gabay sa paggamit ng mga halamang gamot - DOH Central Library ...
Share Embed Flag
Download ePaper

gabay sa paggamit ng mga halamang gamot - DOH Central Library ...

gabay sa paggamit ng mga halamang gamot - DOH Central Library ... gabay sa paggamit ng mga halamang gamot - DOH Central Library ...

library.doh.gov.ph
from library.doh.gov.ph More from this publisher
30.04.2013 Views

PAGGAMOT 1. Gumamit ng alinman ng>sang> mga iminumungkahing halamang gamot. Sumangguni ng>sang> manggagamot kung walang palatandaan ng paggaling pagkatapos ng 2 magkasunod na ng>paggamitng>. 2. Kumunsulta kaagad ng>sang> manggagamot kung may mga palatandaan na malubha ang karamdaman katulad ng mga sumusunod: a. Kung ang ng>sang> kit ng tiyan ay matindi, hindi nawawala 0 patuloy na lumulubha b. Kung ang pasyente ay may matinding pagsusuka subali't hindi dumudumi k. Kung walang marinig na pagkulo ng tiyan matapos ang 5 minuto ng pakikinig dito (Ganito ang pakikinig: Idikit ang tainga ng>sang> tiyan ng pasyente at pakinggan ang loob ng tiyan ng 5 minuto.); d. Kung biglang lumaki 0 tumigas ang tiyan na parang kahov at may kang>sang>mang pananakit e. Kung may lumabas na dugo ng>sang> puerta ng>sang> ing>sang>ng babae hindi dinatnan ng regia ng>sang> mga nakaraang buwan; h. Kung mukhang napakang>sang>ma ng kundisyon ng pasyente: walang malay, nanlalamig 0 matindi ang paghihirap DALHIN KAAGAD ANG PASYENTE SA OSPITAL AT MAAARING KAILANGAN NIYA NG OPERASYON. §AKH NG UlO ILANG KAALAMAN TUNGKOL SA SAKIT NG ULO Ang ng>sang>kit ng ulo ay ing>sang>ng palatandaan 0 sintomas na taglay ng maraming uri ng ng>sang>kit 0 kundisyon. Han dito ay ang mga sumusunod: 1. Pagkapagod 2. Emosyonal na dahilan tulad ng nerbyos at pag-aalala 3. Tumor ng>sang> utak 4. Migraine - matinding titibuk-tibok na kirot ng>sang> kalahating bahagi ng ulo 5. Mataas na presyon ng dugo. 6. Pagkakadagok ng ulo. 7. Meninghitis 8. Sinusitis 9. Sakit ng>sang> mata 10. Mga ng>sang> kit na may kang>sang>mang lagnat, sipon, trangkaso at iba pa. PAGGAMOT 1. Hayaang magpahinga ang pasyente ng>sang> ing>sang>ng lugar na tahimik. Sa mga simpleng ng>sang>kit fig ulo ng>sang>nhi ng pagkapagod 0 pag-aalala, nakakatulong ang paglalagay ng yelo ng>sang> noo at sentido 0 ang pagma· mang>sang>he ng noo, sentido, batok at balikat. 2. Gamitin ang alinman ng>sang> mga halamang gamot na iminumungkahi. Sumangguni ng>sang> manggagamot kung walang palatandaan ng paggaling ng>sang> loob ng ing>sang>ng araw. 3. Sumangguni agad ng>sang> manggagamot kung may palatandaan ng paglubha ng karamdaman tulad ng mga sumusunod: a. Kung ang ng>sang>kit ng ulo ay nakakapagpagising ng>sang> pasyente ng>sang> kalaliman ng kanyang pagtulog b. Kung habang tumatagal ang sumpong ng ng>sang>kit ay lalong tumitindi 0 lalong dumadalas k. Kung ang pagng>sang>kit ng ulo ay naramdaman pagkatapos ng ing>sang>ng aksidenteng nadagok ang ulo d. Kung may kang>sang>mang ibang sintomas katulad ng pagsusuka, kumbulsyon 0 pangangayayat e. Kung mataas ang presyon ng dugo g. Kung sumang>sang>kit ang ulo pagkatapos magbang>sang> 4. Ang pasyente ay dapat kumain ng masustansyang pagkain at maging malinis ng>sang> kanyang katawan at kapaligiran. 104

