Pokaż treść!

More documents

Recommendations

Info

— 61 — zmieniają kierunek, zależnie od otaczających je skał.. Przy zbiegu np. kilku wąwozów, lodowce łączą się z sobą i suną się daléj jedném korytem, a gdy staje na zawadzie wzniesienie gruntu, rozgałęziają się. W ten sposób ulegając większym, zwyciężając mniejsze zapory, nieustannie ciągną w doliny. U swego ujścia w dolinach, pola lodowe topią się i zasilają okoliczne wody. Ale nie tylko teraz lodniki ulegają wpływowi ciepła. Na całej przestrzeni glecze- rów od spodu nurtują je w lecie potoki podlodowe, a liczne szczeliny powierzchni są łożyskami strumyków, które słońce do życia powołało, tak, że gdyby nie ustawiczny przyrost ich massy w krainie śniegów, będący następstwem opadów atmosferycznych, lodniki stopniałyby do szczętu. W latach gorących lodowce skracają się też bardzo znacznie-, wśród sprzyjających za to warunków wydłużają się one niespodzianie i są przyczyną dotkliwych szkód, gdyż podobnie jak lawiny niszczą zasiewy, łamią lasy, burzą domy i t. p. Lodowce nie w całej swojej masie posuwają się z jednakową chyżością; dolne np. warstwy i boczne — wolniéj się posuwają w skutek tarcia o grunt stały i zachowują się tak, jakby były plastyczną, półpłynną masą, chociaż lód lodowców niczém nie różni się od lodu zwykłego i jest tak samo kruchy. W owéj plastyczności lodu*), stwierdzonéj przez *) Ktoby chciał doświadczalny drogą sprawdzić warunki posuwania się mas lodowcowych, może do eksprymentu użyć zwyczajnej twardej smoły? która w zwyczajnej temperaturze płynąc po nierôwnéj powierzchni tak samo się zachowuje, jak lód w Alpejskich górach. http://rcin.org.pl
— 62 — uczonych leży rozwiązanie pytania, dla czego lód lodowców, ulegając tarciu w wywozach nie połamie się i nie pokruszy. Lodnik posuwając się w kamiennem łożysku gładzi i szlifuje boki skał i dna kotlin, unosi zamarznięte w caléj swéj masie mnóstwo kamieni, żwiru i piasku, którym ogładza w dalszym przebiegu spotkane skały. Sama jednak powierzchnia lodowca jest pomarszczona i pełna nierówności, narzucona mnóstwem roz- maitéj wielkości kamieni, odłamków skał, a w skutek wtapiania się ich, pełną lejkowatych zagłębień i tak zwanych stołów, to jest grubych słupów lodu, uwieńczonych ogromnym głazem, pełna szczelin i. t. d. Łatwo nam pojąć, zkąd się te ruchy biorą, jeśli się zważy, iż w skutek wielu potężnych czynników atmosferycznych, łańcuchy gór ulegają procesowi powolnego rujnowania się i mnóstwo kamieni, odłamów i drobnych okruchów oderwane od szczytów i stoczone, zatrzymują się na powierzchni lodowców i wraz z niemi odbywają podróż w doliny a zepchnięte na boki, ogładzają się i wzajem polerują skał. Tego rodzaju zbiorowiska żwiru i kamieni, zwane Morenami, nie tylko mogą się znajdować po bokach lodowców (Moreny boczne) ale i z przodu (.Moreny przednie). Te ostatnie, są, to masy kamieni w skutek tajania lodu na gruncie osiadłe; massy powiększające się co chwila napływem nowych kamieni i razem z nimi pchane przez płynący z góry i topniejący lodnik. Od niejakiego czasu lodniki są przedmiotém powszechnego zajęcia w świecie uczonych. Badania ich http://rcin.org.pl
Page 1 and 2:
http://rcin.org.pl
Page 3 and 4:
Z DZIWÓW PRZYRODY. http://rcin.org
Page 5 and 6:
IN S m e T ZOCA: .»OłCZNY POLSKIE
Page 7 and 8:
VI Wszak rachując się ściśle z
Page 9 and 10:
http://rcin.org.pl
Page 11 and 12:
X VI. Ziemia, jako pomnik pokryty n
Page 13 and 14:
