Hướng dẫn quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên - IUCN

48 Hướng dẫn quản lý KHU BẢO TỒN THIÊN NHIÊN
Giá trị sử
dụng trực
tiếp
Hình 1. Tổng giá trị kinh tế của khu BTTN
Khi xác định tổng giá trị kinh tế, cần phân biệt rõ giữa lượng giá kinh tế và phân tích tài
chính.
Lượng giá kinh tế dựa trên giá trị kinh tế, nó xác định giá trị thị trường và giá trị phi thị trường
của các sản phẩm, dịch vụ do khu BTTN cung cấp.
Phân tích tài chính là một phần của lượng giá kinh tế, nó chỉ xác định luồng tiền vào - ra của
khu BTTN. Cụ thể như Bảng 3 sau:
Bảng 3: Lượng giá kinh tế của khu BTTN
Tổng giá trị kinh tế của khu BTTN
Giá trị sử dụng Giá trị không sử dụng
Giá trị sử
dụng gián
tiếp
Giá trị lựa
chọn
Giá trị
kế thừa
Giá trị
tồn tại
Lượng giá kinh tế trong phạm vi khu BTTN Lượng giá kinh tế vùng phía
ngoài khu BTTN
Phân tích tài chính khu BTTN
Mặc dù phân tích tài chính là công cụ rất quan trọng, nhưng nó không phản ánh hết giá trị
thực của khu BTTN. Lượng giá kinh tế là công cụ đánh giá thể hiện đầy đủ những giá trị của
khu BTTN.
Giá trị sử dụng trực tiếp của khu BTTN là các giá trị thu được từ các hoạt động trực tiếp sử
dụng các sản phẩm, dịch vụ của khu BTTN như tham quan, du lịch, thu hái sản phẩm tự nhiên,
săn bắn, dịch vụ bảo tồn gen, học tập nghiên cứu. Các hoạt động dịch vụ này có thể thương
mại hoá - có nghĩa là được bán trên thị trường (du lịch, nghiên cứu, thu hái sản phẩm tự nhiên),
hoặc không thương mại hoá – có nghĩa là không có thị trường chính thức hay không có quy
chế thị trường để trao đổi mua bán các dịch vụ này (ví dụ như thu lượm củi đun, hay chăn thả
gia súc lẻ). Giá trị của các dịch vụ thương mại hoá được đánh giá bằng giá thị trường. Tuy nhiên
nếu giá này được các cơ quan hành chính quy định thì giá đó có thể chưa phản ánh giá trị thực
tế của thị trường. Giá trị của các dịch vụ không thương mại hoá rất khó xác định, và thường
được định giá trên cơ sở so sánh với giá các sản phẩm cùng loại trên thị trường (xem Hộp 15).