PDF format - Bakı Apellyasiya Məhkəməsi

İş № 2(103)-5144/2012.
Azərbaycan Respublliikasıı adıından
Q Ə T N A M Ə
“22” oktyabr 2012-ci il. Bakı şəhəri
Bakı Apellyasiya Məhkəməsinin Mülki Kollegiyası
Hakimlər: Saqi Əhməd oğlu Məmmədovun sədrliyi və məruzəsi ilə,
Natiq Mehdi oğlu Abbasov və Aygün Abdulla qızı Abdullayevadan
ibarət tərkibdə,
məhkəmə iclas katibi Hacıyev Ziya Əli oğlu.
İlkin iddia üzrə iddiaçı, qarşılıqlı iddia üzrə cavabdeh Ə.H.E. qızının,ilkin
iddia üzrə cavabdeh, qarşılıqlı iddia üzrə iddiaçı M.S.X. oğlunun və onun
nümayəndəsi B.M.İ. oğlunun iştirakları ilə,
Bakı şəhəri Nəsimi Rayon Məhkəməsinin 2(006)-2196/2012 saylı 09 iyul
2012-ci il tarixli qətnaməsindən iş üzrə ilkin iddia üzrə cavabdeh, qarşılıqlı iddia
üzrə iddiaçı M.S.X. oğlu tərəfindən verilmiş apellyasiya şikayətinə əsasən mülki
işə Bakı Apellyasiya Məhkəməsinin binasında, açıq məhkəmə iclasında baxaraq
m ü ə y y ə n e t d i:
İddiaçı Ə.H.E. qızı cavabdeh M.S.X. oğluna qarşı «əmlak tələbinə dair»
iddia ərizəsi ilə məhkəməyə müraciət edərək, cavabdehdən 1740 manat dəyərində
olan briliyant sırğaların və üzüyün, 600 manat dəyərində olan briliyant nişan
üzüyünün, 500 manat dəyərində olan briliyant üzüyün, 450 manat dəyərində olan
briliyant üzüyün və 1500 manat dəyərində olan qızıl boyunbağının və qolbağın
alınaraq ona verilməsi və ya qeyd edilən əşyaların 4840 manat təşkil edən
dəyərinin, eyni zamanda 20 manat dövlət rüsumunun, 100 manat məbləğində
vəkil xərcinin onun xeyrinə ödənilməsi barədə qətnamə çıxarılmasını xahiş
etmişdir.
İddiaçı Ə.H.E. qızı iddia tələbinin dəqiqləşdirilməsi barədə ərizə təqdim
edərək, qeyd etmişdir ki, iddia ərizəsində sadalanan briliyant sırğaların və üzüyün
dəyəri 1500 manat olduğu halda, səhvən 1740 manat, qızıl boyunbağının və
qolbağın dəyəri 1740 manat olduğu halda, 1500 manat, briliyant nişan üzüyün
dəyəri 450 manat olduğu halda 600 manat, briliyant üzüyün dəyəri 600 manat

2
olduğu halda 450 manat kimi göstərilmişdir. Göstərilənlərin nəzərə alaraq qeyd
edilən qızıl-zinət əşyaların alınaraq ona verilməsi və ya qeyd edilən əşyaların
4840 manat təşkil edən dəyərinin, həmçinin 20 manat dövlət rüsumunun, 100
manat məbləğində vəkil xərcinin onun xeyrinə ödənilməsi barədə qətnamə
çıxarılmasını xahiş etmişdir.
M.S.X. oğlu cavabdeh Ə.H.E. qızına qarşı «əmlak tələbinə dair» qarşılıqlı
iddia ərizəsi ilə müraciət edərək, ona məxsus olan 550 manat dəyərində briliyant
qaşlı üzüyün və 300 manat dəyərində qızıl qolbağın, istifadəyə verilmiş 1500
manat dəyərində briliyant sırğalar və üzüyün (komplektin), 500 manat dəyərində
briliyant qaşlı üzüyün, müvəqqəti istifadəyə verilmiş 200 manat dəyərində İtaliya
istehsalı olan qızıl üzüyün və 1500 manat qiymətində olan qızıl qolbağın və qızıl
boyunbağının və ya göstərilən qızıl-zinət əşyaların dəyəri 3550 manat pulun
Ə.H.E. qızından alınaraq ona verilməsi barədə qətnamə çıxarılmasını xahiş
etmişdir.
