Pokaż treść!

More documents

Recommendations

Info

Stwórcę nie mógł sobie inaczéj, tylko jako istotę o ludzkich kształtach przedstawić. Zamiast odnaleźć swoje do Niego podobieństwo w duchu własnym, ograniczył je do narzucenia Bogu cielesnych kształtów i ułomności swojéj. Bóg od człowieka różnił się tylko stopniem przymiotów, a wszystko, co działał, było dla naszéj jedynie wygody. Człowiek był celem i ogniskiem całego Stworzenia. Baczniejsze dopiero obserwowanie przyrody rozwiało takie złudzenie. Poznano ogrom świata, wobec którego człowiek jest pyłkiem, ogrom tak niepojęty, źe slaby a dumny nasz rozum, drętwieje z wysiłku nad ogarnięciem go — i chwilami, zaćmiony, nie może doj- rzść Boga, rządzącego wspaniałą machiną świata. W takich chwilach powstaje zamęt w pojęciach o świecie i Stwórcy. Jeśli pojawia się on tylko w syste- rnatach naukowych— postęp go wyjaśni — ale jeśli jako wiedza popularna idzie na pożytek ogółu, staje się niebezpiecznym. Wszystko, co zdąża do materyalnego, lub indywidualnego przedstawienia nam Boga — prowadzi do antropomorfizmu, gdyż rzeczywiście Stwórca jest nieograniczony i niepojęty, napełnia świat i nigdzie Go niema, a spostrzegać i podziwiać możemy Go tylko w dziełach. Ileż niepojętego widzimy w samych tych dziełach, a przecież pamiętajmy, źe Bóg stoi po za przyrodą. Jakim więc prawem możemy mieć wyobrażenie o Nim samym, gdyśmy nie zdarli jeszcze zasłony, zakrywającej dzieła Jego? http://rcin.org.pl
Zaprzeczyć istnienia Boga jest wielkim błędem; którego prąwdziwy mędrzec, logicznie mydlący, niedo- puści się. Nauka też nie zachwiała wiary w Boga i zachwiać nie może nigdy, uduchowiła tylko i zbliżyła do prawdy zbyt materyalne nasze o nim wyobrażenia. W dociekaniu przyczynowości zjawisk, nie zadâ- walniamy się już odnoszeniem ich do siły wyższej i pierwotnej, bo nieznana bliżój, wyjaśnić nam natury zjawisk niemoże. Prócz owéj wspólnej, spostrzeżono, że, każdy fakt ma swoją bezpośrednią, przyczynę w czasie i przestrzeni, która również pozostaje w zależności od trzeciéj przyczyny. Słowem odkąd poznano, że każde zjawiska jest skutkiem dawniejszego i przyczyną nowego zjawiska, spostrżeżono, ścsiłą harmonię w naturze. Okazało się, że materyą i siłą rządzą niezmienne prawa natury. Bóg usunął się niejako od osobistego kierownictwa światem, pozostawiając go własnym siłom i prawom. W iara więc we wpływ materyalny a bezpośredni na świat siły nadprzyrodzonéj, powinna upaść, jako przedstawiająca nam zbyt materyalnie Boga; datuje ona z okresu antropomorfizmu, a opiera się na błędnem pojmowaniu istoty Stwórcy. Nie idzie zatém, abyśmy podobnem stawieniem kwestyi uwłaczać mieli Wszechmocy Bo^a lub Opatrzności. http://rcin.org.pl
Page 1 and 2: http://rcin.org.pl
Page 3 and 4: Z DZIWÓW PRZYRODY. http://rcin.org
Page 5 and 6: IN S m e T ZOCA: .»OłCZNY POLSKIE
Page 7 and 8: VI Wszak rachując się ściśle z
Page 11 and 12: X VI. Ziemia, jako pomnik pokryty n
Page 13: Wszak już na pierwotnym człowieku
Page 17 and 18: słem znaczeniu tego wyrazu. Wszęd
Page 21 and 22: — 1 0 — nych podań zgodnie to
Page 23 and 24: — 12 — Nasza nieświadomość n
Page 25 and 26: — 14 — i na całej ziemi. Potrz
Page 27 and 28: — 16 — dzy różnemi minerałam
