30.04.2013 Views

gabay sa paggamit ng mga halamang gamot - DOH Central Library ...

gabay sa paggamit ng mga halamang gamot - DOH Central Library ...

gabay sa paggamit ng mga halamang gamot - DOH Central Library ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

llMlPOIRMASYON<br />

SA lllLANG lKAIRANllWANG SllN1'OMAS<br />

Al' lKAIRAMDAMAN<br />

AN-AN, IBUNH AlI" AUIPUNGA<br />

ILANG KAALAMAN TUNGKOL SA AN-AN, BUNI AT ALiPUNGA<br />

A<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit na ito <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> balat ay dahil <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ila<strong>ng</strong> klase <strong>ng</strong> amag (fu<strong>ng</strong>us) na tumutubo at dumadami <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>mga</strong> bahagi<br />

<strong>ng</strong> katawan na palagi<strong>ng</strong> ba<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>. Kalimitan sila<strong>ng</strong> nakikita <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pagitan <strong>ng</strong> daliri, <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> paa, <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> si<strong>ng</strong>it, <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kili-kili at<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> batok. Ito ay lumilikha <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ati <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>mga</strong> apektado<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> katawan.<br />

I?AG-IINGAT<br />

1. Iwa<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n a<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>paggamit</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> suklay, damit, medyas 0 <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>patos <strong>ng</strong> <strong>mga</strong> tao<strong>ng</strong> may an-an, buni 0 alipu<strong>ng</strong>a.<br />

2. Parati<strong>ng</strong> hayaa<strong>ng</strong> tuyo a<strong>ng</strong> pagitan <strong>ng</strong> <strong>mga</strong> daliri, paa, si<strong>ng</strong>it, kili-kili at batok.<br />

3. Magi<strong>ng</strong> malinis <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> katawan. Maligo araw-araw at magsuot <strong>ng</strong> malinis na damit. Palitan a<strong>ng</strong> suot<br />

panloob at medyas ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> <strong>mga</strong> ito ay ba<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> na <strong>ng</strong> pawis.<br />

4. Gamutin kaagad a<strong>ng</strong> parte<strong>ng</strong> apektado upa<strong>ng</strong> huwag na<strong>ng</strong> kumalat <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> iba<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> katawan at<br />

mahawa pa a<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> tao.<br />

I?AGGAMOT<br />

1. Huga<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>bon at tubig araw-araw a<strong>ng</strong> apektado<strong>ng</strong> balat.<br />

2. Pamalagiin ito<strong>ng</strong> tuyo. Mainam ku<strong>ng</strong> ito ay maaarawan 0 mahaha<strong>ng</strong>inan. Palitan a<strong>ng</strong> suot panloob 0<br />

medyas ku<strong>ng</strong> ito ay pawi<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n na.<br />

3. Gumamit <strong>ng</strong> alinman <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> iminumu<strong>ng</strong>kahi<strong>ng</strong> halama<strong>ng</strong> <strong>gamot</strong>.<br />

4. Suma<strong>ng</strong>guni <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ma<strong>ng</strong>ga<strong>gamot</strong> ku<strong>ng</strong> masyado<strong>ng</strong> kalat na a<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit 0 ku<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> palatandaan<br />

<strong>ng</strong> paggali<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>go.<br />

5. Bigya<strong>ng</strong> lunas a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ati.<br />

Al.lI"AIPIRIESVON<br />

ILANG KAALAMAN TUNGKOL SA ALTAPRESYON<br />

Sina<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>bi nati<strong>ng</strong> may altapresyon a<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> pasyente ku<strong>ng</strong> makikita a<strong>ng</strong> alinman <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>mga</strong> sumusunod:<br />

1. Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> presyon <strong>ng</strong> dugo ay higit <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> 140/90 a<strong>ng</strong> grado.<br />

2. Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> presyon <strong>ng</strong> dugo ay mas mataas <strong>ng</strong> 10grado 0 higit pa kay<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> nakaraa<strong>ng</strong> presyon at a<strong>ng</strong><br />

pasyente ay may nararamdama<strong>ng</strong> <strong>mga</strong> sintomas katulad <strong>ng</strong> pagkahilo, pag<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit <strong>ng</strong> ulo 0 batok, pagiinit<br />

<strong>ng</strong> puno<strong>ng</strong> tai<strong>ng</strong>a, madali<strong>ng</strong> pagkapagod 0 pananakit <strong>ng</strong> dibdib.<br />

MGADAHILAN<br />

Marami <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> altapresyon ay hindi alam a<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>nhi. A<strong>ng</strong> iba naman ay maaari<strong>ng</strong> dahil <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> alinman <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>mga</strong><br />

sumusunod:<br />

1. Labis na timba<strong>ng</strong><br />

.2. Pagbubuntis<br />

PANGANGALAGA<br />

3. Diabetes<br />

4. Sakit <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> bato.<br />

5. Labis na emosyon<br />

6. Labis na pagkain <strong>ng</strong> maalat.<br />

7. Mamamantika<strong>ng</strong> pagkain<br />

Dapat nati<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alagaan a<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> may altapresyon upa<strong>ng</strong> maiwa<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n a<strong>ng</strong> alinman <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>mga</strong> sumusunod<br />

na kumplikasyon:<br />

1. Stroke: pagdudugo <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> utak at a<strong>ng</strong> kaakibat nito<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>hihina 0 paralisis <strong>ng</strong> katawan.<br />

92

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!