Pokaż treść!

— 61 —
zmieniają kierunek, zależnie od otaczających je skał..
Przy zbiegu np. kilku wąwozów, lodowce łączą się z sobą
i suną się daléj jedném korytem, a gdy staje na
zawadzie wzniesienie gruntu, rozgałęziają się. W ten
sposób ulegając większym, zwyciężając mniejsze zapory,
nieustannie ciągną w doliny.
U swego ujścia w dolinach, pola lodowe topią się
i zasilają okoliczne wody. Ale nie tylko teraz lodniki
ulegają wpływowi ciepła. Na całej przestrzeni glecze-
rów od spodu nurtują je w lecie potoki podlodowe,
a liczne szczeliny powierzchni są łożyskami strumyków,
które słońce do życia powołało, tak, że gdyby nie
ustawiczny przyrost ich massy w krainie śniegów, będący
następstwem opadów atmosferycznych, lodniki
stopniałyby do szczętu. W latach gorących lodowce
skracają się też bardzo znacznie-, wśród sprzyjających
za to warunków wydłużają się one niespodzianie i są
przyczyną dotkliwych szkód, gdyż podobnie jak lawiny
niszczą zasiewy, łamią lasy, burzą domy i t. p.
Lodowce nie w całej swojej masie posuwają się
z jednakową chyżością; dolne np. warstwy i boczne —
wolniéj się posuwają w skutek tarcia o grunt stały i zachowują
się tak, jakby były plastyczną, półpłynną masą,
chociaż lód lodowców niczém nie różni się od lodu
zwykłego i jest tak samo kruchy.
W owéj plastyczności lodu*), stwierdzonéj przez
*) Ktoby chciał doświadczalny drogą sprawdzić warunki posuwania
się mas lodowcowych, może do eksprymentu użyć zwyczajnej twardej smoły?
która w zwyczajnej temperaturze płynąc po nierôwnéj powierzchni tak samo
się zachowuje, jak lód w Alpejskich górach.
http://rcin.org.pl