<br />

oraz czujników rezystancyjnych.<br />

<strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

Moduł Mo fl ash do przechowywania programu<br />

Na froncie sterownika można zamontować opcjonalny moduł pamięci Flash na któ-<br />

rym może być zapisany program sterujący. Przy jego pomocy aktualizacja programu<br />

sterującego ste realizowana bez konieczności użycia komputera co znacząco ułatwia<br />

i pr<br />

przyspiesza serwis.<br />

Wymienny drugi<br />

port komunikacyjny<br />

Konstrukcja sterowników VersaMax Micro<br />

Plus pozwala na zainstalowanie dodatkowego<br />

portu komunikacyjnego na froncie<br />

sterownika. W zależności od modelu może<br />

to być RS232, RS485, Ethernet lub USB.<br />

Współpraca<br />

sterowników VersaMax Micro<br />

z serwonapędami<br />

Sterowniki Versamax Micro mogą<br />

współpracować z serwonapędami serii<br />

VersaMotion, dzięki wbudowanym, specjalizowanym<br />

funkcjom programowym.<br />

Alternatywnie, do sterownika można<br />

dołączyć moduł rozszerzeń, dedykowany<br />

do samodzielnego sterowania osiami.<br />

Wtedy taki moduł realizuje sterowanie<br />

pracą osi w sposób niezależny od sterownika<br />

Versamax Micro, jednakże sterownik<br />

zarządza momentem rozpoczęcia<br />

ruchu oraz kontroluje parametry ruchu.<br />

19


Technologie, produkty, zastosowania<br />

Przemienniki częstotliwości Astraada Drive<br />

Ruch pod pełną kontrolą<br />

Przemienniki częstotliwości, jako urządzenia do płynnej regulacji<br />

silników elektrycznych, stały się nieodzownym elementem<br />

instalacji przemysłowych. Podstawowe parametry falowników<br />

różnych producentów są do siebie zbliżone, dlatego o wyborze<br />

właściwego rozwiązania, oprócz odpowiedniej funkcjonalności,<br />

decydują dodatkowe czynniki: niezawodność, prostota<br />

konfiguracji oraz akceptowalna cena.<br />

W obecnej sytuacji rynkowej<br />

wielu klientów mocniej niż uprzednio<br />

zwraca uwagę na elementy wpływające<br />

na koszty wdrożenia i eksploatacji,<br />

czyli na cenę urządzenia, wsparcie<br />

techniczne ze strony dostawcy, prostotę<br />

konfiguracji z poziomu komputera<br />

lub panela LCD, sprawność i niezawodność<br />

urządzenia a także funkcje<br />

oszczędzania energii.<br />

W automatyce najważniejsza<br />

jest niezawodność<br />

Od systemów automatyki użytkownicy<br />

wymagają wysokiej niezawodności,<br />

gdyż wszelkie zaburzenia<br />

w produkcji generują wysokie koszty<br />

przestojów lub strat materiałowych.<br />

Niezawodność systemu jest uzależniona<br />

od wszystkich komponentów<br />

wchodzących w jego skład - niewątpliwie<br />

musi być więc zapewniona<br />

przez elementy wykonawcze, jakimi<br />

są układy napędowe.<br />

Aby zapewnić wysoką niezawodność<br />

w każdym wymiarze<br />

w przemiennikach Astraada Drive<br />

zastosowano unikalne rozwiązania<br />

konstrukcyjne i szereg funkcji ochrony.<br />

Jednym z nich jest wydajny system<br />

chłodzenia. Przemienniki Astraada<br />

Drive wyposażone są w radiator odprowadzający<br />

ciepło oraz dodatkowy<br />

układ chłodzenia wymuszonego, pra-<br />

cujący w odseparowanym od wnętrza<br />

przemiennika kanale wentylacyjnym.<br />

Takie rozwiązanie zapewnia utrzymanie<br />

właściwej temperatury modułów<br />

elektronicznych oraz ogranicza<br />

wpływ zanieczyszczeń – a co za tym<br />

idzie wydłuża żywotność urządzenia.<br />

Równie istotnym elementem jest<br />

zastosowanie w standardzie powłoki<br />

zabezpieczającej układy elektroniki,<br />

dzięki czemu urządzenia charakte-<br />

Tomasz Kochanowski<br />

ryzuje wysoka bezawaryjność i możliwość<br />

stosowania nawet w skrajnie<br />

niekorzystnych dla elektroniki warunkach<br />

„agresywnego” środowiska<br />

przemysłowego.<br />

Ponadto we wszystkich seriach<br />

przemienników częstotliwości Astraada<br />

Drive, o mocach w zakresie 18,5<br />

kW do 90 kW, w obwodzie DC przemiennika<br />

montowany jest standardowo<br />

dławik. Zapewnia on ogra-<br />

20 <strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)


