Rozprawy

Mimo wielu powierzchniowych remontów, świątynia
chyliła się znowu ku upadkowi. Nie wiemy w czyim imieniu
opowiedziała się rada miejska i mieszkańcy Zabłudowa, prosząc
właścicieli Zabłudowa o pozostawienie w parafii dotychczasowego
księdza kommendarza. Nie został on wymieniony
i nie mamy pewności, w którym dokładnie roku suplika
ta została napisana.31 Przez lata trzydzieste i czterdzieste
XVIII w. proboszczem w Zabłudowie był ks. Ludwik Skorupski
i to prawdopodobnie o niego chodzi. Odszedł z parafii w
1746 roku, a po nim w dość krótkim czasie zmieniło się
trzech proboszczów.
Ostatnią próbę odrestaurowania świątyni podjął w 1762
roku książę Michał Kazimierz Radziwiłł.32 I choć nie znamy
szczegółów tego remontu, to jednak i on nie przyniósł należytych
skutków, gdyż świątynia przetrwała jeszcze tylko 38
lat.
Najdokładniejsze wiadomości i całkowity opis kościoła
posiadamy z opisu parafii sporządzonego w 1786 roku.33 Podaje
on datę założenia świątyni na rok 1567 i tytuł kościoła -
św. Apostołów Piotra i Pawła.
Kościół u schyłku XVIII stulecia przedstawiał stan opłakany.
Nie pomogły żadne remonty, których dokonywali proboszczowie
ani dobra wola właścicieli miasta. Kościołowi
groziła ruina. Kopuła, na której wcześniej umieszczony był
krzyż, została rozebrana. Na dachu, pod małym daszkiem,
pozostała tylko mała sygnaturka.
Wchodząc do przedsionka mijało się drzwi na pół odmykające
się. Świątynia zamykana była na zasuwę drewnianą z
kunami żelaznymi i kłódkę. Zabezpieczenie to i tak było symboliczne,
gdyż znajdujące się w przedsionku dwa okna nie
miały szyb. Z lewej strony przedsionka, poprzez małe
drzwiczki, można było wejść na schody prowadzące na chór.
Na chórze znajdowało się jedno okno ze szkła taftowego i