Hướng dẫn quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên - IUCN

Du lịch sinh thái ở các khu bảo tồn thiên nhiên
7.1. Khái niệm DLST và yêu cầu phát triển DLST ở các khu BTTN
7.1.1. Khái niệm DLST
Có nhiều định nghĩa khác nhau về DLST:
“DLST là loại hình du lịch và tham quan có trách nhiệm với môi trường tại những vùng còn
tương đối nguyên sơ, để thưởng thức và hiểu biết thiên nhiên (và có kèm theo các đặc trưng
văn hoá quá khứ cũng như hiện tại) có hỗ trợ đối với bảo tồn, và có ít tác động từ du khách,
giúp cho sự tham gia tích cực có ích cho kinh tế - xã hội của nhân dân địa phương” (Chương
trình DLST của IUCN)
“DLSTlà một loại hình du lịch dựa vào thiên nhiên và văn hoá bản địa, có tính giáo dục môi
trường, và đóng góp cho các nỗ lực bảo tồn và phát triển bền vững với sự tham gia tích cực
của cộng đồng địa phương (Hội thảo xây dựng chiến lược quốc gia về phát triển du lịch sinh
thái Việt Nam tháng 9 năm 1999)
“DLST là du lịch có trách nhiệm đối với các khu thiên nhiên, nơi môi trường được bảo tồn và lợi
ích của nhân dân địa phương được đảm bảo” (Hiệp Hội DLST)
“DLST là du lịch tới những khu vực nhạy cảm và nguyên sinh thường được bảo vệ với mục đích
nhằm gây ra ít tác động tiêu cực và với quy mô nhỏ nhất. Nó giúp giáo dục du khách, tạo quỹ
để bảo vệ môi trường, nó trực tiếp đem lại nguồn lợi kinh tế và sự tự quản lý cho người dân địa
phương và nó khuyến khích tôn trọng các giá trị văn hoá và quyền con người” ( Honey ,1999).
Từ 4 định nghĩa này có thể thấy DLST có các đặc trưng sau:
• Dựa vào thiên nhiên và các nền văn hoá bản địa, chủ yếu ở các khu BTTN.
• Chú trọng vào sự nâng cấp và duy trì thiên nhiên, quản lý tài nguyên bền vững.
• Hỗ trợ cho công tác bảo tồn thiên nhiên
• Mang lại lợi ích cho cộng đồng địa phương.
• Nâng cao hiểu biết của du khách về môi trường thiên nhiên và văn hoá bản địa.
• Đảm bảo cho nhu cầu thưởng thức của các thế hệ mai sau không bị ảnh hưởng tiêu
cực bởi các du khách hôm nay.
7.1.2. Những yêu cầu của DLST
Yêu cầu có tính nguyên tắc của DLST là tôn trọng sự tồn tại của các hệ sinh thái tự nhiên và
cộng đồng địa phương. Để đáp ứng yêu cầu này thì DLST phải đáp ứng những điều kiện sau:
• Ít gây ảnh hưởng tới tài nguyên thiên nhiên của khu BTTN
• Thu hút sự tham gia của các cộng đồng, cá nhân, khách DLST, các nhà điều hành du
lịch và các cơ quan của chính phủ và tổ chức phi chính phủ.
• Tạo thu nhập lâu dài và bình đẳng cho cộng đồng địa phương và cho các bên tham
gia khác, bao gồm cả những nhà điều hành du lịch tư nhân
• Tạo nguồn tài chính cho công tác bảo tồn của khu BTTN
• Tôn trọng văn hoá và truyền thống địa phương
• Giáo dục để nâng cao hiểu biết, khả năng thưởng thức của khách du lịch về các khu
BTTN và tăng cường sự tham gia của họ trong công tác bảo tồn
77