Oprogramowanie<br />

narzędziowe HCM<br />

Technologie, produkty, zastosowania<br />

niczenie zakłóceń harmonicznymi<br />

zasilania, co znacząco wpływa na wydłużenie<br />

żywotności urządzenia oraz<br />

umożliwia zachowanie zwartej konstrukcji<br />

bez konieczności instalacji<br />

modułów zewnętrznych.<br />

Czas to pieniądz<br />

Jest rzeczą oczywistą, że na<br />

koszty instalacji składają się zarówno<br />

koszty zakupu elementów, jak<br />

i wdrożenia systemu. W ostatnich kilku<br />

latach ten drugi czynnik znacząco<br />

wzrósł ze względu na wzrost kosztów<br />

pracy. Jeżeli do tego dodamy tendencję<br />

coraz szybszych zmian w funkcjonalności<br />

i budowie urządzeń, liczbę<br />

wykorzystywanych standardów oraz<br />

częstotliwość wypuszczania nowych<br />

wersji oprogramowania, spostrzeżemy<br />

jak ogromny wpływ na koszty instalacji<br />

i eksploatacji systemu ma prostota<br />

konfiguracji oraz łatwość obsługi poszczególnych<br />

urządzeń.<br />

Aby do minimum skrócić czas<br />

wdrożenia systemu, do konfiguracji,<br />

diagnostyki, monitorowania czy zarządzania<br />

wszystkimi przemiennikami<br />

częstotliwości Astraada Drive wykorzystywane<br />

jest jedno, intuicyjne oprogramowanie<br />

HCM. Oprócz podstawowych<br />

funkcji wykorzystywanych przy<br />

rozruchu, oprogramowanie udostępnia<br />

między innymi emulator oscyloskopu<br />

<strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

oraz możliwość podglądu i rejestrowania<br />

parametrów pracy falownika.<br />

Konfiguracja parametrów pracy<br />

falowników możliwa jest również za<br />

pośrednictwem wbudowanego panela<br />

sterowania LED lub LCD (opcjonalnie),<br />

który ma znaczący wpływ na<br />

ergonomię eksploatacji systemu. Intuicyjny<br />

panel LED umożliwia konfigurację<br />

falownika, odczyt parametrów<br />

pracy i jednostek procesowych,<br />

zapewnia diagnostykę oraz zmianę<br />

bieżących nastaw. Opcjonalnie dla<br />

wybranych serii dostępny jest również<br />

wielofunkcyjny panel LCD z graficznym<br />

wyświetlaczem, pozwalający<br />

m.in. na jednoczesne wyświetlanie 3<br />

parametrów pracy oraz kopiowanie<br />

i przenoszenie ustawień z jednego<br />

przemiennika na drugi. Dodatkowy<br />

panel LCD może być montowany:<br />

zdalnie w dogodnej dla operatora lokalizacji,<br />

lub jako panel sterowania<br />

wbudowany w falownik – dla urządzeń<br />

o mocy powyżej 18,5 kW.<br />

Jedno urządzenie,<br />

wiele możliwości<br />

W przemiennikach częstotliwości<br />

Astraada Drive zastosowano szereg<br />

mechanizmów, usprawniających instalację<br />

i zapewniających nadzór nad<br />

pracą urządzeń, a także oszczędzających<br />

miejsce w szafie sterowniczej<br />

(np. wbudowany moduł hamowania<br />

w falownikach do 15 kW)<br />

Jedną z istotniejszych funkcji sterujących<br />

jest wbudowany pełny regulator<br />

PID, umożliwiający precyzyjną<br />

kontrolę procesu technologicznego poprzez<br />

utrzymanie np. stałej temperatury,<br />

ciśnienia, przepływu czy poziomu.<br />

Z kolei funkcja autokonfiguracji<br />

dokonuje pomiaru parametrów silnika<br />

w celu optymalnego dopasowania<br />

parametrów przemiennika do silnika.<br />

Podnosi ona efektywność oraz skraca<br />

czas przygotowania do pracy. Dostępna<br />

jest zarówno statyczna, jak i dynamiczna<br />

autokonfiguracja.<br />

Wbudowany port komunikacyjny<br />

RS-485 z obsługą popularnych protokołów<br />

Modbus RTU oraz ASCII umożliwia<br />

sterowanie, monitorowanie i korektę<br />

parametrów pracy. Urządzeniem sterującym<br />

pracą falownika poprzez magistralę<br />

komunikacyjną może być komputer<br />

z oprogramowaniem SCADA, panel<br />

operatorski lub sterownik PLC.<br />

Dla systemów sterowania i paneli<br />

operatorskich GE Fanuc oraz sterowników<br />

zintegrowanych z panelem firmy<br />

Horner firma ASTOR bezpłatnie<br />

udostępnia gotowe przykładowe programy<br />

sterujące pracą przemienników<br />

Astraada Drive. Z kolei na potrzeby<br />

monitorowania pracy urządzeń po<br />

protokole Modbus RTU dostępne są<br />

kompletne obiekty dla oprogramowania<br />

wizualizacyjnego firm GE Fanuc<br />

oraz Wonderware.<br />

Wybór wszystkich elementów<br />

systemu od jednego dostawcy daje<br />

gwarancję właściwego współdziałania<br />

poszczególnych elementów i znacząco<br />

skraca czas instalacji, a co za tym idzie<br />

obniża koszty wdrożenia systemu<br />

Dzięki różnorodności dostępnych<br />

funkcji i zabezpieczeń, szerokiemu zakresowi<br />

mocy, przy jednoczesnym zachowaniu<br />

korzystnej ceny, przemienniki<br />

częstotliwości Astraada Drive z pewnością<br />

spełnią oczekiwania wymagających<br />

użytkowników przemysłowych oraz<br />

producentów maszyn OEM.<br />

21


Technologie, produkty, zastosowania<br />

Technologie bezprzewodowe<br />

w zastosowaniach<br />

przemysłowych<br />

Opracowali: Piotr Adamczyk i Paweł Podsiadło<br />

1<br />

Maszyny wyposażone w sterowniki<br />

Horner serii XL mogą być serwisowane<br />

w sposób zdalny przy wykorzystaniu<br />

transmisji GPRS. Dzięki niej serwisant<br />

może w łatwy sposób przesyłać aplikacje<br />

sterujące, wprowadzać niezbędne<br />

modyfi kacje w programie oraz korzystać<br />

z zaawansowanych funkcji zdalnego<br />

terminala dającego pełny dostęp do<br />

ekranów operatorskich z możliwością<br />

sterowania obiektem.<br />

2<br />

Komunikacja GPRS może zostać wykorzystana<br />

do pobierania danych procesowych<br />

i statusowych przechowywanych<br />

na kartach MicroSD zainstalowanych<br />

w sterownikach Horner. Dzięki nim<br />

możliwe jest generowanie raportów dotyczących<br />

pracy maszyny oraz analiza<br />

pojawiających się alarmów.<br />

3<br />

Zdalny serwis<br />

urządzeń<br />

Dostęp do danych<br />

procesowych<br />

Powiadamianie<br />

W razie wystąpienia awarii, urządzenia<br />

mogą automatycznie wysyłać wiadomości<br />

SMS do służb odpowiedzialnych<br />

za utrzymanie ruchu minimalizując tym<br />

samym czas potrzebny na serwis maszyn.<br />

Dwustronna komunikacja oprócz<br />

wysyłania pozwala również na odbieranie<br />

wiadomości o określonych treściach.<br />

4<br />

SMS<br />

1D21E D0BRZE10 MAMY D00BRE WYN1K1<br />

S00P3R 1D13 b3d213 PR3M1A<br />

1D21E D0BRZE10 MAMY D00BRE WYN1K1<br />

S00P3R 1D13 b3d213 PR3M1A<br />

22 <strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

GPRS<br />

3<br />

1<br />

Zarządzanie<br />

i monitorowanie<br />

produkcji „on line”<br />

GPRS<br />

Technologia WiFi daje możliwość przesyłania<br />

danych produkcyjnych (parametrów<br />

technologicznych, informacji<br />

o wykonywanych zleceniach, itp.) pochodzących<br />

bezpośrednio z urządzeń sterujących<br />

(sterowników PLC, systemów DCS<br />

oraz innych systemów informatycznych).<br />

Przetworzone dane w postaci interfejsów,<br />

wykresów oraz raportów udostępniane<br />

są w centrum zarządzania produkcją oraz<br />

na lokalnych pulpitach operatorskich.<br />

SMS<br />

2<br />

5<br />

GPRS<br />

Monitoring IP<br />

WiFi<br />

WiFi<br />

4<br />

ZARZĄDZANIE PRODUKCJ<br />

Monitoring bezprzewodowy jest najbardziej<br />

uniwersalnym rozwiązaniem w dziedzinie<br />

cyfrowych systemów wizyjnych.<br />

W przedstawionej aplikacji wykorzystano<br />

urządzenia WiFi – JetWave 2600, które<br />

dzięki wysokiej przepustowości oraz przemysłowemu<br />

wykonaniu bardzo dobrze<br />

sprawdzają się podczas pracy na halach<br />

produkcyjnych. Szczególnie przydatne są<br />

podczas obserwacji miejsc trudno dostępnych<br />

oraz wszędzie tam gdzie budowanie<br />

infrastruktury kablowej wiąże się z wysokimi<br />

nakładami fi nansowymi.


SATEL<br />

MAGAZYNEM<br />

WiFi<br />

Technologie, produkty, zastosowania<br />

Gromadzenie<br />

danych z systemów<br />

wagowych<br />

6 7<br />

Systemy wagowe cechuje wysoka mobilność,<br />

dlatego do przesyłania informacji<br />

o wadze i lokalizacji gotowych paczek<br />

wykorzystano radiomodemy Satel.<br />

Zebrane parametry przekazywane są<br />

do stanowiska operatorskiego, gdzie porównywane<br />

są z planami produkcyjnymi.<br />

Kluczowe informacje związane z daną<br />

paczką zapisywane są w systemie ERP<br />

przedsiębiorstwa, umożliwiając tym samym<br />

dostęp i analizę produkcji on−line.<br />

6<br />

150,00 1<br />

LINIA PRODUKCYJNA<br />

MAGAZYN<br />

5<br />

SATEL<br />

GPRS<br />

SMS<br />

WiFi WiFi<br />

SATEL<br />

<strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

Bezprzewodowy system załadunkowo - dostawczy zbudowany na bazie radiomodemów<br />

Satel, wykorzystywany jest do przesyłania informacji załadunkowych do obsługi<br />

wózków (lokalizacja paczek) oraz informacji dostawczych do fl oty samochodowej<br />

(adresy odbiorców, czasy dostaw, optymalna trasa przejazdu). System umożliwia<br />

także zdalne sterowanie bezobsługowymi wózkami transportowymi, które wykorzystywane<br />

są do przewożenia materiałów w różnych sektorach hali.<br />

7<br />

Zdalne sterowanie załadunkiem<br />

WiFi<br />

SATEL<br />

Radiomodemy SATEL<br />

SATEL<br />

MONITORING I OCHRONA<br />

transmisja online, pomijalne koszty eksploatacji,<br />

duży zasięg, niezależność od operatora<br />

GSM Horner<br />

Sterownik zintegrowany z panelem, łatwy<br />

montaż, duży zasięg, możliwość powiadamiania<br />

przy pomocy SMS, zdalny serwis, programowanie<br />

i obsługa maszyn<br />

WiFi Korenix<br />

transmisja online, łatwa konfi guracja, szybka<br />

transmisja, niezależność od operatora<br />

23


Technologie, produkty, zastosowania<br />

Panele operatorskie z InTouch<br />

Wonderware InTouch - intuicyjny, sprawdzony, łatwy w użyciu<br />

system wizualizacyjny teraz dostępny w panelu operatorskim<br />

Panel InTouch CE. Dotychczasowe aplikacje InTouch po drobnych<br />

korektach mogą być zastosowane w zupełnie innej klasie<br />

urządzeń powszechnie używanych na halach produkcyjnych.<br />

To otwarcie nowych możliwości integracji systemów wizualizacyjnych<br />

oraz nadrzędnych.<br />

Panel operatorski kojarzy się<br />

najczęściej z prostą wizualizacją tworzoną<br />

w dość zamkniętych i mało<br />

intuicyjnych systemach. Oczywiście<br />

większość zastosowań paneli operatorskich<br />

to proste wizualizacje czy<br />

wręcz stacje wprowadzania danych,<br />

niemniej jednak użycie elastycznego<br />

narzędzia do tworzenia aplikacji<br />

może okazać się wygodne a przede<br />

wszystkim – w perspektywie czasu<br />

używania – tańsze.<br />

A gdyby tak użytkownik znający<br />

środowisko Wonderware zapragnął<br />

rozszerzyć aplikację wizualizacyjną<br />

o kolejne proste stanowisko położone<br />

Wojciech Pawełczyk<br />

blisko linii produkcyjnej? Czy jest skazany<br />

na proces wyboru panela i dalsze<br />

wyzwania związane z testowaniem komunikacji<br />

czy ustalaniem sposobu wymiany<br />

danych z systemami nadrzędnymi?<br />

Do niedawna tak, lecz pojawiła<br />

się zupełnie nowa możliwość prosto<br />

z Wonderware. Panel InTouch CE to<br />

środowisko Windows CE 6.0 w którym<br />

pracuje wizualizacja InTouch<br />

CE. Oznacza to, że można uruchomić<br />

aplikację InTouch CE na tanim panelu<br />

i przy zachowaniu jednego standardu<br />

aplikacji prezentować dane na wielu<br />

stanowiskach. Oczywiście środowisko<br />

Panel InTouch CE posiada mniejszą<br />

funkcjonalność niż zwykły InTouch<br />

- wynika to z zastosowanego taniego<br />

systemu operacyjnego, jednak bardzo<br />

dobrze wpisuje się w wymagania apli-<br />

24 <strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)


