Pokaż treść!

More documents

Recommendations

Info

Grdy jednak nie możemy poprzestać na wskazaniu ostatecznej przyczyny wszystkich rzeczy i odnoszeniu każdego zjawiska do niéj jedynie, zamiast szukać pier- wotnéj, badamy najbliższe, materyalne przyczyny jakiego bądź zjawiska i chcemy wiedzieć, jak ono pow stało oraz co je łączy z innemi. W każdem więc, najdziwniejszém zjawisku widzimy dziś najprzód fakt, nietylko niesprzeciwiający się prawom natury, ale harmonizujący z niemi, podobnie jak wschód i zachód słońca, wiosna i lato, i tak daléj. Jeśli ktoś tę wiarę w prawa natury uważa za u- właczającą Opatrzności i Wszechmocy Bóstwa — niech się wprzód raczy zastanowić, czy nie jest uprzedzony. Wyznajemy, że Bóg jest absolutną Doskonałością, a więc mądrym, wszechwiedzącym i nieomylnym. Czyż doprawdy ci, co widzą np. w potopie fakt nadprzyrodzony, ujrzą przez to potęgę Boga w większym blasku? Bynajmniej! Wszystko co się rzadko trafia i trudne jest do wyjaśnienia dziwi nas i przeraża, i usposabia do wiary w cudowność. Pomnijmy, czyż mało mamy przed oczami cudownych, dziwnych i niedających się dotąd wyjaśnić rozumowaniem ludzkiem rzeczy? Gdzie tylko zwrócić badawcze oko, w świat teleskopowy czy mikroskopowy—wszędzie spotykamy tyle tajemnic, tyle nadzwyczajnych rzeczy, rzeczy których przyczyn próżno dociekamy, że mimowoli człowiek myślący nazywa je niepojętemi i cudownemi. A czyż najdziwniejsze zjawisko różni się czém od najprostszych? Wszystkie są równie niepojętemi w ści- http://rcin.org.pl
słem znaczeniu tego wyrazu. Wszędzie pełno nierozwiązanych zagadek, choć wyjaśnień dużo. Kto nam wytłumaczy co to jest ruch, ciepło, światło; co materya i siła w ogóle? W każdej gałęzi wiedzy takich tajemnic pełno. Usiłują nam np. wyjaśnić prawo przemiany gatunków—co się atoli nie zupełnie udaje; W ielu jednak zamyka oczy na niedokładność wyjaśnień, i przyjmują takowe w dobrej wierze. Jakież spekula- cye wystarczą na wyjaśnienie powstania pierwszego organizmu. Spróbujemy wyprowadzić go od prostéj komórki, ćytody lub jeszcze daléj z pierwszej cząsteczki białka, zwanej frołoplazmą. Powiedzą nam, że wyłoniła się z martwej, nieorganicznej natury, to znów brak nam odpowiedzi na pytanie, co za warunki wytworzyły piorwszą cząsteczkę organiczną—zkąd się wzięło w niéj życie i co je wlało w materyę? Na to odpowiada nam teorya samorództwa, [która sama jeszcze potrzebuje wyjaśnienia. Przyjmując ją, wkraczają uczeni w krainę, leżącą po za obrębem indukcyjnego badania, bo omijają przyczynę, przyjmując jednak istnienie skutku i pozostawiają chyba ucieczkę do nadnaturalnej przyczyny... Jasném jest, źe oddalamy w naszych badaniach coraz bardziej granice niedocieczonych rzeczy, ale za każdem rozwiązanem pytaniem, zjawia się nowe i kto wie, jak prędko wyjdziemy na właściwe drogi, które nas doprowadzą do ostatecznego rozwiązania wszystkich zagadek bytu. Od chwili, gdy ludzie zaczęli tak myślóć, datuje się-, przyśpieszony rozwój człowieka w dziedzinie ducha i myślL http://rcin.org.pl
Page 1 and 2: http://rcin.org.pl
Page 3 and 4: Z DZIWÓW PRZYRODY. http://rcin.org
Page 5 and 6: IN S m e T ZOCA: .»OłCZNY POLSKIE
Page 7 and 8: VI Wszak rachując się ściśle z
Page 11 and 12: X VI. Ziemia, jako pomnik pokryty n
Page 13 and 14: Wszak już na pierwotnym człowieku
Page 15: Zaprzeczyć istnienia Boga jest wie
