Hướng dẫn quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên - IUCN

Giá trị kinh tế của khu bảo tồn thiên nhiên
la/năm. Giá trị sử dụng các sản phẩm, dịch vụ phi thương mại như kiếm củi đun, lấy cỏ, làm
than, sử dụng nước, săn bắt của người dân địa phương sống trong bán kính 1,5km cách khu
BTTN à 82 đô la/hộ/năm, và 36 đô la/ hộ/năm đối với các hộ sống trong bán kính từ 1,6-2,5km
cách khu BTTN. Các giá trị sử dụng mà người dân bán trên thị trường đem lại thu nhập từ 30-
136 đô la/hộ/năm. Nếu không có khu BTTN thì các hộ dân sẽ mất thu nhập khoảng 135 đô la/
hộ/năm.
4.3. Khái quát về phương pháp khung lượng giá khu BTTN
Lượng giá khu BTTN là một quá trình đánh giá một cách hệ thống, cho phép xác định được
mục tiêu, xu hướng trong định giá trị và tiết kiệm thời gian công sức. Quá trình này cần xác
định rõ các giá trị nào được sử dụng, các giá trị nào là quan trọng nhất cần đánh giá, cần sử
dụng công cụ thích hợp nào để đánh giá. Quá trình đánh giá gồm 3 bước sau:
1. Xác định đối tượng liên quan
2. Xác định quy mô đánh giá
3. Lựa chọn phương pháp đánh giá phù hợp
Các bước đánh giá này có mối quan hệ qua lại với nhau (Bảng 5). Sự quan tâm của các đối
tượng liên quan sẽ tạo điều kiện để xác định quy mô đánh giá; và mức độ quy mô của đánh
giá sẽ cần lựa chọn có phưong pháp thích hợp.
Bảng 5. Mối quan hệ giữa các bước.
Đối tượng liên quan Mức độ phân tích Quy mô phân tích
Địa phương Tài chính/ Kinh tế tại địa phương
Quốc gia Tài chính/ Kinh tế cấp quốc gia
Toàn cầu Kinh tế cấp quốc tế
4.3.1. Xác định đối tượng liên quan
Trước khi tiến hành đánh giá giá trị, cần xác định các đối tượng liên quan và người sử dụng
cuối cùng các giá trị của khu BTTN. Vấn đề này là cần thiết để xác định khả năng ủng hộ, cách
thức quản lý và nguồn thu của khu BTTN. Các đối tượng khác nhau có thể có các quyết định
khác nhau liên quan tới khu BTTN như:
• Xây dựng và thực hiện các dự án trong khu BTTN và vùng đệm.
• Xây dựng và thực hiện các dự án sử dụng các hàng hoá và dịch vụ của khu BTTN.
• Xây dựng và thực hiện các dự án ở vùng thượng lưu, hay ở vùng hạ lưu của khu BTTN
mà khu BTTN có thể có tác động tới các dự án này
• Đề xuất và triển khai các chương trình chuyên ngành có liên quan tới khu BTTN.
• Đề xuất và triển khai các chính sách về quản lý khu BTTN.
• Đề xuất và triển khai các chính sách về tài trợ khu BTTN.
• Xây dựng các chiến lược cấp địa phương, vùng, quốc gia và quốc tế
Những đối tượng có liên quan tới các vấn đề trên có thể là các nhà quản lý khu BTTN, chính
quyền địa phương, các cán bộ nhà nước, các bộ, các doanh nghiệp, các nhà tài trợ, các tổ chức
phi chính phủ, các tổ chức quốc tế...
51