Ə.H.E. qızı iddia tələbini onunla əsaslandırmışdır ki, 09 sentyabr 2011-ci il
tarixdə onun cavabdeh M.S.X. oğlu ilə toyu olubdur. Onlar təqribən 5 ay
müddətində ailə münasibətində yaşamışlar. Bundan sonra münasibətləri pozularaq
ayrılmışlar. Cavabdeh nikahın pozulması barədə məhkəməyə müraciət etmişdir.
Ona məxsus olan cehiz əşyaları qaytarılsa da, ona hədiyyə kimi verilmiş qızılzinət
əşyaları cavabdeh tərəfindən ona verilməmişdir. Hətta cavabdeh onu
döyərək xəsarət yetirmiş və bununla bağlı Bakı şəhəri Nəsimi Rayon Polis
İdarəsinin İstintaq şöbəsində cinayət işi açılmışdır. İstintaq zamanı zərərçəkən
kimi ifadə verərkən qızıllarının əlindən alındığını ifadəsində təsdiq etmişdir.
Cavabdeh tərəfindən toydan əvvəl Moskva univermağından alınmış dəyəri 1500
manat olan briliyant sırğalar və üzük, dəyəri 500 manat olan briliyant üzük (nişan
mərasimi zamanı verilib), Sumqayıt şəhərindən alınmış dəyəri 450 manat olan
briliyant nişan üzük, anası tərəfindən hədiyyə edilmiş dəyəri 600 manat olan
briliyant üzük və cavabdehin nənəsi tərəfindən ona hədiyyə verilmiş dəyəri 1740
manat olan qızıl boyunbağı və qolbağ qaytarılmamışdır. Göstərilənləri nəzərə
alaraq, məhkəmədən iddia ərizəsinin təmin olunmasını xahiş etmişdir.
M.S.X. oğlu qarşılıqlı iddia tələbini onunla əsaslandırmışdır ki, H.Ə. ilə
2011-ci ilin sentyabr ayında ailə həyatı qurandan sonra iddiaçının anası X.Ə.
onların münasibətlərinə davamlı olaraq qarışdığı üçün ailədə söz-söhbətlər,
mübahisələr baş verirdi. H.ın anasının evi qonşu binada yerləşir. H.Ə. anasının
müdaxiləsi və öyrətməsi nəticəsində yaşadıqları mənzildən tez-tez anasının evinə
gedərək orada qalırdı. Cavabdeh qızıl-zinət əşyalarını gəlin köçdüyü evdən aparıb
anasının evində saxlayırdı. Həmin qızıl-zinət əşyalarından ilk iddia ərizəsində 1-ci
sırada göstərilən 1500 manat dəyərində olan sırğa və üzük dəstini, həmçinin, 3-cü
sırada nişan mərasimi zamanı verilməsi qeyd edilmiş 500 manat dəyərində üzüyü
Moskva univermağından almışlar. Həmin üzük cavabdehə nişan mərasimində
yox, xınayaxdı zamanı verilmişdir. İlk iddia ərizəsində 2-ci sırada göstərilən
İtaliya istehsalı olan üzük 2007-ci ildə nənəsi V.Z. tərəfindən Sumqayıt
univermağından cəmi 200 manata alınmışdır. İlk iddia tələbində 5-ci sırada
göstərilən 1740 manat dəyərində qızıl boyunbağı və qolbağ nənəsi V.Z.yə
mərhum həyat yoldaşı Z.Ə.S. oğlundan yadigar qalmışdır. Onlar nənəsinə məxsus
olan həmin üzüyü, qızıl boyunbağını və qolbağı qarşılıqlı iddia üzrə cavabdeh

3
H.Ə.yə vermişlər ki, müvəqqəti olaraq üstündə gəzdirsin. Lakin cavabdeh həmin
qızıl-zinyət əşyalarını anasının təkidi ilə anasının evində saxlayırdı. Hətta ondan
nənəsinə məxsus olan qızıl-zinət əşyalarını geri tələb edəndə qaynanası həmin
qızılların H.ın xüsusi mülkiyyəti olduğunu və geri qaytarılmayacağını
bildirmişdir. İlk iddia ərizəsində 4-cü sırada dəyəri 600 manat kimi qeyd edilən
birilyant qaşlı üzükdən isə onun xəbəri yoxdur. Belə bir üzük onun tərəfindən
H.Ə.yə hədiyyə edilməmişdir. Sadaladığı qızıl-zinət əşyaları hazırki vaxta qədər
də cavabdehin evindədir. Göstərilənləri nəzərə alaraq, ilk iddia ərizəsinin rədd
olunmasını, qarşılıqlı iddia tələbinin isə təmin olunmasını məhkəmədən xahiş
etmişdir.