Technologie, produkty, zastosowania<br />

kacji z użyciem paneli operatorskich.<br />

Prosta aplikacja to nie koniecznie<br />

aplikacja uboga. Panel InTouch CE<br />

ma możliwość użycia podstawowych,<br />

znanych od wielu lat funkcji InTouch.<br />

Składowanie i prezentacja informacji<br />

o historii alarmów oraz kreślenie trendów<br />

historycznych dla zmiennych także<br />

znakomicie sprawdzają się w aplikacjach<br />

panelowych InTouch CE.<br />

Także wprowadzanie informacji<br />

do systemu zbudowanego w oparciu<br />

o technologię ArchestrA będzie dostępne<br />

dla każdego operatora. Wymiana<br />

informacji z i do Panel InTouch CE<br />

odbywa się przy pomocy programu<br />

komunikacyjnego z serii Wonderware<br />

Data Acquisition Server uruchomionego<br />

na stacji wizualizacyjnej lub na<br />

serwerze. Oznacza to łatwość konfiguracji<br />

oraz dostęp do danych w standardach<br />

OPC, SuiteLink oraz DDE.<br />

W warstwie współpracy ze sterownikami<br />

PLC i innymi urządzeniami<br />

Wonderware Panel InTouch CE używa<br />

programów komunikacyjnych, spośród<br />

których najpopularniejsze to Modbus<br />

(szeregowy oraz Ethernet) , Siemens<br />

Ethernet, GE Fanuc (GESNP, GE-<br />

<strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

Kompletne sprzętowoprogramowe<br />

rozwiązanie<br />

dostępne jest w firmie ASTOR.<br />

Dla zainteresowanych<br />

sprawdzeniem możliwości Panel<br />

InTouch CE firma ASTOR<br />

przygotowała ofertę specjalną:<br />

panel 7” wraz z licencją<br />

InTouch CE 100 zmiennych<br />

w cenie 4 990 PLN netto.<br />

SRTP) i inne. Ułatwia to zastosowanie<br />

panela jako urządzenia lokalnie komunikującego<br />

się z maszynami, wyświetlającego<br />

informacje, dającego możliwość<br />

ręcznego wprowadzania danych<br />

i jednocześnie komunikującego się<br />

z nadrzędną wizualizacją, bazą danych<br />

Historian lub systemem klasy MES.<br />

Wyjątkową właściwością takiego<br />

podejścia do aplikacji jest ich tworzenie<br />

w jednym środowisku Wonderware<br />

Development Studio lub nawet<br />

wprost w programie InTouch Deve-<br />

lopment. Bez względu na to czy aplikacja<br />

będzie działała na komputerze<br />

PC czy też będzie to Panel InTouch<br />

CE tworzymy ją w jednym środowisku<br />

i już gotową wgrywamy przez sieć<br />

na właściwe stanowisko. Znacząco<br />

przyspiesza to proces tworzenia aplikacji<br />

– możemy użyć już gotowych<br />

okien i rozwiązań z innych aplikacji<br />

InTouch i po zweryfikowaniu, dostosowaniu<br />

do aktualnych potrzeb użyć<br />

w aktualnym projekcie.<br />

Radykalnie upraszcza to proces<br />

zarządzania aplikacjami, standaryzuje<br />

środowisko pracy i w efekcie znacząco<br />

obniża koszt tworzenia systemu, co dla<br />

użytkownika oznacza mniejsze wydatki<br />

i większe bezpieczeństwo inwestycji.<br />

Od strony sprzętowej mamy do<br />

wyboru szeroki wachlarz solidnych,<br />

metalowych paneli z ekranami dotykowymi:<br />

od 7” poprzez 10”, 12” po 15”.<br />

Pozwala to na dobór stosownego rozmiaru<br />

urządzenia do ilości danych na<br />

nim wyświetlanych. Wydajny procesor<br />

oraz zastosowanie pasywnego chłodzenia<br />

powiększa zakres możliwych<br />

zastosowań takiego rozwiązania. Jest<br />

to także istotna cecha sprzętu przewidzianego<br />

do długiej, bezawaryjnej<br />

pracy. Konfiguracja taka będzie mogła<br />

udźwignąć także nowe, jeszcze nie<br />

znane wyzwania aplikacji tworzonych<br />

na długo po zainstalowaniu sprzętu<br />

na stanowisku pracy. Pozwala na to<br />

stosowanie elastycznego narzędzia,<br />

jakim jest InTouch CE, łatwego połączenia<br />

z systemami nadrzędnymi oraz<br />

solidnej platformy sprzętowej.<br />

Kolejnym parametrem Panel In-<br />

Touch CE jest wielkość licencji InTouch<br />

CE – w zależności od potrzeb może<br />

to być 100, 250 lub 500 zmiennych.<br />

Kompletne sprzętowo-programowe<br />

rozwiązanie dostępne jest w firmie<br />

ASTOR. Dla zainteresowanych sprawdzeniem<br />

możliwości Panel InTouch<br />

CE firma ASTOR przygotowała ofertę<br />

specjalną: panel 7” wraz z licencją<br />

InTouch CE 100 zmiennych w cenie<br />

4 990 PLN netto.<br />

25


Pod lupą<br />

Kontrolery PACSystems<br />

Zapis i odczyt pamięci Flash na ruchu<br />

Począwszy od wersji 6.0 systemu operacyjnego<br />

jednostek centralnych PACSystems i oprogramowania<br />

narzędziowego Proficy ME można<br />

używać komend pozwalających na obsługę<br />

pamięci Flash podczas realizacji programu<br />

sterującego – czyli wtedy, gdy kontroler jest<br />

w trybie „RUN”. Dzięki nim możliwy jest odczyt<br />

lub zapis danych do nieulotnej pamięci Flash.<br />

Obsługa pamięci Flash na ruchu pozwala na trwały zapis<br />

danych w pamięci kontrolera PACSystems. Przez „trwały”<br />

rozumiemy tu – niezależny od zasilania bateryjnego.<br />

Funkcjonalność tą można wykorzystać np. do gromadzenia<br />

najistotniejszych parametrów procesowych w nieulotnej<br />

pamięci jednostki CPU, bądź też przechowywania receptur,<br />

z możliwością wprowadzania zmian przez operatora,<br />

a także ich trwałego zapamiętania, niezależnie od tego, czy<br />

do kontrolera jest dołączona bateria podtrzymująca zawartość<br />

pamięci, czy też nie.<br />

Obecnie sterowniki iki mogą by być<br />

programowane przy pomocy dwóch<br />

standardowych portów w szeregowych<br />

szeregowych, ch,<br />

co znacząco ułatwia obsługę bsługę i serwis<br />

– przede wszystkim dotyczy otyczy to serii<br />

serii XL, która może być yć wyposażona<br />

w opcjonalny moduł do komunikacji<br />

w sieci GSM, działający na porcie MJ1.<br />

Generowanie zdefiniowanych raportów<br />

można realizować bezpośrednio<br />

ze sterownika i podłączonej do por-<br />

Technicznie dokonuje się tego za pomocą programowego<br />

bloku funkcyjnego SVCREQ#56 (odczyt) oraz<br />

SVCREQ#57 (zapis). Dla takiego bloku określa się adresy<br />

i liczbę komórek do odczytu/zapisu. Wynik wykonanej<br />

operacji potwierdzany jest odpowiednim kodem w rejestrze<br />

statusowym. Podczas korzystania z opisywanego narzędzia<br />

należy pamiętać o skończonej ilości cykli zapisów<br />

pamięci Flash.<br />

Grzegorz Faracik<br />

Horner – nowe standardy komunikacyjne<br />

Najnowsza wersja oprogramowania<br />

systemowego dla<br />

sterowników Horner daje<br />

użytkownikom szereg nowych<br />

możliwości, zwiększając funkcjonalność<br />

urządzenia oraz<br />

ułatwiając jego serwis.<br />

tu szeregowego drukarki. Użytkownik<br />

ma za zadanie określenie treści komunikatów<br />

zwracanych w raporcie, a komunikacja<br />

pomiędzy PLC i drukarką<br />

realizowana jest przy pomocy zaimplementowanego<br />

protokołu.<br />

Urządzenia wyposażone w port<br />

Ethernet mogą z kolei wysyłać powiadomienia<br />

do operatorów przy pomocy<br />

wiadomości email – konfiguracja ogranicza<br />

się tylko do podania treści wiadomości<br />

i serwera poczty, który będzie<br />

obsługiwał komunikację.<br />

W sterownikach XL6 wyposażonych<br />

w port USB uruchomiono obsługę<br />

wymiennych nośników danych pendrive<br />

(do tej pory obsługiwane były wyłączanie<br />

karty MicroSD). Dostęp do informacji<br />

procesowych, programów sterujących<br />

oraz receptur wykorzystywanych<br />

w programie jest teraz możliwy bez<br />

konieczności otwierania szafy sterowniczej.<br />

Warto również przypomnieć, że<br />

sterowniki XL6 można programować za<br />

pomocą portu USB, wykorzystując darmowe<br />

narzędzie Cscape, które dostępne<br />

jest na stronie www.astor.com.pl.<br />

Piotr Adamczyk<br />

26 <strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)