Wszak już na pierwotnym człowieku
Page 15 and 16:
Zaprzeczyć istnienia Boga jest wie
Page 17 and 18:
słem znaczeniu tego wyrazu. Wszęd
Page 19 and 20:
http://rcin.org.pl
Page 21 and 22: — 1 0 — nych podań zgodnie to
Page 23 and 24: — 12 — Nasza nieświadomość n
Page 25 and 26: — 14 — i na całej ziemi. Potrz
Page 27 and 28: — 16 — dzy różnemi minerałam
Page 29 and 30: http://rcin.org.pl
Page 31 and 32: — 20 — Nauka, a raczéj filozof
Page 33 and 34: — 22 Widzimy tysiące w milczeniu
Page 35 and 36: — 24 — Nie będziemy też zast
Page 37 and 38: — 26 — i inne pierwiastki. O il
Page 39 and 40: — 28 — Jakim sposobem wytworzy
Page 41 and 42: — 30 — liczbie osobników, w ni
Page 43 and 44: giego czasu, tworzącego rozległą
Page 45 and 46: — 34 — z różnych drzew, nale
Page 47 and 48: 36 — w geologii pod nazwą lodowe
Page 49 and 50: — 38 — Przypuszczenia takie dob
Page 51 and 52: — 40 — się wzięła woda, któ
Page 53 and 54: — 42 — obszernej krytycznej i j
Page 55 and 56: — 44 — nadto, jak powoli dział
Page 57 and 58: — 46 — rżenia mata liczba isto
Page 61 and 62: — 50 — Ta sprzeczność uwydatn
Page 63 and 64: — 52 — północy napotykamy dno
Page 65 and 66: — 54 — dług. znajduje się odk
Page 67 and 68: — 56 — Nic pospolitszego, jak l
Page 69 and 70: — 58 — musi usuwacî przeszkod
Page 71: — 60 — wem ciśnienia bardzo wi
Page 75 and 76: 64 — W obec tych faktów, najmocn
Page 77 and 78: — 66 — zwolennicy wodnych rewol
Page 79 and 80: — 68 — W podobny sposób stawio
Page 81 and 82: — 70 — Hypoteza Adhémara tłum
Page 83 and 84: _ 72 — astronom i matematyk Lever
Page 87 and 88: — 76 — czenia naukowe działaj
Page 89 and 90: — 78 - - Kierunek Kordylierów ws
Page 91 and 92: — 80 — Potopy ją nawet omijał
Page 93 and 94: — 82 na i flora stanowiły by bar
Page 95 and 96: — 84 — Najprzód nadbrzeżne do
Page 97 and 98: — 86 — ła spustoszenia. Co to
Page 99 and 100: — 88 — małe, i kiedy już koni
Page 101 and 102: Ale dosyć ! nie wchodźmy na manow
Page 103 and 104: — 92 — „W tym czasie musiałe
Page 107 and 108: — 96 — Nie sądźmy jednak, aby
Page 109 and 110: — 98 — według prawa Keplera, e
Page 111 and 112: — 100 — nazwą Zodyaka czyli
Page 113 and 114: — 102 — Siła ta sprawia -wacha
Page 115 and 116: — 104 — ych olbrzymiej długoś
Page 117 and 118: — lOG — wi, że nawet rozpuszcz
Page 119 and 120: — 108 — przyczynę, która poł
Page 123 and 124:
— 112 — to jawne ślady wyschł
Page 125 and 126:
— 114 — szerną równinę, pocz
Page 127 and 128:
— 1 IG — m ało zbadanych okoli
Page 129 and 130:
118 — miała pozostać nietknięt
Page 131 and 132:
— 120 — rupa lodu, pokrywająca
Page 133 and 134:
— 122 — w Europie, Azyi i Amery
Page 135 and 136:
— 124 — nych mieszkańców podn
Page 137 and 138:
126 Ziarno czystej nauki, po odrzuc
Page 139 and 140:
— 128 — „To tóż mówił Bó
Page 141 and 142:
— 130 — Mniemanie, że góry Ar
Page 143 and 144:
źe człowiek nie posunie się w cy
Page 145 and 146:
— 134 — Cieplik jest główną
Page 147 and 148:
—■ 136 — Zkądźe w krôtkié
Page 149 and 150:
http://rcin.org.pl
Page 151 and 152:
— 140 — i znojem współtowarzy
Page 153 and 154:
— 142 — i mały, coraz więcej
Page 155 and 156:
_ 144 — dla pojęć średnio-wyks
Page 157 and 158:
— 146 — wionych zręcznie szumn
Page 159 and 160:
Nie to 148 — Lecz to, gdzie duchy
Page 161 and 162:
— 150 * % * I nie wiem, czemu Bó
Page 163:
http://rcin.org.pl Biblioteka Muzeu
show all

Pokaż treść!

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?