Page 31 and 32: — 20 — Nauka, a raczéj filozof
Page 33 and 34: — 22 Widzimy tysiące w milczeniu
Page 35 and 36: — 24 — Nie będziemy też zast
Page 37 and 38: — 26 — i inne pierwiastki. O il
Page 39 and 40: — 28 — Jakim sposobem wytworzy
Page 41 and 42: — 30 — liczbie osobników, w ni
Page 43 and 44: giego czasu, tworzącego rozległą
Page 45 and 46: — 34 — z różnych drzew, nale
Page 47 and 48: 36 — w geologii pod nazwą lodowe
Page 49 and 50: — 38 — Przypuszczenia takie dob
Page 51 and 52: — 40 — się wzięła woda, któ
Page 53 and 54: — 42 — obszernej krytycznej i j
Page 55 and 56: — 44 — nadto, jak powoli dział
Page 57 and 58: — 46 — rżenia mata liczba isto
Page 61 and 62: — 50 — Ta sprzeczność uwydatn
Page 63 and 64: — 52 — północy napotykamy dno
Page 65 and 66:
— 54 — dług. znajduje się odk
Page 67 and 68:
— 56 — Nic pospolitszego, jak l
Page 69 and 70:
— 58 — musi usuwacî przeszkod
Page 71 and 72:
— 60 — wem ciśnienia bardzo wi
Page 73 and 74:
— 62 — uczonych leży rozwiąza
Page 75 and 76:
64 — W obec tych faktów, najmocn
Page 77 and 78:
— 66 — zwolennicy wodnych rewol
Page 79 and 80:
— 68 — W podobny sposób stawio
Page 81 and 82:
— 70 — Hypoteza Adhémara tłum
Page 83 and 84:
_ 72 — astronom i matematyk Lever
Page 85 and 86:
http://rcin.org.pl
Page 87 and 88:
— 76 — czenia naukowe działaj
Page 89 and 90:
— 78 - - Kierunek Kordylierów ws
Page 91 and 92:
— 80 — Potopy ją nawet omijał
Page 93 and 94:
— 82 na i flora stanowiły by bar
Page 95 and 96:
— 84 — Najprzód nadbrzeżne do
Page 97 and 98:
— 86 — ła spustoszenia. Co to
Page 99 and 100:
— 88 — małe, i kiedy już koni
Page 101 and 102:
Ale dosyć ! nie wchodźmy na manow
Page 103 and 104:
— 92 — „W tym czasie musiałe
Page 105 and 106:
http://rcin.org.pl
Page 107 and 108:
— 96 — Nie sądźmy jednak, aby
Page 109 and 110:
— 98 — według prawa Keplera, e
Page 111 and 112:
— 100 — nazwą Zodyaka czyli
Page 113 and 114:
— 102 — Siła ta sprawia -wacha
Page 115 and 116:
— 104 — ych olbrzymiej długoś
Page 117 and 118:
— lOG — wi, że nawet rozpuszcz
Page 119 and 120:
— 108 — przyczynę, która poł
Page 121 and 122:
http://rcin.org.pl
Page 123 and 124:
— 112 — to jawne ślady wyschł
Page 125 and 126:
— 114 — szerną równinę, pocz
Page 127 and 128:
— 1 IG — m ało zbadanych okoli
Page 129 and 130:
118 — miała pozostać nietknięt
Page 131 and 132:
— 120 — rupa lodu, pokrywająca
Page 133 and 134:
— 122 — w Europie, Azyi i Amery
Page 135 and 136:
— 124 — nych mieszkańców podn
Page 137 and 138:
126 Ziarno czystej nauki, po odrzuc
Page 139 and 140:
— 128 — „To tóż mówił Bó
Page 141 and 142:
— 130 — Mniemanie, że góry Ar
Page 143 and 144:
źe człowiek nie posunie się w cy
Page 145 and 146:
— 134 — Cieplik jest główną
Page 147 and 148:
—■ 136 — Zkądźe w krôtkié
Page 149 and 150:
http://rcin.org.pl
Page 151 and 152:
— 140 — i znojem współtowarzy
Page 153 and 154:
— 142 — i mały, coraz więcej
Page 155 and 156:
_ 144 — dla pojęć średnio-wyks
Page 157 and 158:
— 146 — wionych zręcznie szumn
Page 159 and 160:
Nie to 148 — Lecz to, gdzie duchy
Page 161 and 162:
— 150 * % * I nie wiem, czemu Bó
Page 163:
http://rcin.org.pl Biblioteka Muzeu
show all

Pokaż treść!

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?