Pod lupą<br />

Ciekawe możliwości robotów Kawasaki<br />

Automatyczne tworzenie<br />

kopii bezpieczeństwa<br />

Stare indiańskie przysłowie mówi: „ludzie dzielą się na tych,<br />

którzy robią backupy, oraz tych którzy będą je robili”. Choć<br />

roboty Kawasaki cechuje najwyższa niezawodność, to jednak<br />

nigdy nie da się całkowicie wyeliminować wszystkich zagrożeń,<br />

mogących spowodować utratę danych.<br />

Posiadanie aktualnej kopii bezpieczeństwa, zawierającej<br />

między innymi: ustawienia robota, programy, zmienne,<br />

pozycje itd., minimalizuje czas potrzebny na przywrócenie<br />

działania aplikacji, a więc również ewentualne koszty wynikające<br />

z przestoju linii.<br />

Ręczne wykonywanie kopii – choć jest proste i szybkie<br />

– nie jest rozwiązaniem idealnym, bowiem nakłada<br />

kolejne obowiązki na operatorów linii i wymaga od nich<br />

systematyczności.<br />

Menu funkcji Autozapis<br />

W robotach Kawasaki możliwe jest zautomatyzowanie<br />

wykonywania kopii bezpieczeństwa dzięki wykorzystaniu<br />

funkcji Autozapis. Jej konfiguracji dokonujemy w menu 0210<br />

(pokazanym na rysunku), realizując następujące kroki:<br />

1. Określamy, kiedy ma być wykonywana archiwizacja:<br />

w wybranym dniu tygodnia, codziennie, czy też wyzwalana<br />

określonym sygnałem, np. ze sterownika.<br />

<strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

Jakub Stec<br />

2. Definiujemy godzinę, o której ma być wykonywana<br />

kopia, jeśli w poprzednim kroku wybrano konkretny<br />

dzień lub codziennie.<br />

3. Określamy miejsce zapisu danych. Może to być karta<br />

Compact Flash znajdująca się w kontrolerze lub też<br />

serwer FTP, jeśli robot podpięty jest do sieci (zob.<br />

ramka obok).<br />

4. Podajemy nazwę pliku z danymi. Nazwa może składać<br />

się maksymalnie z 8 znaków i nie może zaczynać się od<br />

cyfry oraz zawierać znaków specjalnych.<br />

5. Precyzujemy rodzaj archiwizowanych informacji.<br />

Mogą to być wszystkie dane lub też wybrane przez<br />

użytkownika np.: rejestry błędów, dane robota, dane<br />

pomocnicze, program.<br />

6. Jeśli w poprzednim kroku wybrano np. program, to<br />

albo zostaną zapisane wszystkie programy, albo też<br />

wybrane przez użytkownika w ostatnim kroku.<br />

Można aktywować równocześnie trzy niezależne od siebie<br />

konfiguracje autozapisu, co pozwala na zapis różnych danych,<br />

o różnym czasie w zależności od potrzeb użytkownika.<br />

Funkcja Autozapis jest dostępna za darmo dla każdego<br />

robota Kawasaki. Szczegółowe informacje, dokumentacja<br />

oraz pomoc techniczna dostępne są w firmie ASTOR.<br />

Obsługa protokołu FTP<br />

Obsługa protokołu FTP umożliwia wymianę danych<br />

pomiędzy serwerem FTP a robotem Kawasaki. Na serwerze<br />

można np. przechowywać programy i ustawienia<br />

robota. Aby skonfigurować tę opcję, należy podać adres<br />

serwera, nazwę użytkownika, hasło, katalog startowy<br />

oraz sposób transmisji. Możliwość obsługi protokołu<br />

FTP jest uzależniona od posiadanej wersji oprogramowania<br />

kontrolera.<br />

27


Instalacje automatyki<br />

Zrobotyzowane stanowisko<br />

do spawania elementów<br />

osprzętu sieciowego<br />

Robotyzacja to dziedzina, której<br />

wykorzystanie sięga wielu różnorodnych<br />

zastosowań.<br />

Dla krajowego przemysłu robotyzacja<br />

może być jednym z kluczowych<br />

czynników decydujących o dalszym<br />

wzroście. Roboty przemysłowe stosuje<br />

się na stanowiskach roboczych, w których<br />

wykorzystuje się przewagę robota<br />

nad człowiekiem, a ograniczenie możliwości<br />

robota nie stanowi w tym przeszkody.<br />

Jednym z typowych zastosowań<br />

robotów są technologie spajania.<br />

Firma ZAP-Robotyka Sp. z o.o.<br />

jako integrator stanowisk zrobotyzowanych<br />

zaprojektowała, wykonała<br />

i wdrożyła w BELOS-PLP Bielsko-<br />

Biała „Zrobotyzowane stanowisko do<br />

spawania podzespołów pierścieni stalowych<br />

i łączników prądowych wykonanych<br />

ze stopów aluminium”.<br />

Charakterystyka stanowiska<br />

Konfigurację stanowiska przedstawiono<br />

na rysunku nr 1.<br />

Do realizacji zadania zastosowano<br />

robot sześcioosiowy Kawasaki<br />

FA006EFD40 z oprogramowaniem<br />

spawalniczym /Rys. 2/. Wszystkie parametry<br />

spawania wprowadza się za<br />

pomocą panela programowania. Manipulowanie<br />

przedmiotami spawanymi<br />

odbywa się w przyrządach, które zamocowane<br />

są w pozycjonerach. Przyrządy<br />

mocujące spawane detale są tak skonstruowane,<br />

aby dostęp robota do spoin<br />

był jak najbardziej korzystny i można<br />

było mocować kilka spawanych zespołów.<br />

W stanowisku zastosowano dwa<br />

pozycjonery o napędzie elektrycznym:<br />

~4900<br />

3<br />

13<br />

14<br />

Urządzenie<br />

spawalnicze<br />

28 <strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

3121,3<br />

12<br />

1000<br />

4<br />

5<br />

2<br />

8<br />

~3200<br />

1<br />

11<br />

10<br />

600<br />

6<br />

15<br />

7<br />

9<br />

2200<br />

R1550<br />

Rys. 1. Schemat stanowiska


Instalacje automatyki<br />

Rys. 2. Wygląd stanowiska<br />

» pozycjoner pionowy jednoosiowy o<br />

pionowej osi obrotu,<br />

» pozycjoner jednoosiowy z możliwością<br />

przechyłu tarczy obrotowej<br />

0o ; 45o ; 90o .<br />

Pozycjonery sterowane są przez<br />

układ sterowania robota jako zewnętrzne<br />

osie ciągłe – 7 i 8 oś.<br />

Spawarka FRONIUS typ TPS-<br />

4000 umożliwia wykorzystanie stanowiska<br />

zarówno do spawania elementów<br />

stalowych, jak i aluminiowych.<br />

Zmiana materiału spawanego wymaga<br />

zainicjowania innego programu oraz<br />

wymiany niezbędnych elementów np.:<br />

drutu, pancerza prowadzącego drut,<br />

gazu osłonowego. Wybrany program<br />

spawania wywołuje się z panelu pro-<br />

1. robot przemysłowy Kawasaki,<br />

2. układ sterowania robota,<br />

3. pulpit operatora (szt.2),<br />

4. pozycjoner jednoosiowy o poziomej osi<br />

obr. typu PEH-1-150/1000/ROBO,<br />

5. pozycjoner jednoosiowy o pionowej osi<br />

obr. typu PEV-1-50/ROBO,<br />

6. urządzenie spawalnicze FRONIUS,<br />

7. podajnik drutu,<br />

8. uchwyt spawalniczy,<br />

<strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

gramowania poprzez podanie kombinacji<br />

bitów. Istnieje możliwość utworzenia<br />

standardowo stu programów<br />

pracy dedykowanych do różnych zastosowań.<br />

Cykl pracy stanowiska<br />

Detale przeznaczone do spawania<br />

mocowane są przez operatora<br />

w przyrządzie na pierwszym pozycjonerze.<br />

Po zamocowaniu detali, operator<br />

załącza start na pulpicie nr 1 i rozpoczyna<br />

się proces spawania w cyklu<br />

automatycznym.<br />

W cyklu automatycznym realizowany<br />

jest także proces czyszczenia<br />

końcówki uchwytu spawalniczego,<br />

którego częstotliwość wynikająca<br />

W skład stanowiska wchodzą następujące urządzenia:<br />

9. stacja czyszcząca uchwyt spawalniczy,<br />

10. podstawa stanowiska,<br />

11. podstawa robota,<br />

12. osłony ogrodzeniowe z drzwiami<br />

i zamkiem,<br />

13. osłona spawalnicza (pomiędzy stanowiskami),<br />

14. bariera bezpieczeństwa SICK (2 kpl.),<br />

15. układ mocowania kasety z drutem +<br />

kaseta<br />

z technologii wprowadzana jest w czasie<br />

tworzenia programu użytkowego.<br />

W czasie pracy robota na pierwszym<br />

pozycjonerze, operator przechodzi do<br />

drugiego pozycjonera i mocuje inne<br />

detale, przeznaczone do spawania. Po<br />

zamocowaniu detali, załącza start na<br />

pulpicie nr 2 i ponownie przechodzi<br />

do pierwszego pozycjonera, gdzie po<br />

zakończeniu spawania zdejmuje pospawane<br />

zespoły, zakłada nowe i cykl<br />

pracy powtarza się.<br />

System bezpieczeństwa<br />

Stanowisko ogrodzone jest osłonami<br />

ogrodzeniowymi, które uniemożliwiają<br />

wtargnięcie do strefy<br />

niebezpiecznej. Podczas pracy automatycznej<br />

drzwi od kabiny są zamknięte<br />

i zabezpieczone programowo.<br />

Otwarcie drzwi powoduje wyłączenie<br />

stanowiska. Stanowisko jest wyposażone<br />

w barierki świetlne, których zadaniem<br />

jest ochrona operatora przed<br />

uderzenie przez pozycjoner lub robot.<br />

W przypadku przerwania bariery<br />

świetlnej podczas cyklu pracy wyłączane<br />

są napędy robota. Robot przemysłowy<br />

wyposażony jest w złącze<br />

antykolizyjne zabezpieczające uchwyt<br />

spawalniczy i ramiona robota przed<br />

skutkami przypadkowych kolizji. Pozycjonery<br />

wyposażone są w szereg<br />

zabezpieczeń mających na celu ochronę<br />

operatora. Jednym z nich są czujniki<br />

określające pozycję pozycjonera<br />

i w razie jakiegokolwiek nieustalonego<br />

ruchu pozycjonera podczas załadunku<br />

detali, powodują jego natychmiastowe<br />

wyłączenie.<br />

Efekty<br />

Stanowisko w porównaniu z tradycyjnymi<br />

metodami spawania cechuje:<br />

» poprawa jakości spoin,<br />

» wzrost wydajności,<br />

» poprawa organizacji i warunków<br />

pracy.<br />

Tadeusz Sarnowski<br />

PPU ZAP-Robotyka Sp. z o.o.<br />

29


Instalacje automatyki<br />

Barlinek Inwestycje<br />

System monitoringu węzłów<br />

cieplnych<br />

Firma Barlinek Inwestycje, jako producent naturalnej deski podłogowej, zwraca szczególną uwagę na jakość<br />

produkowanych wyrobów. Aby utrzymać produkcję na wysokim poziomie, firma otwarta jest na wszelkie<br />

nowości dotyczące sprzętu, oprogramowania itp., które pomagają w utrzymaniu tejże jakości.<br />