Bakı şəhəri Nəsimi Rayon Məhkəməsinin 2(006)-2196/2012 saylı 09 iyul
2012-ci il tarixli qətnaməsi ilə (hakim E.Mehdiyev) ilkin iddianın qismən təmin
edilməsi, cavabdeh M.S.X. oğlundan iddiaçı Ə.H.E. qızına məxsus qızıl-zinət
əşyaları olan – dəyəri 1500 manat təşkil edən briliyant sırğalar və üzük, dəyəri
200 manat olan briliyant nişan üzüyü, dəyəri 500 manat olan briliyant üzük,
dəyəri 600 manat olan briliyant üzük və dəyəri 1740 manat olan qızıl boyunbağı
və qolbağ, cəmi 4540 (dörd min beş yüz qırx) manat dəyərində qızıl-zinyət
əşyaları və ya onların dəyəri alınaraq iddiaçı Ə.H.E. qızına verilməsi, cavabdeh
M.S.X. oğlundan 50 (əlli) manat hüquqi xidmət xərci və 20 (iyirmi) manat dövlət
rüsumu vəsaitinin tutularaq iddiaçı Ə.H.E. qızının xeyrinə ödənilməsi, ilkin
iddianın qalan hissədə təmin edilməməsi, iddiaçı M.S.X. oğlunun cavabdeh
Ə.H.E. qızına qarşı «əmlak tələbinə dair» qarşılıqlı iddia ərizəsinin təmin
edilməməsi qət edilmişdir.
İlkin iddia üzrə cavabdeh, qarşılıqlı iddia üzrə iddiaçı M.S.X. oğlu
apellyasiya şikayəti verərək, iş üzrə 1-ci instansiya məhkəməsi qətnaməsinin ləğv
edilməsi, ilkin iddia tələbinin təmin edilməməsi, qarşılıqlı iddia tələbinin təmin
edilməsi barədə yeni qətnamə çıxarılmasını xahiş etmişdir.
İlkin iddia üzrə cavabdeh, qarşılıqlı iddia üzrə iddiaçı M.S.X. oğlu
apellyasiya şikayətini onunla əsaslandırmışdır ki, iş üzrə 1-ci instansiya
məhkəməsinin qətnaməsi maddi və prosessual hüquq normalarının pozulması ilə
çıxarılmışdır, məhkəmənin gəldiyi nəticə üçün mühüm əhəmiyyəti olan bütün
faktiki hallar aydınlaşdırılmamışdır. Ona görə də iş üzrə 1-ci instansiya
məhkəməsi qətnaməsinin ləğv edilməsi, ilkin iddia tələbinin təmin edilməməsi,
qarşılıqlı iddia tələbinin təmin edilməsi barədə yeni qətnamə çıxarılmasını xahiş
etmişdir.
Məhkəmə kollegiyasının iclasında iştirak edən ilkin iddia üzrə cavabdeh,
qarşılıqlı iddia üzrə iddiaçı M.S.X. oğlu və onun nümayəndəsi B.M.İ. oğlu
apellyasiya şikayətinin dəlillərini müdafiə edərək, apellyasiya şikayətinin təmin
edilməsini xahiş etdilər.
Məhkəmə kollegiyasının iclasında iştirak edən ilkin iddia üzrə iddiaçı,
qarşılıqlı iddia üzrə cavabdeh Ə.H.E. qızı apellyasiya şikayətinin dəlillərini qəbul
etməyərək, apellyasiya şikayətinin təmin edilməməsini xahiş etdi.