UBO ILANG KAALAMAN TUNGKOL SA UBO Ang pag-ubo ay ing>sang>ng palatandaan 0 sintomas ng karamdaman ng>sang> daanan ng hangin, alinman mula ng>sang> lalamunan hanggang baga. MGADAHILAN 1. Impeksyon ng>sang> lalamunan: pharyngitis, laryngitis 2. Brongkitis, pulmunya, bronchopneumonia 3. Sipon, trangkaso 4. Tigdas 5. Dipterya, tuspirina 6. Tuberkulosis (TB) 7. Paninigarilyo 8. Kanser ng>sang> baga 0 anumang tumor ng>sang> daanan ng paghinga 9. Nabarang mani, holen, butones 0 iba pang bagay ng>sang> daanan ng paghinga (ng>sang> mga bata) 10. Hika 11. liang klase ng ng>sang>kit ng>sang> puso 12. Emosyunal na dahilan PAGGAMOT Ang pag-ubo ay ing>sang>ng pamamaraan ng katawan upang mabigyan ng proteksyon ang daanan ng paghinga. Sinisikap na tanggalin ng katawan ang pierna, mikrobyo at iba pang nakabara ng>sang> daanan ng paghinga ng>sang> pamamagitan ng pag-ubo, Kung gayon, ang paggamot ay dapat nakatuon ng>sang> pagpapaluwag ng ubo (pagpapalabnaw at pagpapalabas ng plerna) at hindi ng>sang> pagpatigil ng pag-ubo maliban na lamang ng>sang> mga lubhang dalahit nang ubo na nagiging ng>sang>nhi ng hindi pagkatulog ng pasyente. Naririto ang mga nararapat gawin kapag may ubo: 1. Kung alam ang ng>sang>nhi ng pag-ubo, gamutin 0 iwang>sang>n ang ng>sang>nhi. Halimbawa: Tigilan ang paninigarilyo kung ito ang dahilan ng pag-ubo. 2. Upang mapaluwag ang pag-ubo, dapat gawin ng pasyente ang mga sumusunod: a. Uminom ng maraming tubig at katas ng prutas. Ang matatanda ay maaaring uminom ng 8 hanggang 12 baso ng tubig ng>sang> 1 araw. b. Lumanghap ng>sang> loob ng 15 minuto ng singaw na galingng>sang> mainit na tubig na may halongasin (steam inhalation) . k. Gamitin ang alinman ng>sang> mga halamang gamot na iminumungkahi. Sumangguni ng>sang> manggagamot kung walang palatandaan ng paggaling ng>sang> loob ng 3 araw. 3. Dapat ring sumangguni ng>sang> manggagamot kung may palatandaan na malubha ang karamdaman ng mga sumusunod: a. Kung ang pasyente ay lubhang dinadalahit ng pag-ubo 0 lubhang nahihirapan ng>sang> paghinga. b. Kung ang plema ay may kakaibang amoy, kulay dilaw 0 berde, 0 may bahid ng dugo. k. Kung napapansing mabilis ang pagkahulog ng katawan 0 pangangayayat ng may ng>sang>kit. d. Kung higit ng>sang> 2 Iinggo ang pamamalat ng boses ng inuubo. e. Kung ang ubo ay paulit-ulit, 3 beses 0 higit pa ng>sang> loob ng 1 taon. 4. Ang pasyente ay dapat kumain ng masustansyang pagkain, mamahinga at maging malinis ng>sang> kanyang katawan at kapaligiran. 105

UBO<br />

ILANG KAALAMAN TUNGKOL SA UBO<br />

A<strong>ng</strong> pag-ubo ay i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> palatandaan 0 sintomas <strong>ng</strong> karamdaman <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> daanan <strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>in, alinman mula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

lalamunan ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> baga.<br />

MGADAHILAN<br />

1. Impeksyon <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> lalamunan: phary<strong>ng</strong>itis, lary<strong>ng</strong>itis<br />

2. Bro<strong>ng</strong>kitis, pulmunya, bronchopneumonia<br />

3. Sipon, tra<strong>ng</strong>kaso<br />

4. Tigdas<br />

5. Dipterya, tuspirina<br />

6. Tuberkulosis (TB)<br />

7. Paninigarilyo<br />

8. Kanser <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> baga 0 anuma<strong>ng</strong> tumor <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> daanan <strong>ng</strong> paghi<strong>ng</strong>a<br />

9. Nabara<strong>ng</strong> mani, holen, butones 0 iba pa<strong>ng</strong> bagay <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> daanan <strong>ng</strong> paghi<strong>ng</strong>a (<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>mga</strong> bata)<br />

10. Hika<br />

11. lia<strong>ng</strong> klase <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> puso<br />