W związku z rozwojem firmy podjęto<br />

decyzję o zakupie oprogramowania<br />

Wonderware: InTouch 10.0 Runtime<br />

500 zmiennych, Development Studio<br />

Small, ActiveFactory i Historian 100<br />

zmiennych, celem stworzenia systemu<br />

monitoringu węzłów cieplnych, znajdujących<br />

się na terenie zakładu.<br />

Wybór oprogramowania InTouch<br />

nie był przypadkowy. Program firmy<br />

Wonderware łączy w sobie elastyczność<br />

obsługi, przejrzysty interfejs<br />

użytkownika i, co najważniejsze, pozwala<br />

na stworzenie zaawansowanej<br />

aplikacji, która poprzez komunikację<br />

z urządzeniami peryferyjnymi, przedstawia<br />

stan rozproszonego systemu<br />

automatyki wybranemu użytkownikowi,<br />

w przejrzystej formie. Cały projekt<br />

miał usprawnić kontrolę nad parametrami<br />

węzłów cieplnych, a także pomóc<br />

w przewidywaniu i zapobieganiu<br />

awarii, jak również przyczynić się do<br />

optymalizacji procesu produkcji.<br />

Węzły cieplne w firmie Barlinek<br />

Inwestycje usytuowane są w różnych<br />

częściach zakładu w sposób zapew-<br />

Rys. 1. Węzeł cieplny<br />

niający optymalne rozprowadzenie<br />

ciepła do urządzeń wykonawczych.<br />

W pierwszej kolejności system moni-<br />

30 <strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)


Instalacje automatyki<br />

toringu wykonany został dla węzłów,<br />

które doprowadzają ciepło do komór<br />

suszarnianych. Spowodowane jest to<br />

potrzebami procesu produkcyjnego.<br />

Komunikacja pomiędzy urządzeniami,<br />

a serwerem oparta jest o zakładową<br />

sieć Ethernet ze względu na<br />

znaczne odległości między węzłami,<br />

jak również stabilną pracę samej sieci.<br />

W celu połączenia wszystkich węzłów<br />

do sieci Ethernet należało w przypadku<br />

starszych węzłów rozbudować instalacje<br />

elektryczną, aby doprowadzić<br />

wymagane sygnały do modułów wejść/<br />

wyjść, a następnie do konwerterów<br />

protokołów RS232/485 na Ethernet.<br />

Dla nowszych węzłów komunikacja<br />

ograniczyła się do skonfigurowania<br />

sterownika PLC wyposażonego w protokół<br />

komunikacyjny TCP/IP.<br />

Rys. 3. Schemat systemu<br />

<strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

Rys. 4. Wykres<br />

przebiegu jednego<br />

z mierzonych<br />

sygnałów<br />

Rys. 2. Ekran<br />

wizualizacji węzła<br />

cieplnego<br />

Po doprowadzeniu wszystkich<br />

wymaganych sygnałów do sieci zakładowej<br />

zaprojektowano i stworzono<br />

aplikację, która podzielona została na<br />

grupy węzłów. Każda z grup dla danego<br />

węzła składa się z okna głównego<br />

oraz wykresów bieżących, historycznych<br />

i alarmów. Zaprojektowane zostało<br />

także okno, w którym możliwy<br />

jest podgląd najważniejszych parame-<br />

trów dla wszystkich stacji cieplnych.<br />

Dane procesowe gromadzone są<br />

na serwerze SQL, do których dostęp<br />

możliwy jest poprzez zaawansowany<br />

analizator historii, czyli ActiveFactory.<br />

Docelowo aplikacja ma obejmować<br />

wszystkie węzły cieplne znajdujące się<br />

na terenie zakładu, aby stworzyć jednolity<br />

system wizualizacji.<br />

Warto wspomnieć, że po zrealizowaniu<br />

systemu monitoringu węzłów<br />

cieplnych Barlinek Inwestycje<br />

zdecydował się na zakup nowej licencji<br />

InTouch-a w celu wykonania podobnego<br />

projektu dla stacji transformatorowych.<br />

System monitoringu węzłów cieplnych<br />

zaprojektowany i wykonany przy<br />

pomocy oprogramowania Wonderware<br />

przyczynił się do przedstawienia<br />

aktualnych parametrów węzłów cieplnych<br />

w sposób bardziej przejrzysty<br />

i czytelny dla każdego użytkownika.<br />

Wszystkie stany alarmowe są natychmiast<br />

widoczne na ekranie komputera,<br />

co prowadzi do zwiększenia bezpieczeństwa<br />

pracy w pobliżu węzłów,<br />

natomiast wykorzystanie wykresów<br />

historycznych zwiększa możliwość<br />

przewidywania awarii jeszcze przed<br />

ich wystąpieniem.<br />

System został zaprojektowany<br />

i wykonany przez Adriana Herberga,<br />

specjalistę ds. automatyki firmy Barlinek<br />

Inwestycje.<br />

Adrian Herberg<br />

Specjalista ds. automatyki<br />

Barlinek Inwestycje<br />

31


Instalacje automatyki<br />

Obiekt: KiZChS „Siarkopol” S.A. Kopalnia Siarki „OSIEK”<br />

System sterowania<br />

i wizualizacji stacji<br />

uzdatniania wody<br />

Kopalnie i Zakłady Chemiczne Siarki Siarkopol S.A. z siedzibą<br />

w Grzybowie są jedynym przedsiębiorstwem w kraju i na<br />

świecie prowadzącym kopalniane wydobycie siarki. Wydobycie<br />

tego kruszcu w Kopalni Siarki „Osiek” odbywa się metodą podziemnego<br />

wytopu polegającą na wtłaczaniu do złoża siarkowego<br />

wody technologicznej o temperaturze wymaganej technologią<br />

oraz odprowadzeniu płynnej siarki na powierzchnię przez odpowiednio<br />

skonstruowane otwory eksploatacyjne. Stopiona siarka<br />

grawitacyjnie spływa w dolne partie złoża, po czym przy użyciu<br />

sprężonego powietrza doprowadzanego tym samym otworem eksploatacyjnym,<br />

wypompowywana jest na powierzchnię. Woda złożowa<br />

z odprężania otworów eksploatacyjnych przesyłana jest na<br />

stację uzdatniania wody złożowej (SUWZ), gdzie następuje jej<br />

uzdatnianie i podgrzanie na wymiennikach ciepła.<br />

Eksploatacja pola górniczego odbywa<br />

się w trybie ciągłym, nie ma możliwości<br />

zatrzymania czy też przestoju. Ponieważ<br />

coraz częściej dochodziło do awarii<br />

starego systemu, podjęto decyzję o modernizacji<br />

systemu sterowania SUWZ.<br />

Awarie systemu sterowania zmuszały obsługę<br />

utrzymania ruchu do pracy w trybie<br />

manualnym, co za tym idzie pogorszenia<br />

parametrów eksploatacyjnych instalacji.<br />

Ze względu na tryb pracy zakładu<br />

wybrano system przeznaczony do automatyzacji<br />

procesów ciągłych. Modernizację<br />

stacji uzdatniania wody złożowej<br />

oparto o system klasy DCS GE Fanuc Proficy<br />

Process Systems. Wdrożenie systemu<br />

zostało powierzone firmie INTELSTER<br />

Sp. z o.o., świadczącej usługi w zakresie<br />

automatyzacji procesów przemysłowych.<br />

Firma ta zajmuje się także utrzymaniem<br />

ruchu AKP w KiZChS „Siarkopol” S.A..<br />

Wymiana systemu sterowania była pewnego<br />

rodzaju wyzwaniem, ponieważ miała<br />

to być pierwsza instalacja systemu Proficy<br />

Process Systems w Polsce. Warstwa<br />

aplikacyjna systemu składa się z dwóch<br />

stacji operatorskich oraz serwera aplikacyjnego<br />

z oprogramowaniem Cimplicity<br />

oraz Historian. Podstawą warstwy sterowania<br />

są trzy węzły z kontrolerami RX3i<br />

rozbudowane za pomocą rozproszonych<br />

układów wejść/wyjść ENIU oraz sterowniki<br />

VersaMax Micro i NX251 pracujące<br />

w oddalonych instalacjach pomocniczych<br />

(pompownia wody przemysłowej, pompownia<br />

wody powierzchniowej, stacja<br />

uzdatniania wody uzupełniającej). Komunikacja<br />

pomiędzy sterownikami z oddalonych<br />

instalacji pomocniczych (Versa-<br />

32 <strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)