Məhkəmə kollegiyası iş materiallarını, apellyasiya şikayətinin dəlillərini
araşdıraraq, tərəflərin izahatlarını dinləyərək və toplanmış sübutlara məcmu
halında hüquqi qiymət verərək hesab edir ki, apellyasiya şikayəti əsassız

4
olduğundan təmin edilmədən, iş üzrə birinci instansiya məhkəməsinin qətnaməsi
dəyişdirilmədən saxlanılmalıdır.
Belə ki, iş materiallarına əlavə olunmuş nikahın bağlanması haqqında
şəhadətnamənin notariat qaydasında təsdiq olunmuş surətindən görünür ki, iddiaçı
Ə.H.E. qızı ilə cavabdeh M.S.X. oğlu arasında 06 avqust 2011-ci il tarixdə rəsmi
nikah bağlanmış və 676 saylı akt qeydi ilə rəsmiləşdirilmişdir.
İş materiallarına əlavə edilmiş Bakı şəhəri Nəsimi Rayon İcra
Hakimiyyətinin 31 saylı Mənzil-Kommunal İstismar Sahəsinin 13 aprel 2012-ci il
tarixli, 414 saylı arayışından görünür ki, M.S.X. oğlu Bakı şəhəri, Nəsimi rayonu,
A.Məhərrəmov küçəsi, ev «n», mənzil «n» ünvanında qeydiyyatdadır.
İş materiallarına əlavə edilmiş şəxsiyyət vəsiqəsinin notariat qaydasında
təsdiq olunmuş surətindən görünür ki, Ə.H.E. qızı Bakı şəhəri 5-ci mikrorayon,
A.Məhərrəmov küçəsi, ev “n”, mənzil «n» ünvanında qeydiyyatdadır.
İş materiallarına əlavə olunmuş 11 saylı hüquq məsləhətxanasının 16 aprel
2012-ci il tarixli mədaxil qəbzindən görünür ki, Ə.H.E. qızı hazırki iddia tələbi ilə
bağlı 100 (bir yüz) manat məbləğində hüquqi xidmət xərci ödəmişdir.
İş materiallarına əlavə olunmuş qəbzdən görünür ki, iddiaçı Ə.H.E. qızı
hazırki tələblə bağlı məhkəmədə iddia qaldırılması üçün 20 (iyirmi) manat dövlət
rüsumu ödəmişdir.
İş materiallarına əlavə olunmuş ittiham aktının surətindən görünür ki, Bakı
şəhəri Nəsimi Rayon Polis İdarəsinin istintaq şöbəsində M.S.X. oğlu barəsində
həyat yoldaşının ailə münaqişəsi zəminində döyülməsi ilə bağlı Azərbaycan
Respublikasının Cinayət Məcəlləsinin 132-ci maddəsi ilə cinayət işi
başlanılmışdır.
1-ci instansiya məhkəməsində şahid qismində dindirilmiş Ə.X.N. qızı
ifadəsində göstərmişdir ki, o, iddiaçı H.Ə.nin anasıdır. 09 sentyabr 2011-ci il
tarixdə qızı H.Ə. ilə S.M.un toyu olmuşdur. Toydan əvvəl qızı H.Ə.yə cehiz
əmlaklar və qızıl-zinət əşyaları hədiyyə edilmişdir. Həmin qızıl-zinət əşyalarından
dəyəri 1500 manat olan briliyant sırğalar və üzük, həmçinin dəyəri 500 manat
olan briliyant üzük (nişan mərasimi zamanı verilib) Moskva univermağından onun
iştirakı ilə alınmışdır. Dəyəri 450 manat olan briliyant nişan üzüyü isə cavabdehin
dediyinə görə nənəsi tərəfindən Sumqayıt şəhərində univermaqdan alınmışdır.