Page 21 and 22: — 1 0 — nych podań zgodnie to
Page 23 and 24: — 12 — Nasza nieświadomość n
Page 25 and 26: — 14 — i na całej ziemi. Potrz
Page 27 and 28: — 16 — dzy różnemi minerałam
Page 31 and 32: — 20 — Nauka, a raczéj filozof
Page 33 and 34: — 22 Widzimy tysiące w milczeniu
Page 35 and 36: — 24 — Nie będziemy też zast
Page 37 and 38: — 26 — i inne pierwiastki. O il
Page 39 and 40: — 28 — Jakim sposobem wytworzy
Page 41 and 42: — 30 — liczbie osobników, w ni
Page 43 and 44: giego czasu, tworzącego rozległą
Page 45 and 46: — 34 — z różnych drzew, nale
Page 47 and 48: 36 — w geologii pod nazwą lodowe
Page 49 and 50: — 38 — Przypuszczenia takie dob
Page 51 and 52: — 40 — się wzięła woda, któ
Page 53 and 54: — 42 — obszernej krytycznej i j
Page 55 and 56: — 44 — nadto, jak powoli dział
Page 57 and 58: — 46 — rżenia mata liczba isto
Page 61 and 62: — 50 — Ta sprzeczność uwydatn
Page 63 and 64: — 52 — północy napotykamy dno
Page 65 and 66: — 54 — dług. znajduje się odk
Page 67 and 68:
— 56 — Nic pospolitszego, jak l
Page 69 and 70:
— 58 — musi usuwacî przeszkod
Page 71 and 72:
— 60 — wem ciśnienia bardzo wi
Page 73 and 74:
— 62 — uczonych leży rozwiąza
Page 75 and 76:
64 — W obec tych faktów, najmocn
Page 77 and 78:
— 66 — zwolennicy wodnych rewol
Page 79 and 80:
— 68 — W podobny sposób stawio
Page 81 and 82:
— 70 — Hypoteza Adhémara tłum
Page 83 and 84:
_ 72 — astronom i matematyk Lever
Page 85 and 86:
http://rcin.org.pl
Page 87 and 88:
— 76 — czenia naukowe działaj
Page 89 and 90:
— 78 - - Kierunek Kordylierów ws
Page 91 and 92:
— 80 — Potopy ją nawet omijał
Page 93 and 94:
— 82 na i flora stanowiły by bar
Page 95 and 96:
— 84 — Najprzód nadbrzeżne do
Page 97 and 98:
— 86 — ła spustoszenia. Co to
Page 99 and 100:
— 88 — małe, i kiedy już koni
Page 101 and 102:
Ale dosyć ! nie wchodźmy na manow
Page 103 and 104:
— 92 — „W tym czasie musiałe
Page 105 and 106:
http://rcin.org.pl
Page 107 and 108:
— 96 — Nie sądźmy jednak, aby
Page 109 and 110:
— 98 — według prawa Keplera, e
Page 111 and 112:
— 100 — nazwą Zodyaka czyli
Page 113 and 114:
— 102 — Siła ta sprawia -wacha
Page 115 and 116:
— 104 — ych olbrzymiej długoś
Page 117 and 118:
— lOG — wi, że nawet rozpuszcz
Page 119 and 120:
— 108 — przyczynę, która poł
Page 121 and 122:
http://rcin.org.pl
Page 123 and 124:
— 112 — to jawne ślady wyschł
Page 125 and 126:
— 114 — szerną równinę, pocz
Page 127 and 128:
— 1 IG — m ało zbadanych okoli
Page 129 and 130:
118 — miała pozostać nietknięt
Page 131 and 132:
— 120 — rupa lodu, pokrywająca
Page 133 and 134:
— 122 — w Europie, Azyi i Amery
Page 135 and 136:
— 124 — nych mieszkańców podn
Page 137 and 138:
126 Ziarno czystej nauki, po odrzuc
Page 139 and 140:
— 128 — „To tóż mówił Bó
Page 141 and 142:
— 130 — Mniemanie, że góry Ar
Page 143 and 144:
źe człowiek nie posunie się w cy
Page 145 and 146:
— 134 — Cieplik jest główną
Page 147 and 148:
—■ 136 — Zkądźe w krôtkié
Page 149 and 150:
http://rcin.org.pl
Page 151 and 152:
— 140 — i znojem współtowarzy
Page 153 and 154:
— 142 — i mały, coraz więcej
Page 155 and 156:
_ 144 — dla pojęć średnio-wyks
Page 157 and 158:
— 146 — wionych zręcznie szumn
Page 159 and 160:
Nie to 148 — Lecz to, gdzie duchy
Page 161 and 162:
— 150 * % * I nie wiem, czemu Bó
Page 163:
http://rcin.org.pl Biblioteka Muzeu
show all

Pokaż treść!

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?