gabay sa paggamit ng mga halamang gamot - DOH Central Library ...
gabay sa paggamit ng mga halamang gamot - DOH Central Library ...
gabay sa paggamit ng mga halamang gamot - DOH Central Library ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
LUGA<br />
komadrona ku<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> palatandaan <strong>ng</strong> paggali<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob <strong>ng</strong>24 na oras maliban na lama<strong>ng</strong> ku<strong>ng</strong><br />
hindi malubha a<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>nhi <strong>ng</strong> lagnat tulad <strong>ng</strong> sipon 0 tra<strong>ng</strong>kaso. Ku<strong>ng</strong> hindi bumaba a<strong>ng</strong> lagnat,<br />
magbigay <strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> <strong>gamot</strong> na pampababa nito tulad <strong>ng</strong> Aspirin 0 Acetaminophen.<br />
3. Panatiiihi<strong>ng</strong> tuyo at malinis a<strong>ng</strong> damit <strong>ng</strong> pasyente.<br />
4. A<strong>ng</strong> pasyente ay kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> magpahi<strong>ng</strong>a at kumain <strong>ng</strong> masustansya<strong>ng</strong> pagkain.<br />
5. Panatilihi<strong>ng</strong> malinis at presko a<strong>ng</strong> kapaligiran <strong>ng</strong> pasyente.<br />
6. Suma<strong>ng</strong>guni rin <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ma<strong>ng</strong>ga<strong>gamot</strong> ku<strong>ng</strong> may palatandaan <strong>ng</strong> paglubha <strong>ng</strong> karamdaman tulad <strong>ng</strong><br />
<strong>mga</strong> sumusunod:<br />
a. Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> lagnat ay pabalik-balik 0 patuloy <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob <strong>ng</strong> 3 araw 0 higit pa.<br />
b. Ku<strong>ng</strong> lubha<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ayayat a<strong>ng</strong> pasyente.<br />
k. Ku<strong>ng</strong> may matindi<strong>ng</strong> pananakit <strong>ng</strong> ulo, pagsusuka, paninigas <strong>ng</strong> batok, kumbolsyon 0 pagkawala<br />
<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rili.<br />
d. Ku<strong>ng</strong> mahirap a<strong>ng</strong> paglunok, mapula a<strong>ng</strong> lalamunan, maga a<strong>ng</strong> leeg, mahirap a<strong>ng</strong> paghi<strong>ng</strong>a,<br />
may bahid na dugo 0 kulay dilaw 0 berde a<strong>ng</strong> plema.<br />
e. Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> pag-ihi ay ma<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit, malimit 0 madala<strong>ng</strong> 0 ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> ihi ay malabo 0 mapusyaw.<br />
ILANG KAALAMAN TUNGKOL SA LUGA<br />
A<strong>ng</strong> luga (otitis media) ay impeksyon <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> gitna<strong>ng</strong> parte <strong>ng</strong> tay<strong>ng</strong>a. Ito ay kalimita<strong>ng</strong> kumplikasyon <strong>ng</strong><br />
sipon lalo na <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>mga</strong> batao A<strong>ng</strong> luga ay hindi dapat ipagwala<strong>ng</strong> bah ala <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>pagka't maaari ito<strong>ng</strong> humanto<strong>ng</strong><br />
<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> iba't-iba<strong>ng</strong> kumplikasyon katulad <strong>ng</strong> meni<strong>ng</strong>hitis, at pagkawala <strong>ng</strong> pandinig.<br />
Pag-iwas<br />
1. Huwag sumi<strong>ng</strong>a na<strong>ng</strong> malakas<br />
2. Gamutin a<strong>ng</strong> sipon. Hayaa<strong>ng</strong> mamahi<strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong> may sipon at painumin siya <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> tubig at katas<br />
<strong>ng</strong> prutas.<br />
Pag<strong>gamot</strong><br />
1. Linisin <strong>ng</strong> agua oxigenada a<strong>ng</strong> tai<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> may luga min<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n 0 2 ulit <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> maghapon.<br />
2. Gumamit <strong>ng</strong> halama<strong>ng</strong> <strong>gamot</strong> na iminumu<strong>ng</strong>kahi. Suma<strong>ng</strong>guni <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ma<strong>ng</strong>ga<strong>gamot</strong> ku<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong><br />
palatandaan <strong>ng</strong> paggali<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob <strong>ng</strong> 3 araw na <stro<strong>ng</strong>>paggamit</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> halama<strong>ng</strong> gamo!.<br />
3. Suma<strong>ng</strong>guni rin ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> pasyente ay lubha<strong>ng</strong> suma<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit a<strong>ng</strong> ulo, nagsusuka, nilalagnat 0 lubha<strong>ng</strong><br />
mahina a<strong>ng</strong> pandinig.<br />
4. Gamutin a<strong>ng</strong> sipon ku<strong>ng</strong> mayroon.<br />
5. Huwag luma<strong>ng</strong>oy <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ilog, dagat 0 swimmi<strong>ng</strong> pool. Pa<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kan <strong>ng</strong> bulak a<strong>ng</strong> tay<strong>ng</strong>a ku<strong>ng</strong> maliligo.<br />
SAKIT NG NGIPIN<br />
ILANG KAALAMAN TUNGKOL SA SAKIT NG NGIPIN<br />
A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>karaniwa<strong>ng</strong> dahilan <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit <strong>ng</strong> <strong>ng</strong>ipin ay a<strong>ng</strong> impeksyon at a<strong>ng</strong> pagkasira nito 0 pagkabulok.<br />
PANGANGALAGA<br />
1. Ugaliin a<strong>ng</strong> pagsesepilyo <strong>ng</strong> nqipin pagkatapos kumain.<br />
2. Iwa<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n a<strong>ng</strong> pagkain <strong>ng</strong> lubha<strong>ng</strong> maiinit, malalamig 0 matitigas na pagkain.<br />
3. Magpunta <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> dentista min<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> taon.<br />
4. Kumain <strong>ng</strong> masustansya<strong>ng</strong> pagkain tulad <strong>ng</strong> gatas, <strong>mga</strong> prutas at gulay na mayaman <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> Bitamina C.<br />
PAGGAMOT<br />
1. Gumamit <strong>ng</strong> alinman <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>mga</strong> iminumu<strong>ng</strong>kahi<strong>ng</strong> halama<strong>ng</strong> gamo!.<br />
2. Suma<strong>ng</strong>guni <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> dentista ku<strong>ng</strong> hindi nawawala a<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit <strong>ng</strong> <strong>ng</strong>ipin pagkatapos gamitin a<strong>ng</strong> halama<strong>ng</strong><br />
<strong>gamot</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob <strong>ng</strong> 1 araw. Ku<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kali<strong>ng</strong> mabawa<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n a<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit <strong>ng</strong> <strong>ng</strong>ipin, kinakaila<strong>ng</strong>an pa ri<strong>ng</strong><br />
magpakonsulta upa<strong>ng</strong> maluna<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n a<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>nhi <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit <strong>ng</strong> <strong>ng</strong>ipin.<br />
97