Dəyəri 600 manat olan briliyant üzük isə onun tərəfindən qızına hədiyyə
edilmişdir. Dəyəri 1740 manat olan qızıl boyunbağı və qolbağı da cavabdeh S.M.
tərəfindən toydan əvvəl onun qızına hədiyyə verilmişdir. Qızı H.Ə. ilə cavabdeh
S.M. təxminən 5 ay müddətində ailə münasibətində yaşamış, sonradan cavabdeh
və onun nənəsi qızı H.Ə.ni evlərindən qovmuşlar. Cavabdeh nikahın pozulması
barədə məhkəməyə müraciət etmişdir. 2012-ci ilin fevral ayının 25 və 26
tarixlərində qızına məxsus cehiz əmlakları S.M.un evindən götürmüşlər. 25 fevral
2012-ci il tarixdə cehiz əmlakların birinci hisəssini aparan zaman, cavabdeh S.M.
və onun nənəsi V.Z., həmçinin, nənəsinin bacısı qızları və həmin qızlardan birinin
həyat yoldaşı orada olmuşlar. Həmin gün onlar arasında qızıl-zinət əşyalarının
geri tələb edilməsi ilə bağlı hər hansı söhbət olmamışdır. Yalnız səhəri gün, yəni
26 fevral 2012-ci il tarixdə cehiz əmlakların qalan hissəsini götürən zaman, qızına
hədiyyə verilmiş qeyd edilən qızıl-zinət əşyalarını ondan tələb etdikdə, cavabdeh
S.M. həmin qızıl-zinət əşyalarının sahibi olduğunu, onları geri

5
qaytarmayacaqlarını bildirmişdir. 26 fevral 2012-ci il tarixdə cavabdehin evində
ondan qızıl-zinət əşyalarını geri tələb edən zaman yalnız cavabdeh və onun nənəsi
V.Z. orada olmuşdur. Sonradan qızıl-zinət əşyalarını bir daha geri tələb edərkən
S.M. qardaşının həbsdə olduğu üçün həmin qızıllıarın onlara lazım olduğunu
bildirmişdir.
1-ci instansiya məhkəməsində şahid qismində dindirilmiş Ə.E.C. qızı
ifadəsində göstərmişdir ki, iddiaçı H.Ə. onun qaynı qızıdır. O, H.Ə. ilə S.M.un
nişanında və toyunda iştirak etmiş, iddiaçı H.Ə.yə qızıl-zinət əşyalarının hədiyyə
edilməsinin şahidi olmuşdur. 26 fevral 2012-ci il tarixdə S.M.un evindən cehiz
əmlakların yığışdırılıb aparılmasında iştirak etmişdir. Bu zaman orada S.M. və
onun nənəsi V. xanım orada olmuşdur. Cehiz əmlaklar tam yığışdırılandan sonra
H.Ə. və onun anası X.Ə. onlardan toydan əvvəl hədiyyə verilmiş qızıl-zinət
əşyalarını tələb etdikdə S.M. həmin qızıl-zinət əşyalarının sahibi olduğunu, onları
geri qaytarmayacaqlarını bildirmişdir.
1-ci instansiya məhkəməsində şahid qismində dindirilmiş F.E.E. qızı
ifadəsində göstərmişdir ki, o, iddiaçı H.Ə.nin onun anası X.Ə.nın qonşusudur. O,
H.Ə. ilə S.M.un toy mərasimində iştirak etmiş, iddiaçı H.Ə.yə qızıl-zinət
əşyalarının hədiyyə edilməsinin şahidi olmuşdur. 26 fevral 2012-ci il tarixdə cehiz
əşyalarını X.Ə.nın evinə gətirilib yerləşdirilməsində iştirak etmiş və qızıl-zinət
əşyalarının qaytarılmasını görməmişdir.
1-ci instansiya məhkəməsində şahid qismində dindirilmiş Ə.M.M. oğlu
ifadəsində göstərmişdir ki, o, cavabdeh S.M.un nənəsi V.Z.nin bacısı qızının
əridir. Cehiz əmlakların aparılmasının birinci günü o, iştirak etmişdir. Bu zaman
H.Ə.nin hər hansı qızıl-zinət əşyalarının tələb etməsinin şahidi olmamışdır.
Əksinə mənzilin pərdəsini sökən zaman S.M.un onlara məxsus qızılları geri tələb
etməsini deməsini, nənəsi V.Z.nin isə yeri deyil deyə cavab verməsini eşitmişdir.
