Hướng dẫn quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên - IUCN

Hệ thống khu bảo tồn thiên nhiên
Hộp 3 Những yếu tố chủ chốt của quy hoạch quản lý hệ thống khu BTTN
Mô tả rõ ràng lý do, mục đích, phân hạng, các định nghĩa và định hướng tương lai cho các khu BTTN
của cả nước
• Đánh giá hiện trạng bảo tồn, điều kiện và khả năng quản lý của các đơn vị khác nhau
• Đánh giá mức độ đại diện của hệ thống về mặt đa dạng sinh học và các di sản tự nhiên và văn
hoá đi kèm của cả nước.
• Đưa ra qui trình lựa chọn và thành lập các khu BTTN mới làm cho cả hệ thống có các đặc điểm
tốt hơn
• Xác định các cách để các hoạt động được thực hiện tại các cấp có thể hỗ trợ nhau nhằm đạt được
các mục tiêu khu vực và quốc gia
• Có cơ sở rõ ràng cho việc lồng ghép và phối hợp giữa khu BTTN với các chiến lược, quy hoạch
khác của quốc gia (ví dụ chiến lược đa dạng sinh học quốc gia, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch
kinh tế và xã hội)
• Đánh giá khung thể chế hiện có đối với khu BTTN (mối quan hệ, liên kết và trách nhiệm); xác định
các ưu tiên cho xây dựng năng lực.
• Các ưu tiên cho việc hoàn thiện hệ thống khu BTTN tương lai
• Các qui trình xác định phân hạng phù hợp nhất cho mỗi khu hiện có và đề xuất, nhằm tận dụng
toàn bộ các phân hạng các khu BTTN hiện có và thúc đẩy các cách thức trong đó các phân hạng
khác nhau của hệ thống sẽ bổ sung lẫn nhau.
• Xác định các yêu cầu đầu tư và các ưu tiên cho các khu BTTN
• Xác định công tác đào tạo, nhu cầu phát triển nguồn nhân lực cho các khu BTTN và
• Hướng dẫn xây dựng và thực hiện các chính sách quản lý và kế hoạch quản lý cho từng khu
BTTN.
2.7 Quá trình xây dựng quy hoạch hệ thống khu bảo tồn thiên nhiên
Để thực sự có hiệu quả, quy hoạch và quản lý hệ thống khu BTTN của bất kỳ nước nào cũng
phải phản ánh nhu cầu và các ưu tiên trên thực tế, và người thực hiện phải làm chủ qui hoạch
này. Vì vậy, tuy có sự tham gia của nhiều bên có liên quan từ khi khởi xướng, việc xây dựng và
thực hiện quy hoạch phải là nhiệm vụ chính của cơ quan chịu trách nhiệm về hệ thống khu
BTTN, trên cơ sở hợp tác - đối tác với các ngành, các cấp, các tổ chức phi chính phủ và các bên
có liên quan khác nhau; đặc biệt cần có sự tham gia của người dân địa phương sống xung
quanh và bên trong các khu BTTN.
2.8 Những điều kiện đảm bảo thực hiện quy hoạch hệ thống khu BTTN
Quy hoạch hệ thống khu BTTN sẽ khó có thể thành công trừ khi việc thực hiện quy hoạch
được xem xét kỹ lưỡng ngay trong quá trình lập qui hoạch. Những vấn đề chính cần xem xét
giải quyết tốt trong quá trình xây dựng quy hoạch quản lý cho hệ thống khu BTTN được trình
bày trong Hộp 4 dưới đây.
13