Program sterujący<br />

Wygląd szafy sterowniczej<br />

Instalacje automatyki<br />

Max Micro, NX250), a sterownikiem nadrzędnym (RX3i)<br />

odbywa się za pomocą protokołu Modbus z wykorzystaniem<br />

komunikacji bezprzewodowej i sprzętu firmy SATEL.<br />

Do systemu sterowania zostały również włączone kompresory<br />

za pomocą sieci przemysłowej Profibus. Komunikacja<br />

pomiędzy sterownikami RX3i, a systemem nadrzędnym<br />

odbywa się po sieci Ethernet zbudowanej w postaci ringu<br />

światłowodowego na bazie czterech switchy przemysłowych<br />

JetNet 4008F.<br />

Aplikacja została wykonana za pomocą modułu Logic<br />

Developer, który oferuję pakiet narzędzi służących do<br />

konfiguracji sprzętowej, tworzenia algorytmu sterowania<br />

oraz ekranów synoptycznych. Algorytm sterowania został<br />

zaimplementowany z wykorzystaniem języka FBD (90%)<br />

oraz klasycznej drabinki. Do wyboru języka FBD (Function<br />

Block Diagram) zachęciła szeroka biblioteka gotowych<br />

funkcji, co znacznie przyspieszyło proces wdrożenia. Najczęściej<br />

używanymi funkcjami były: bloki odpowiedzialne<br />

za obsługę wejść/wyjść cyfrowych i analogowych (pozwalają<br />

na równoczesne skalowanie, alarmowanie kondycji sygnałów<br />

i forsowanie wartości wyjściowych), bloki regulatorów<br />

<strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

PID (zaawansowany algorytm PID z możliwością regulacji<br />

z tzw. Feedforward control) oraz funkcje do obsługi napędów<br />

dwu- i trój- położeniowych. Bardzo przydatne okazały<br />

się funkcje służące do obliczeń parametrów pary nasyconej<br />

w celu obliczeń bilansowych z bardzo dużą dokładnością.<br />

Część wizualizacyjna została utworzona z wykorzystaniem<br />

technologii Cimplicity wzbogaconą w systemie PPS o gotowe<br />

stacyjki do bloków funkcyjnych. Przy tworzeniu wizualizacji<br />

szczególnie pomocnym narzędziem okazała się<br />

wspólna baza zmiennych procesowych.<br />

Biorąc pod uwagę ciągły tryb pracy zakładu, modernizację<br />

podzielono na etapy minimalizując możliwość<br />

wystąpienia przerw w produkcji. Wykorzystując otwartość<br />

i elastyczność architektury PPS w poszczególnych<br />

etapach zrealizowano modernizację kolejnych węzłów<br />

technologicznych:<br />

» wapno, soda i reaktory – węzeł odpowiedzialny za uzdatnienie<br />

wody złożowej, sterowany przez kontroler RX3i<br />

CPU320 oraz układy wejść/wyjść oddalonych opartych<br />

o interfejs komunikacyjny ENIU;<br />

» kompresory – węzeł sterowany przez kontroler RX3i<br />

CPU310 nadzorujący produkcje sprężonego powietrza<br />

na potrzeby układów AKP, transportu wapna i sody oraz<br />

wydobycia siarki;<br />

» wymienniki – cześć instalacji, w której następuje podgrzewanie<br />

wody technologicznej do temperatury wymaganej<br />

technologią, do obsługi węzła wymienników ciepła<br />

zastosowano kontroler RX3i CPU310.<br />

Modernizując kolejne węzły technologiczne rozwijano<br />

aplikacje nadrzędną m.in. wykonując ekrany synoptyczne<br />

dodawanych części technologicznych, ekrany trendów.<br />

Następnym etapem rozbudowy sytemu było uruchomienie<br />

przekazów radiowych z oddalonych instalacji pomocniczych.<br />

Implementacja algorytmu obsługi protokołu Modbus<br />

w sterowniku węzła „wapna, sody” odbyła się w trybie<br />

on-line bez konieczności zatrzymywania pracy kontrolera.<br />

33


Instalacje automatyki<br />

Kontroler ten pracuje jako master odpytując kolejno sterowniki<br />

zamontowane na instalacjach pomocniczych (VersaMax<br />

Micro i NX251) pracujące jako stacje slave.<br />

Wygląd szafy sterowniczej<br />

System automatycznie steruje uzdatnianiem wody złożowej,<br />

stacją wymienników ciepła oraz przygotowaniem<br />

powietrza. Aplikacja wizualizacyjna dostarcza obsłudze<br />

informacji o aktualnym trybie pracy instalacji i stanie pracy<br />

wszystkich sterowanych urządzeń. Prezentuje wyniki<br />

pomiarów technologicznych i alarmuje przekroczenia dopuszczalnych<br />

parametrów, jak również wykonuje bilanse<br />

energetyczne. Operator z poziomu aplikacji ma między innymi<br />

możliwość wyboru trybu pracy urządzeń, sterowania<br />

wszystkimi urządzeniami w trybie ręcznym i automatycznym,<br />

oraz zadawania nastaw regulatorów. Wszystkie alarmy<br />

i istotne zdarzenia są logowane, a obsługa ma możliwość<br />

szybkiego podglądu wpisów archiwalnych. System zapewnia<br />

stały dostęp do aktualnych trendów mierzonych wielkości<br />

technologicznych, oraz wgląd w dane historyczne.<br />

Wdrożenie systemu sterowania Proficy Process Systems<br />

w Kopalni Siarki „Osiek”, przede wszystkim zwiększyło<br />

niezawodność całej instalacji, a zastosowana świa-<br />

tłowodowa sieć ethernetowa w topologii ring zapewnia<br />

nieprzerwaną komunikację pomiędzy warstwami aplikacyjną<br />

i sprzętową. Sieć światłowodowa, w przeciwieństwie<br />

do „poprzedniczki” odporna jest na wyładowania atmosferyczne,<br />

co przy rozproszonym systemie jest bardo ważne.<br />

Wykorzystując możliwości obliczeniowe kontrolerów RX3i<br />

oraz zasoby bibliotek gotowych funkcji zostały wykonane<br />

wszystkie bilanse energetyczne. Dzięki czemu operatorzy<br />

„zwolnieni” ze żmudnych obliczeń na podstawie tablic termodynamicznych,<br />

mogą z większą uwagą śledzić pracę instalacji.<br />

Zaawansowane struktury regulatorów poprawiły<br />

jakość regulacji szczególnie newralgicznych parametrów<br />

m.in. temperatury wody technologicznej, PH wody zmiękczonej.<br />

Dodatkowym zabezpieczeniem ciągłości pracy<br />

zakładu jest podgląd parametrów oddalonych instalacji<br />

pomocniczych drogą radiową, umożliwia to wcześniejszą<br />

reakcje na zaistniałe awarie. Zastosowanie oprogramowania<br />

Proficy Historian z licencją na 2500 punktów pozwoliło<br />

na stworzenie bazy danych zawierającej wszystkie parametry<br />

pracy instalacji oraz zdarzeń alarmowych.<br />

Ekrany wizualizacyjne<br />

Podsumowując, zastosowanie połączenia kontrolerów<br />

PACSystem RX3i oraz nowoczesnego i rozwojowego oprogramowania<br />

PPS w wersji 1.5, pozwoliło uzyskać bardzo<br />

wydajny i rozwojowy system klasy DCS. Na podstawie doświadczeń<br />

jakie powstały podczas wdrażania, kolejne wersje<br />

systemu powinny jeszcze lepiej współpracować i z pewnością<br />

powstaną kolejne tego typu aplikacje.<br />

Aleksander Walas, Sławomir Kuraś<br />

INTELSTER Sp. z o.o<br />

34 <strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)


