gabay sa paggamit ng mga halamang gamot - DOH Central Library ...
gabay sa paggamit ng mga halamang gamot - DOH Central Library ...
gabay sa paggamit ng mga halamang gamot - DOH Central Library ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
llMlPOIRMASYON<br />
SA lllLANG lKAIRANllWANG SllN1'OMAS<br />
Al' lKAIRAMDAMAN<br />
AN-AN, IBUNH AlI" AUIPUNGA<br />
ILANG KAALAMAN TUNGKOL SA AN-AN, BUNI AT ALiPUNGA<br />
A<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit na ito <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> balat ay dahil <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ila<strong>ng</strong> klase <strong>ng</strong> amag (fu<strong>ng</strong>us) na tumutubo at dumadami <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>mga</strong> bahagi<br />
<strong>ng</strong> katawan na palagi<strong>ng</strong> ba<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>. Kalimitan sila<strong>ng</strong> nakikita <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pagitan <strong>ng</strong> daliri, <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> paa, <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> si<strong>ng</strong>it, <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kili-kili at<br />
<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> batok. Ito ay lumilikha <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ati <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>mga</strong> apektado<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> katawan.<br />
I?AG-IINGAT<br />
1. Iwa<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n a<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>paggamit</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> suklay, damit, medyas 0 <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>patos <strong>ng</strong> <strong>mga</strong> tao<strong>ng</strong> may an-an, buni 0 alipu<strong>ng</strong>a.<br />
2. Parati<strong>ng</strong> hayaa<strong>ng</strong> tuyo a<strong>ng</strong> pagitan <strong>ng</strong> <strong>mga</strong> daliri, paa, si<strong>ng</strong>it, kili-kili at batok.<br />
3. Magi<strong>ng</strong> malinis <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> katawan. Maligo araw-araw at magsuot <strong>ng</strong> malinis na damit. Palitan a<strong>ng</strong> suot<br />
panloob at medyas ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> <strong>mga</strong> ito ay ba<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> na <strong>ng</strong> pawis.<br />
4. Gamutin kaagad a<strong>ng</strong> parte<strong>ng</strong> apektado upa<strong>ng</strong> huwag na<strong>ng</strong> kumalat <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> iba<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> katawan at<br />
mahawa pa a<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> tao.<br />
I?AGGAMOT<br />
1. Huga<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>bon at tubig araw-araw a<strong>ng</strong> apektado<strong>ng</strong> balat.<br />
2. Pamalagiin ito<strong>ng</strong> tuyo. Mainam ku<strong>ng</strong> ito ay maaarawan 0 mahaha<strong>ng</strong>inan. Palitan a<strong>ng</strong> suot panloob 0<br />
medyas ku<strong>ng</strong> ito ay pawi<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n na.<br />
3. Gumamit <strong>ng</strong> alinman <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> iminumu<strong>ng</strong>kahi<strong>ng</strong> halama<strong>ng</strong> <strong>gamot</strong>.<br />
4. Suma<strong>ng</strong>guni <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ma<strong>ng</strong>ga<strong>gamot</strong> ku<strong>ng</strong> masyado<strong>ng</strong> kalat na a<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit 0 ku<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> palatandaan<br />
<strong>ng</strong> paggali<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>go.<br />
5. Bigya<strong>ng</strong> lunas a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ati.<br />
Al.lI"AIPIRIESVON<br />
ILANG KAALAMAN TUNGKOL SA ALTAPRESYON<br />
Sina<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>bi nati<strong>ng</strong> may altapresyon a<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> pasyente ku<strong>ng</strong> makikita a<strong>ng</strong> alinman <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>mga</strong> sumusunod:<br />
1. Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> presyon <strong>ng</strong> dugo ay higit <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> 140/90 a<strong>ng</strong> grado.<br />
2. Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> presyon <strong>ng</strong> dugo ay mas mataas <strong>ng</strong> 10grado 0 higit pa kay<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> nakaraa<strong>ng</strong> presyon at a<strong>ng</strong><br />
pasyente ay may nararamdama<strong>ng</strong> <strong>mga</strong> sintomas katulad <strong>ng</strong> pagkahilo, pag<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit <strong>ng</strong> ulo 0 batok, pagiinit<br />
<strong>ng</strong> puno<strong>ng</strong> tai<strong>ng</strong>a, madali<strong>ng</strong> pagkapagod 0 pananakit <strong>ng</strong> dibdib.<br />
MGADAHILAN<br />
Marami <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> altapresyon ay hindi alam a<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>nhi. A<strong>ng</strong> iba naman ay maaari<strong>ng</strong> dahil <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> alinman <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>mga</strong><br />
sumusunod:<br />
1. Labis na timba<strong>ng</strong><br />
.2. Pagbubuntis<br />
PANGANGALAGA<br />
3. Diabetes<br />
4. Sakit <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> bato.<br />
5. Labis na emosyon<br />
6. Labis na pagkain <strong>ng</strong> maalat.<br />
7. Mamamantika<strong>ng</strong> pagkain<br />
Dapat nati<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alagaan a<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> may altapresyon upa<strong>ng</strong> maiwa<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n a<strong>ng</strong> alinman <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>mga</strong> sumusunod<br />
na kumplikasyon:<br />
1. Stroke: pagdudugo <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> utak at a<strong>ng</strong> kaakibat nito<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>hihina 0 paralisis <strong>ng</strong> katawan.<br />
92