12. Emosyunal na dahilan<br />

PAGGAMOT<br />

A<strong>ng</strong> pag-ubo ay i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> pamamaraan <strong>ng</strong> katawan upa<strong>ng</strong> mabigyan <strong>ng</strong> proteksyon a<strong>ng</strong> daanan <strong>ng</strong> paghi<strong>ng</strong>a.<br />

Sinisikap na ta<strong>ng</strong>galin <strong>ng</strong> katawan a<strong>ng</strong> pierna, mikrobyo at iba pa<strong>ng</strong> nakabara <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> daanan <strong>ng</strong> paghi<strong>ng</strong>a<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pamamagitan <strong>ng</strong> pag-ubo, Ku<strong>ng</strong> gayon, a<strong>ng</strong> pag<strong>gamot</strong> ay dapat nakatuon <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pagpapaluwag <strong>ng</strong> ubo (pagpapalabnaw<br />

at pagpapalabas <strong>ng</strong> plerna) at hindi <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pagpatigil <strong>ng</strong> pag-ubo maliban na lama<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>mga</strong> lubha<strong>ng</strong><br />

dalahit na<strong>ng</strong> ubo na nagigi<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>nhi <strong>ng</strong> hindi pagkatulog <strong>ng</strong> pasyente.<br />

Naririto a<strong>ng</strong> <strong>mga</strong> nararapat gawin kapag may ubo:<br />

1. Ku<strong>ng</strong> alam a<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>nhi <strong>ng</strong> pag-ubo, gamutin 0 iwa<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n a<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>nhi. Halimbawa: Tigilan a<strong>ng</strong> paninigarilyo<br />

ku<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> dahilan <strong>ng</strong> pag-ubo.<br />

2. Upa<strong>ng</strong> mapaluwag a<strong>ng</strong> pag-ubo, dapat gawin <strong>ng</strong> pasyente a<strong>ng</strong> <strong>mga</strong> sumusunod:<br />

a. Uminom <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> tubig at katas <strong>ng</strong> prutas.<br />

A<strong>ng</strong> matatanda ay maaari<strong>ng</strong> uminom <strong>ng</strong> 8 ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> 12 baso <strong>ng</strong> tubig <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> 1 araw.<br />

b. Luma<strong>ng</strong>hap <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob <strong>ng</strong> 15 minuto <strong>ng</strong> si<strong>ng</strong>aw na gali<strong>ng</strong><stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mainit na tubig na may halo<strong>ng</strong>asin (steam<br />

inhalation) .<br />

k. Gamitin a<strong>ng</strong> alinman <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>mga</strong> halama<strong>ng</strong> <strong>gamot</strong> na iminumu<strong>ng</strong>kahi. Suma<strong>ng</strong>guni <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ma<strong>ng</strong>ga<strong>gamot</strong><br />

ku<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> palatandaan <strong>ng</strong> paggali<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob <strong>ng</strong> 3 araw.<br />

3. Dapat ri<strong>ng</strong> suma<strong>ng</strong>guni <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ma<strong>ng</strong>ga<strong>gamot</strong> ku<strong>ng</strong> may palatandaan na malubha a<strong>ng</strong> karamdaman <strong>ng</strong><br />

<strong>mga</strong> sumusunod:<br />

a. Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> pasyente ay lubha<strong>ng</strong> dinadalahit <strong>ng</strong> pag-ubo 0 lubha<strong>ng</strong> nahihirapan <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> paghi<strong>ng</strong>a.<br />

b. Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> plema ay may kakaiba<strong>ng</strong> amoy, kulay dilaw 0 berde, 0 may bahid <strong>ng</strong> dugo.<br />

k. Ku<strong>ng</strong> napapansi<strong>ng</strong> mabilis a<strong>ng</strong> pagkahulog <strong>ng</strong> katawan 0 pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ayayat <strong>ng</strong> may <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit.<br />

d. Ku<strong>ng</strong> higit <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> 2 Ii<strong>ng</strong>go a<strong>ng</strong> pamamalat <strong>ng</strong> boses <strong>ng</strong> inuubo.<br />

e. Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> ubo ay paulit-ulit, 3 beses 0 higit pa <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob <strong>ng</strong> 1 taon.<br />

4. A<strong>ng</strong> pasyente ay dapat kumain <strong>ng</strong> masustansya<strong>ng</strong> pagkain, mamahi<strong>ng</strong>a at magi<strong>ng</strong> malinis <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong><br />

katawan at kapaligiran.<br />

105

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!