Instalacje automatyki<br />

Robot Kawasaki liderem parku maszynowego<br />

Pracuś nie z bajki<br />

Firma Car Lift Service Sp. z o.o. z Ostrowa Wlkp. zaprojektowała<br />

i wdrożyła w firmie IBP Instalfittings Sp. z o.o. w Poznaniu nowoczesną<br />

aplikację zrobotyzowaną, wykorzystującą roboty Kawasaki do podawania<br />

i odbierania detali z maszyn skrawających. Zakres projektu obejmował<br />

dwa główne zadania<br />

Pierwsze zadanie dotyczyło remontu<br />

kapitalnego maszyny obróbczej,<br />

w zakresie remontu jednostek<br />

obróbczych, wymiany sterowania jednostkami,<br />

układu hydraulicznego oraz<br />

przystosowania do pracy z robotem<br />

przemysłowym.<br />

Drugie zadanie miało na celu<br />

wykonanie systemu zrobotyzowanego<br />

do podawania detali do maszyny<br />

obróbczej.<br />

Po zebraniu założeń do sterowania<br />

stanowiskiem obróbczym zostały wybrane:<br />

sterownik GE Fanuc VersaMax<br />

Micro, wyposażony w wejścia/wyjścia<br />

dyskretne i port Ethernet, a także panel<br />

operatorski QuickPanel CE View<br />

6” jako interfejs użytkownika.<br />

Stanowisko zrobotyzowane zostało<br />

oparte na robocie przemysłowym<br />

Kawasaki FS006 z kontrolerem<br />

<strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

FD71, oraz na systemie wizyjnym<br />

Vision POWERBOX z dedykowanym<br />

oprogramowaniem do obróbki obrazu<br />

oraz komunikacji z robotem firmy<br />

Leuze Electronic. System ten posiada<br />

zaawansowane narzędzia do identyfikacji<br />

i obróbki obrazu oparte na oprogramowaniu<br />

National Instruments.<br />

Schemat<br />

układu sterowania<br />

Praca aplikacji polega na automatycznym<br />

podaniu detalu przez transporter<br />

z zasobnika pod system wizyjny.<br />

Po wykonaniu zdjęcia obraz jest<br />

obrabiany w celu uzyskania współrzędnych<br />

orientacji chwytaka robota<br />

względem detalu i orientacji jego położenia.<br />

Następnie dane są przesyłane<br />

do robota w przestrzeni jego układu<br />

po sieci Ethernet. Po spełnieniu wa-<br />

Schemat systemu<br />

Celem wykonania zadania było:<br />

➤<br />

➤<br />

➤<br />

➤<br />

➤<br />

➤<br />

➤<br />

➤<br />

➤<br />

Skrócenie czasu przezbrojenia<br />

oraz serii produkcyjnej<br />

Zyskanie wyższego współczynnika<br />

OEE (Overall Equipment<br />

Effectiveness)<br />

Powtarzalność procesu – jako<br />

warunek utrzymania wymaganej<br />

jakości<br />

Możliwość produkcji większego<br />

asortymentu wyrobów<br />

Szybkie i stosunkowo proste<br />

uruchamianie produkcji nowych<br />

detali<br />

Po wykonaniu zadania zostały<br />

osiągnięte następujące cele:<br />

➤<br />

➤<br />

➤<br />

Skrócenie czasu przezbrojenia<br />

oraz serii produkcyjnej<br />

Uzyskanie wyższego współczynnika<br />

OEE głównie przez<br />

zwiększenie niezawodności<br />

maszyny<br />

Zwiększenie mocy produkcyjnych<br />

oraz jej pełniejsze<br />

wykorzystanie<br />

Łatwiejsze uruchomienie produkcji<br />

nowych detali<br />

Zmniejszenie zapasów magazynowych<br />

przy jednoczesnym<br />

zwiększeniu niezawodności<br />

dostaw<br />

Obniżenie kosztów jednostkowych<br />

Polepszenie wizerunku firmy<br />

w oczach klientów<br />

35


Instalacje automatyki<br />

Paweł Ulichnowski<br />

v-ce Prezes Zarządu firmy<br />

Car-Lift Service sp. z o.o<br />

„Nowoczesny zakład przemysłowy to ciągła<br />

inwestycja w automatyzację i robotyzację<br />

procesów produkcyjnych. Poprzeczka<br />

zakładu na wysokim poziomie automatyzacji<br />

podniosła się szczególnie w ostatnim<br />

czasie. Gwałtowny zwrot gospodarki,<br />

który nastąpił na przełomie obecnego<br />

roku zmienił rynek pracy z poszukiwania<br />

pracowników do sytuacji obecnej -<br />

nadwyżki kadry pracowniczej. Rok temu<br />

często robotyzacja była wynikiem braku<br />

personelu lub powiązana z rosnącymi<br />

kosztami wynagrodzenia pracowników.<br />

Na dzień dzisiejszy robotyzacja jest<br />

przeważnie wynikiem poszukiwania<br />

oszczędności produkcyjnych w celu<br />

zwiększenia rentowności lub wprowadzania<br />

innowacyjności do produkcji w celu<br />

utrzymania klientów.<br />

Zakłady produkcyjne posiadające<br />

stanowiska zrobotyzowane chwalą się nimi<br />

i w pierwszej kolejności pokazują osobom<br />

wizytującym. Wnioski o dofinansowania ze<br />

środków z Unii Europejskiej na aplikacje<br />

z wykorzystaniem robotów przemysłowych<br />

są uważane za innowacyjne. Coraz więcej<br />

polskich firm zgłasza chęć wyposażenia<br />

swojego parku produkcyjnego w aplikacje<br />

zrobotyzowane.<br />

Myślę, iż najbliższe czasy to zwiększenie<br />

w ramach „kadry pracowników” robotów<br />

przemysłowych w przemyśle polskim<br />

oraz co jest również bardzo ważne<br />

w zwiększeniu stanowisk zrobotyzowanych<br />

jako dydaktyczne stanowiska na uczelniach<br />

technicznych oraz w szkołach średnich<br />

kształcących przyszłą kadrę powiązaną<br />

z robotyką. Przed robotyzacją nie ma<br />

odwrotu jest to tylko kwestia czasu.<br />

Z okazji zbliżających się świąt Bożego<br />

Narodzenia życzę wszystkim czytelnikom<br />

worka prezentów pod choinką, w Sylwestra<br />

zabawy do białego rana, a w Nowym<br />

Roku przynajmniej jednej nowej aplikacji<br />

z robotem Kawasaki na zakładowym<br />

podwórku.”<br />

runków brzegowych podania detalu<br />

do maszyny, robot wykonuje pobranie<br />

i umiejscowienie go w gnieździe obróbczym<br />

po wcześniejszym odebraniu<br />

detalu obrobionego z maszyny.<br />

Rozmieszczenie<br />

zespołów w aplikacji<br />

Rozmieszczenie zespołów<br />

w aplikacji<br />

Aplikacja sterująca jednostkami<br />

maszyny obróbczej oparta na sterowniku<br />

PLC GE Fanuc VersaMax Micro<br />

zarządza aplikacją, komunikując<br />

się pomiędzy urządzeniami po sieci<br />

Ethernet. Program nadzoruje pracę<br />

maszyny, uruchamiając w odpowiedniej<br />

kolejności jednostki i napędy frezerskie,<br />

wiercące lub gwintujące. Panel<br />

operatorski QuickPanel View 6”,<br />

oprócz funkcji informującej, spełnia<br />

Wygląd szafy sterowniczej<br />

rolę interfejsu do aktywacji i deaktywacji<br />

jednostek obróbczych. Aplikacja<br />

uruchomiona na panelu w przejrzysty<br />

i łatwy sposób umożliwia wybór i sterowanie<br />

jednostkami obróbczymi.<br />

Sterownik GE Fanuc<br />

VersaMax Micro<br />

Aplikacja została wykonana pod<br />

kątem szybkiego przezbrajania pod<br />

produkcję nowych detali oraz posiada<br />

narzędzia umożliwiające łatwe wprowadzanie<br />

nowych wyrobów.<br />

Zastosowane w aplikacji produkty<br />

firmy ASTOR - zarówno robot<br />

Kawasaki jak i sterownik VersaMax<br />

Micro oraz panel operatorski Quick-<br />

Panel View - tworzą aplikację zdolną<br />

do sterowania maszynami obróbczymi<br />

36 <strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)


Instalacje automatyki<br />

Sławomir Woliński<br />

Dyrektor zakładu<br />

„…skromna przygoda z robotyzacją<br />

procesów produkcyjnych zaczęła się<br />

w naszym zakładzie kilka lat temu.<br />

Robot Kawasaki pracujący w aplikacji<br />

podawania detali do wysokowydajnej<br />

maszyny skrawającej zachęcił nas do<br />

uruchomienia projektu wdrożenia systemu<br />

zrobotyzowanego na następnych kilku<br />

maszynach…<br />

Produkcja, innowacyjna technologia,<br />

wydajność, rentowność oraz obniżenie<br />

stanów magazynowych przy jednoczesnym<br />

zwiększeniu niezawodności dostaw<br />

do klienta to czynniki bezpośrednio<br />

przekładające się na wynik finansowy<br />

przedsiębiorstwa. O decyzji zakupu<br />

następnych aplikacji na robotach Kawasaki<br />

zadecydował również serwis, wsparcie<br />

techniczne firmy ASTOR oraz niezawodność<br />

pracy aplikacji.”<br />

<strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

Robot oczekujący na sygnał zakończenia operacji obróbczej na maszynie<br />

w celu podania detalu<br />

w parku maszynowym w trudnym środowisku<br />

pracy.<br />

Aplikacja spełniła swoje zadanie<br />

i poczyniła się do „zmiany polskiego<br />

przemysłu” w kierunku rozwoju systemów<br />

zrobotyzowanych w integracji<br />

z maszynami obróbczymi.<br />

Konkurs ASTOR<br />

na najlepszą pracę dyplomową<br />

w oparciu o produkty z oferty firmy ASTOR<br />

Sławomir Woliński<br />

Dyrektor Zakładu,<br />

IBP Instalfittings Sp. zo.o.<br />

Paweł Ulichnowski<br />

v-ce Prezes Zarządu firmy<br />

Car-Lift Service sp. z o.o.<br />

REKLAMA<br />

Regulamin konkursu oraz szczegółowe informacje dostępne są na stronie<br />

www.konkurs.astor.com.pl lub pod numerem telefonu 012 428 63 82<br />

37


Ostatnie strony<br />

Użyteczność, czyli<br />

technika dla ludzi<br />

Gdy spece rozmawiają o nowych urządzeniach czy programach,<br />

zwykle koncentrują się na aspektach, mówiąc w uproszczeniu, „tech-<br />

nicznych”. Och, ile nowych funkcji! Ile nowych możliwości! A jak<br />

teraz szybko działa! Inne aspekty albo są pomijane, albo zamykają<br />

się w lakonicznym spostrzeżeniu, że produkt jest (lub nie jest) łatwy łatwy<br />