Növbəti gün cehiz əmlakların aparılması zamanı orada iştirak etməmişdir.
1-ci instansiya məhkəməsində şahid qismində dindirilmiş Ə.Y.Ə. qızı
ifadəsində göstərmişdir ki, o, cavabdeh S.M.un nənəsi V.Z.nin bacısı qızıdır.
Cehiz əmlakların aparılmasının birinci günü o, iştirak etmişdir. Bu zaman H.Ə.nin
hər hansı qızıl zinət əşyalarının tələb etməsinin şahidi olmamışdır. Növbəti gün
qalan cehiz əmlakların aparılması zamanı orada iştirak etməmişdir.
1-ci instansiya məhkəməsində şahid qismində dindirilmiş Z.S.Ə. qızı
ifadəsində göstərmişdir ki, o, cavabdeh S.M.un nənəsi V.Z.nin bacısı qızıdır.
Cehiz əmlakların aparılmasının birinci günü o, xalası V.Z.nin evində olmuşdur.
Bu zaman H.Ə.nin hər hansı qızıl-zinət əşyalarının tələb etməsinin şahidi
olmamışdır. Növbəti gün qalan cehiz əmlakların aparılması zamanı orada iştirak
etməmişdir.
1-ci instansiya məhkəməsində şahid qismində dindirilmiş Z.V.M. qızı
ifadəsində göstərmişdir ki, o, cavabdeh S.M.un nənəsidir. O, toyla əlaqədar olaraq
iddiaçı H.Ə.yə istifadə üçün qızıl-zinət əşyaları vermişdir. Cavabdeh tərəfindən
iddiaçıya 1500 manat dəyərində olan briliyant sırğalar və üzük, həmçinin 500
manat dəyərində olan briliyant üzük Moskva Univermağından alınmışdır. Digər
üzüyü isə o, özü Sumqayıt Univermağından 200 manata almışdır. Həmçinin,
mərhum həyat yoldaşından ona yadigar qalmış 1740 manat dəyərində olan qızıl
boyunbağı və qolbağını iddiaçı H.Ə.yə müvəqqəti istifadə üçün vermişdir. H.Ə.

6
isə həmin qızılları üstündə gəzdirməyərək anasıgilə aparmışdır. Toydan 7 gün
sonra iddiaçı bütün qızıl-zinət əşyalarını anasının evinə aprarmışdır. Hazırda
həmin qızıl-zinət əşyaları iddiaçı H.Ə.nin özündədir.
Məhkəmə kollegiyası tərəfindən müəyyən olunmuşdur ki, tərəflər 06 avqust
2011-ci il tarixdə rəsmi nikaha daxil olaraq ailə həyatı qurmuşlar. Tərəflər
arasında ailə münasibətləri pozulduğundan ilk iddia ərizəsi üzrə iddiaçı H.Ə.
valideynlərinin evinə köçmüşdür. Cavabdeh S.M. ilk iddia ərizəsində 6-cı sırada
qeyd edilən 600 manat dəyərində olan briliyant üzük istisna olmaqla, digər
göstərilən qızıl-zinət əşyalarının mövcud olmasını etiraf etsə də, həmin qızıl-zinət
əşyalarının hamısının iddiaçı H.Ə. tərəfindən öz anası evinə aparıldığını
bildirmişdir. Cavabdeh S.M. ilk iddia ərizəsində 2-ci sırada 450 manat dəyərində
göstərdiyi briliyant nişan üzüyünü onun nənəsi V.Z. Sumqayıt Univermağından
200 manata almışdır. Həmin üzüyün dəyəri ilk iddia ərizəsində qeyd edildiyi kimi
450 manat deyil, cəmi 200 manat təşkil etmişdir.
Şahidlər Ə.X.N. qızının, Ə.E.C. qızının, F.E.E. qızının ifadələri ilə təsdiq
olunmuşdur ki, H.Ə. anası evinə gedən zaman özü ilə iddia ərizəsində göstərdiyi
qızıl-zinət əşyalarını aparmamış, həmin qızıl-zinət əşyaları cavabdehdə qalmışdır.
