Badania i ustalenie wstępnych zależności dla oceny nośności

Badania i ustalenie wstępnych zaleŜności w celu oceny nośności gruntów spoistych
– metodą CBR dynamicznego
Stempel obciąŜeniowy:
- średnica 50 mm
- waga 9,046 kg (łącznie z uchwytami)
Miernik osiadania:
- zakres frekwencji 8-10 Hz (błąd pomiarowy max. 2%, temp. 0 do 40 0 C)
- amplituda osiadania 0,2 – 1,0 mm (dokładność pomiaru min. ±0,02 mm)
1,0 – 2,0 mm (dokładność pomiaru min. ±2 % mm)
Urządzenie obciąŜające:
- masa obciąŜnika opadowego 10 kg ± 0,01 kg
- masa całkowita pręta prowadnicy 5 kg ± 0,25 kg (łącznie z urządzeniem
spręŜynująco-amortyzującym)
- maksymalna wartość siły uderzenia 7,07 kN (tolerancja 1%, temp. 0 do 40 0 C)
- czas uderzenia 18 ms ± 2 ms.
3.4.2 Zakres stosowania i pojęcia podstawowe
Dynamiczne badanie CBR słuŜy do określenia dynamicznego wskaźnika nośności gruntów
rodzimych i nasypowych oraz wbudowywanych materiałów alternatywnych. Dotychczas
przeprowadzone badania w zakresie stosowania tej metody badawczej ograniczały się
jedynie do moŜliwości jej zastosowania do badań gruntów niespoistych. W zaleŜności
od zapotrzebowania przeprowadzane są badania dla konkretnych materiałów
alternatywnych. W oparciu o wyniki badań opracowywane są dla tego rodzaju materiału
stosowne instrukcje wykonywania badania dynamicznego wskaźnika CBR.
Dynamiczna wartość CBR jest parametrem zaleŜnym od wielu czynników jak przykładowo:
wytrzymałości i kształtu ziarn, mrozoodporności i szorstkości pojedynczych ziaren, składu
ziarnowego, zawartości cząsteczek drobnych, wilgotności, wskaźnika zagęszczenia oraz
odporności na działanie wody cząsteczek drobnych zawartych w wbudowywanym materiale.
SłuŜy ona przykładowo do oceny mrozoodporności ŜuŜla, a takŜe przejezdności,
zagęszczenia oraz nośności wbudowanego ŜuŜla [5], [11].
Dynamiczne badanie CBR moŜna stosować jako alternatywę wobec statycznego badania
CBR wykonywanego zgodnie z PN-S-02205:1998 zał. A „Drogi samochodowe. Roboty
ziemne. Wymagania i badania” [15]. Jest ono wykorzystywane ze względu na krótki czas
wykonywania przede wszystkim jako szybka metoda kontrolna w ramach własnej kontroli
wewnętrznej wykonywanych prac gruntowych. Zaletą w stosunku do badania CBR według
PN-S-02205:1998 zał. A [15] jest uzyskanie bezpośrednio po badaniu wyniku pomiaru oraz
stosowanie prostego w uŜyciu zestawu pomiarowego bezpośrednio w terenie. W porównaniu
z badaniem terenowym z zastosowaniem aparatury VSS zaletą jest brak ramy lub
urządzenia obciąŜającego.
W oparciu o analizę skromnej jak dotychczas literatury na temat zakresu stosowania tej
metody badawczej wnioskować moŜna, iŜ przeznaczona ona moŜe być do badania gruntów,
których:
- największe ziarno ma wielkość 22 mm,
- udział nadziarna wynosi nie więcej niŜ 50 %,
- wartość dynamicznego wskaźnika nośności mieści się w zakresie
od 20 % < CBRd < 150 %.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
- 31 -