w w użyciu. Tymczasem ogromne nawet możliwości nie gwarantują, że<br />

jest on użyteczny. Dotyczy to wszystkich systemów interaktywnych<br />

używanych przez człowieka, również tych działających w przemyśle.<br />

Co to znaczy, że produkt jest „użyteczny”?<br />

Dlaczego kolorowy dotykowy<br />

panel operatorski z dobrze zaprojektowaną<br />

wizualizacją jest lepszym rozwiązaniem<br />

niż sterowanie za pomocy<br />

tablicy pełnej przełączników i lampek?<br />

Dlaczego nowoczesny interfejs graficzny<br />

jest lepszy niż obsługa komputera<br />

za pomocą wiersza poleceń?<br />

Użyteczność systemów interaktywnych<br />

to zagadnienie, które często<br />

potocznie utożsamiane jest z „łatwością<br />

użycia”. Termin ten, będący kalką<br />

angielskiego usability, jest nieco<br />

kontrowersyjny z punktu widzenia językowego,<br />

ale jego definicja istotnych<br />

kontrowersji nie budzi. Produkt jest<br />

tym bardziej użyteczny, im wydajniej<br />

i efektywniej może być używany przez<br />

człowieka, im bardziej ułatwia wykonanie<br />

zadania, do którego został stworzony<br />

i im większą satysfakcję przynosi<br />

użytkownikowi praca z nim. Jak widać,<br />

nie chodzi tu tylko o samą „łatwość<br />

używania”.<br />

Przede wszystkim nie możemy tracić<br />

z pola widzenia celu działania – czyli<br />

jakie zadanie ma zostać zrealizowane<br />

za pomocą urządzenia czy programu.<br />

To, że „da się” je wykonać, będzie miało<br />

małe znaczenie, jeżeli droga prowadząca<br />

do tego będzie wyboista, czasochłonna<br />

i nieintuicyjna. Im sprawniej,<br />

wygodniej, szybciej i przyjemniej zrealizujemy<br />

zadanie, tym narzędzie jest<br />

bardziej użyteczne.<br />

Program może mieć bardzo dużą<br />

funkcjonalność, ale jeżeli będzie niewygodny<br />

w obsłudze, jeżeli realizacja<br />

zadania będzie trudna i czasochłonna,<br />

jeżeli praca będzie źródłem frustracji<br />

– należy go ocenić jako złe narzędzie.<br />

Jego użyteczność jest niska.<br />

Strona WWW może być bardzo<br />

bogata w treść, ale użytkownicy jej nie<br />

polubią i nie będą chętnie używać, jeżeli<br />

będzie wolno się ładować, jeżeli<br />

będzie nieczytelna, nawigacja nieintuicyjna,<br />

a poszukiwanie i dostęp do<br />

informacji utrudnione. Cóż z tego, że<br />

na tej stronie „jest wszystko”, jeżeli<br />

większości użytkowników nie starczy<br />

cierpliwości, aby się o tym przekonać?<br />

Warto tu podkreślić, że czasem<br />

o porażce mogą przesądzić szczegóły.<br />

Pozornie mało znaczący drobiazg może<br />

tak irytować użytkownika, że spowoduje<br />

jego szybkie zniechęcenie i negatywną<br />

ocenę całkiem dobrego produktu.<br />

Często prowadzi to do uprzedzeń,<br />

które niełatwo potem wykorzenić.<br />

Niska użyteczność może mieć<br />

i inne konsekwencje, niż tylko dyskomfort<br />

i frustrację użytkownika. Zła<br />

ergonomia produktu często zwiększa<br />

prawdopodobieństwo popełnienia<br />

błędów w jego obsłudze, które mogą<br />

prowadzić do awarii lub nieprawidłowości<br />

w wykonywaniu zadań. Jeżeli<br />

interfejs HMI na panelu operatorskim<br />

linii produkcyjnej będzie nieczytelny<br />

i zagmatwany, jest niemal pewne, że<br />

operatorzy będą popełniali błędy w jej<br />

obsłudze, a także będą mieli poważne<br />

problemy z odczytywaniem informacji<br />

dostarczanych przez wizualizację.<br />

Źle zaprojektowana aplikacja, zamiast<br />

ułatwiać obsługę systemu i zapewniać<br />

większą efektywność działań, przyniesie<br />

skutki całkowicie odwrotne.<br />

Projektując jakikolwiek system,<br />

stronę WWW czy aplikację wizualizacyjną,<br />

które będą wykorzystywane<br />

przez szerszą grupę użytkowników,<br />

warto pamiętać nie tylko o wdrożeniu<br />

wszystkich niezbędnych<br />

funkcji i opcji, ale również<br />

o zapewnieniu<br />

naszemu produktowi<br />

dobrej użyteczności.<br />

Mateusz Pierzchała<br />

W kolejnych numerach <strong>Biuletyn</strong>u będziemy<br />

dokładniej przyglądać się różnym aspektom<br />

użyteczności aplikacji interaktywnych.<br />

38 <strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)


Ostatnie strony<br />

Ludzie ASTORA (62)<br />

Małgorzata Rammel urodziła się bardzo niedawno temu<br />

w Katowicach. Tam też spędziła dzieciństwo i zaczęła swą wieloletnią<br />

przygodę edukacyjną – najpierw w szkole podstawowej,<br />

a potem w II Liceum Ogólnokształcącym. Po zdaniu matury podjęła<br />

studia politologiczne na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu<br />

Śląskiego. W czasie studiów przebywała na stypendiach naukowych<br />

– na uniwersytetach w Warszawie i Florencji. Znajdowała również<br />

czas na działanie w samorządzie studenckim.<br />

Studia Małgosia ukończyła pomyślnie w 2008 roku, ale już rok<br />

wcześniej rozpoczęła pracę w firmie ASTOR, w Dziale Marketingu<br />

i PR. Wtedy też zamieszkała w Stołecznym Królewskim Mieście Krakowie.<br />

Obecnie pracuje w oddziale krakowskim naszej firmy, gdzie<br />

zajmuje się m.in. organizowaniem targów, seminariów i innych<br />

imprez dla klientów firmy, a przede wszystkim sprzedażą szkoleń<br />

Akademii ASTOR.<br />

Czas „po godzinach” spędza nasza bohaterka w sposób bardzo<br />

aktywny i urozmaicony. Ponieważ dwa lata to zbyt mało, aby<br />

w pełni nacieszyć się atmosferą Krakowa, po pracy Małgosia zazwyczaj<br />

drepcze przez Rynek, przeciskając się przez tłumy turystów<br />

Ale jak spędzić dzień – a tym bardziej mieć siły na omijanie morza<br />

zwiedzających – bez muzyki? Ciężko... Nic więc dziwnego, że Gosię<br />

najczęściej zobaczyć można ze słuchawkami na uszach. Bo muzyki<br />

Kilka dobrych wiadomości<br />

Mówi się, że pesymista to jest optymista uleczony ze złudzeń.<br />

Jeżeli to prawda, to ja nadal choruję, bo mój optymizm<br />

jest niewzruszony niczym bryła na posadach świata. Jestem<br />

też tak zwanym „pacjentem niewspółpracującym” – ewentualne<br />

dalsze leczenie będę brutalnie kontestował. Z każdej<br />

dobrej wiadomości cieszę się jak dziecko, choćby był to drobiazg<br />

z trudem ułowiony w powodzi złych wieści.<br />

Kryzys chyba się kończy. Polska ponoć przebyła go najlżej<br />

z całej Europy, notując najlepsze wyniki gospodarcze. Potwierdza<br />

to tylko tezę, że dla gospodarki najlepiej jest, gdy rząd nie robi nic.<br />

Wtedy szkodzi najmniej. Mam nadzieję, że rząd wyciągnie z tego<br />

odpowiednie wnioski i będzie konsekwentnie wdrażał tę strategię<br />

na wszystkich polach, którymi na nasze nieszczęście się zajmuje.<br />

Apostołów globalnego ocieplenia spotkała spora przykrość.<br />

Jacyś hultaje ujawnili dowody na to, o czym wiadomo było od dawna<br />

– że cała ta sprawa jest jedną wielką manipulacją. Nie przypuszczam<br />

co prawda, aby machina walki ze zmianami klimatu nagle się<br />

zatrzymała, ale nawet ta odrobina satysfakcji jest cenna i przylepia<br />

uśmiech do twarzy.<br />

Podobna przykrość spotkała macherów, którzy chcieli sobie<br />

ociupinkę dorobić na świńskiej grypie. Ktoś sprytny wyśledził, że na<br />

„niezależnych ekspertów WHO” pozowali ludzie opłacani przez koncerny<br />

farmaceutyczne produkujące szczepionki. Nikomu co prawda<br />

<strong>Biuletyn</strong> <strong>Automatyki</strong> 62 (4/2009)<br />

inspiracja Spielberga<br />

słucha dużo i różnej: od dancehallu, przez jazz, po niezrównany<br />

Kabaret Starszych Panów. Chętnie czyta również książki, głównie<br />

literaturę iberoamerykańską. Interesuje ją także kultura Włoch –<br />

mało kto wie, że doskonale zna język włoski. Rzadko jednak zdarza<br />

się, że Małgosia wraca bezpośrednio do domu. Zwykle bowiem<br />

udaje się albo na zajęcia taneczne, albo na spotkanie ze znajomymi<br />

przy – powiedzmy – kawie, albo do kina na dobry film, albo<br />

na wykład o projektowaniu wnętrz. Ten ostatni temat wypełnia jej<br />

również weekendy. Od pewnego czasu Gosia pilnie się uczy, aby zostać<br />

dyplomowaną stylistką wnętrz –już dziś bardzo chętnie udzieli<br />

wszystkim porad z tej dziedziny.<br />

krzywda się nie stanie, bo wygląda na to, że cwaniacy od A/H1N1<br />

dla kurażu łyknęli nieco C2H5OH i sprawie ukręcono łeb. Lecz ja<br />

znów się cieszę, bo chociaż trochę prawdy na wierzch wypłynęło.<br />

Polskie koleje wymagają gruntownych zmian. Jak wiadomo<br />

– każdą reformę trzeba od czegoś zacząć. Dlatego PKP Przewozy<br />

Regionalne zmieniają nazwę, barwy korporacyjne i logo. Zmiana<br />

będzie kosztowna, ale ma na celu odcięcie się, podkreślenie,<br />

oraz… zaoszczędzenie pieniędzy. Bo okazuje się, że marka „PKP”<br />

– jak każda dobra, solidna marka – do tanich nie należy i za jej<br />

używanie trzeba słono płacić. Czekamy na następne odważne kroki<br />

na drodze reform. Wymiana mundurów konduktorów wydaje się<br />

być niegłupim pomysłem.<br />

Jednak mnie w ostatnich dniach najbardziej ucieszyło coś<br />

zupełnie innego. Rok temu pisałem w tym miejscu o tak zwanej<br />

„świątecznej atmosferze”, perfidnie budowanej już od listopada.<br />

W tym roku z radością zauważyłem, że zjawisko to jest wyraźnie<br />

mniej nasilone. Może to mój wzrok się pogorszył, ale widzę mniej<br />

komercyjnej ostentacji i nachalności. Widzę też, że chyba jednak<br />

większość ludzi nie dała się ogłupić i nadal pamięta o tradycjach<br />

i o poświęceniu czasu rodzinie. A także o tym, że święta to kolejna<br />

okazja do pomagania ludziom, którzy mają gorzej od nas.<br />

Życzę sobie i Państwu tego, abyśmy mieli coraz więcej powodów<br />

do radości. I żeby nikt nigdy nie wyleczył nas z optymizmu.<br />

Mateusz Pierzchała<br />

39

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!