Cavabdehin nənəsi V.Z.nin ilk iddia ərizəsi üzrə iddiaçının qızıl-zinət
əşyalarını özü ilə anası evinə aparması barədə verdiyi ifadəsi həqiqətə uyğun
deyildir. Belə ki, həmin ifadə yuxarıda adları çəkilən şahidlərin ifadələri ilə
təkzib olunur.
Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin 34.1-ci maddəsinin tələbinə
görə nikaha daxil olanadək onlara məxsus olan əmlak, habelə nikah dövründə
hədiyyə şəklində və ya vərəsəlik qaydasında, digər əvəzsiz əqdlər üzrə əldə
etdikləri əmlak ər-arvadın hər birinin ayrıca mülkiyyətindədir. (ər-arvadın hər
birinin əmlakıdır).
Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin 157.2-ci maddəsinin
tələblərinə əsasən mülkiyyətçi özgəsinin qanunsuz sahibliyindən öz əmlakını geri
tələb edə bilər.
Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin 225.2-ci maddəsinin
tələblərinə əsasən nikaha girənədək ər-arvaddan hər birinə mənsub olmuş əmlak,
habelə onlardan birinin nikah dövründə hədiyyə kimi və ya vərəsəlik qaydasında
aldığı əmlak onun mülkiyyətidir.
Məhkəmə kollegiyası toplanmış sübutlara tam, hərtərəfli və obyektiv
hüquqi qiymət verərək, hesab edir ki, ilk iddia ərizəsi cavabdeh M.S.X. oğlundan
iddiaçı Ə.H.E. qızına məxsus qızıl-zinət əşyaları olan – dəyəri 1500 manat təşkil
edən briliyant sırğalar və üzük, dəyəri 200 manat olan briliyant nişan üzüyü,
dəyəri 500 manat olan briliyant üzük, dəyəri 600 manat olan briliyant üzük və
dəyəri 1740 manat olan qızıl boyunbağı və qolbağ, cəmi 4540 (dörd min beş yüz
qırx) manat dəyərində qızıl-zinət əşyalarının və ya onların dəyərinin alınaraq
iddiaçı Ə.H.E. qızına verilməsi, həmçinin 20 (iyirmi) manat dövlət rüsumu
vəsaitinin tutularaq iddiaçı Ə.H.E. qızının xeyrinə ödənilməsi hissəsində əsaslıdır.
Bundan başqa, ilk iddia ərizəsi vəkilə çəkilən xərcin tutulması hissəsində də
qismən əsaslıdır.
Azərbaycan Respublikası Mülki-Prosessual Məcəlləsinin 121.1-ci
maddəsinin tələblərinə görə, məhkəmə nümayəndənin və ya vəkilin göstərdiyi

7
yardıma görə xərclərin, konkret hallar və çıxış üçün təqdim olunmuş hesab nəzərə
alınmaqla, digər tərəfdən ağlabatan məbləğdə alınıb xeyrinə qətnamə çıxarılan
tərəfə verilməsini qərara alır.
Məhkəmə kollegiyası M.S.X. oğlunun cavabdeh Ə.H.E. qızına qarşı
«əmlak tələbinə dair» qarşılıqlı iddia ərizəsinə hüquqi qiymət verərək hesab edir
ki, məhkəmə iclasında M.S.X. oğlu qarşılıqlı iddia tələbini əsaslandıra və bununla
bağlı məhkəməyə hər hansı sübutlar təqdim edə bilmədiyi üçün qarşılıqlı iddia
ərizəsi əsassızdır.
Azərbaycan Respublikası MPM-nin 14.2-ci maddəsinə əsasən, məhkəmə
yalnız tərəflərin təqdim etdikləri sübutları araşdırmalı və onlardan istifadə
etməlidir.
Həmin Məcəllənin 77.1-ci maddəsinə əsəsən, hər bir tərəf öz tələblərinin və
etirazlarının əsası kimi istinad etdiyi halları sübut etməlidir.
Həmin Məcəllənin 88-ci maddəsinə əsasən, məhkəmə sübutlara obyektiv,
qərəzsiz, hərtərəfli və tam baxdıqdan sonra həmin sübutlara tətbiq edilməli hüquq
normalarına müvafiq olaraq qiymət verir.
