Rozprawy

Nowy proboszcz zabłudowski, ks. Jakub Pilkiewicz,
urodził się 20 lipca 1747 roku, w parafii ołyckiej, w guberni
wołyńskiej. Był synem Feliksa i Teresy. Pochodził ze stanu
włościańskiego. Rodzice żyli z pracy na roli. Rodzina nie była
zamożna, ojciec nie posiadał żadnego urzędu, ani godności, a
mimo to rodzice zapewnili synowi możliwość nauki. W latach
1757-1765 uczył się Pilkiewicz w szkołach w Łucku i Zamościu.9
Potem wałęsał się po świecie dworską służbą bawiąc
się przy dworze książąt Radziwiłłów, gdzie różne piastował
funkcje. W 1782 roku wstąpił do seminarium duchownego
prowadzonego przez księży misjonarzy św. Wincentego
a Paulo w Tykocinie. Studiował tam trzy lata, aby w 1785
roku przyjąć w Bielsku święcenia kapłańskie z rąk biskupa
Jana Szyjkowskiego, sufragana łuckiego. Po święceniach został
kapelanem dworskim w Nieświeżu, u księcia Radziwiłła,
wojewody wileńskiego. Od niego w 1788 roku dostał prezen-
tę na plebanię w Zabłudowie.10 Praktycznie więc, przez całe
swe młode życie był związany z dworem Radziwiłłów.
W parafii zabłudowskiej ks. Pilkiewicz kontynuował politykę
duszpasterską swego poprzednika. Nie pozwalał,
zgodnie zresztą z ówczesnym prawem kościelnym, na małżeństwa
mieszane. Ihumen klasztoru prawosławnego w 1793
roku żalił się prawosławnemu biskupowi Wiktorowi Sadkowskiemu,
iż ksiądz Jakub Pilkiewicz w 1789 roku prawosławnych
naszych łudzi w wieży posadził, niemiłosiernie bił; naród płacze
i prosi szybkiej pomocy waszej Ekscelencji, aby nie do końca
wilk pożarł dusze prawosławne.n
W czasie insurekcji kościuszkowskiej ks. Pilkiewicz okazał
się patriotą. Ofiarował na potrzeby powstania: dwa kielichy
z patenami, jeden krzyż, różne wota w liczbie 132 sztuk i
srebro kościelne.12 W ten sposób chciał pomóc sprawie ratowania
suwerenności i niepodległości Polski.
Dbał nie tylko o sprawy duchowe parafian, lecz także i o