Həmin Məcəllənin 106.1-ci maddəsinə əsasən, işdə iştirak edən şəxslərin iş
üçün əhəmiyyətli olan və onlara məlum olan faktlar barədə izahatları iş üzrə
toplanmış digər sübutlarla yanaşı yoxlanılmalı və qiymətləndirilməlidir.
Azərbaycan Respublikası Mülki-Prosessual Məcəlləsinin 217.3-cü
maddəsinin tələbinə görə, qətnamə iş üzrə müəyyən edilmiş həqiqi hallara və
tərəflərin qarşılıqlı münasibətinə uyğun əsaslandırılmalıdır.
Azərbaycan Respublikası Mülki-Prosessual Məcəlləsinin 217.4-cü
maddəsinin tələbinə görə, məhkəmə (hakim) öz qətnaməsini yalnız məhkəmə
iclasında tədqiq olunmuş sübutlarla əsaslandırır.
Beləliklə, məhkəmə kollegiyası hesab edir ki, birinci instansiya məhkəməsi
iş üzrə düzgün hüquqi nəticəyə gəlmişdir, məhkəmə tərəfindən qətnamə qəbul
edilərkən maddi və prosessual hüquq normaları düzgün tətbiq edilmişdir, qətnamə
qanuni və əsaslıdır, qətnamənin ləğvi üçün AR MPM-nin 385-ci maddəsində
nəzərdə tutulmuş əsaslar yoxdur. Ona görə də, apellyasiya şikayəti təmin
edilməməli, birinci instansiya məhkəməsinin qətnaməsi dəyişdirilmədən
saxlanılmalıdır.
Azərbaycan Respublikası MPM-nin 385.2-ci maddəsində göstərilir ki,
birinci instansiya məhkəməsinin faktlar nöqteyi-nəzərindən qanuni və əsaslı olan
və mahiyyəti üzrə düzgün olan qətnaməsi yalnız formal mülahizələrə görə ləğv
edilə bilməz.
«Məhkəmə qətnaməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsi
Plenumunun 24 noyabr 2005-ci il tarixli, 4 saylı Qərarının 2.2-ci bəndində
göstərilir ki, məhkəmə qətnaməsi maddi və prosessual hüquq normalarına dəqiq
əməl edilməklə qəbul edildikdə qanuni hesab edilir. Həmin Qərarın 2.4-cü
bəndinin məzmununa görə qətnamə o vaxt əsaslı hesab edilir ki, onda baxılan iş
üçün əhəmiyyətli olan, qanunun tələblərinə uyğun olaraq işə aid edilən və
mötəbər sübutlarla təsdiq olunan faktlar əks etdirilmiş olsun, məhkəmənin iş üzrə
müəyyən edilən faktlardan irəli gələn qəti nəticəsi onda şərh edilsin, habelə
qətnamədə göstərilən hallar işin materiallarına uyğun olsun.

8
Şərh edilənlərə əsasən və Azərbaycan Respublikası MPM-nin 372-376,
378-382, 384.0.1, 393 və 405.0.1-ci maddələrini rəhbər tutaraq, məhkəmə
kollegiyası
q ə t e t d i:
İlkin iddia üzrə cavabdeh, qarşılıqlı iddia üzrə iddiaçı M.S.X. oğlunun
apellyasiya şikayəti təmin olunmasın.
Bakı şəhəri Nəsimi Rayon Məhkəməsinin 2(006)-2196/2012 saylı 09 iyul
2012-ci il tarixli qətnaməsi dəyişdirilmədən saxlanılsın.
Qətnamədən şikayət verilməmişdirsə, qəbul edildiyi gündən 2 ay keçdikdən
sonra qanuni qüvvəyə minir.
Qətnamədən, qətnamə işdə iştirak edən şəxslərə rəsmi qaydada verildiyi
gündən 2 ay müddətində Bakı Apellyasiya Məhkəməsi vasitəsi ilə Azərbaycan
Respublikası Ali Məhkəməsinin Mülki Kollegiyasına kassasiya şıkayəti verilə
bilər.