Hướng dẫn quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên - IUCN

90 Hướng dẫn quản lý KHU BẢO TỒN THIÊN NHIÊN
•
•
•
•
•
là một đường vòng một chiều với điểm khởi đầu và điểm kết thúc gần trùng nhau
(thường là nơi có các dịch vụ hay nơi đỗ xe), bằng cách này việc đi bộ sẽ thú vị hơn
Trong trường hợp nhất thiết phải quay trở lại , thì nên bám theo các hình dáng của địa
hình. Tránh thiết kế các góc quặt quá hẹp (để tránh đi tắt), chọn các sườn dốc có độ
dốc không lớn hơn 15- 17%, tránh các khu vực quá dốc và ngập nước. Thiết kế sao để
nước chảy theo độ dốc, chứ không phải dọc theo đường mòn. Nên lắp đặt các thiết
bị chặn và thoát nước. Ở một số khu vực đường mòn có thể được xây dựng bằng các
đường lót bằng gỗ hoặc các hòn đá để bước qua.
Một đường mòn thiên nhiên phải có sự gợi mở. Phải có một khởi điểm dễ thấy và
được đề tên cẩn thận. Cần phải đủ rộng và bằng phẳng, điều kiện cho một cuộc đi dạo
thoải mái dễ chịu. Tránh những nơi dốc đứng, lầy lội, và các chướng ngại vật.
Một đường mòn thiên nhiên nên truyền đạt các thông tin diễn giải. Các bảng hiệu có
thể được gắn dọc đường để giải thích các đặc điểm nổi bật. Thông tin cần phải chính
xác, thú vị, ngắn gọn, và dễ hiểu. Đặc biệt, nên lưu ý khách về các mối liên hệ sinh thái
giữa các động vật và thảm thực vật, chỉ cho họ cách quan sát các động vật ít được nhìn
thấy. Nên có một bảng hiệu với các thông tin tổng quát (như một bản đồ và dộ dài của
đường mòn) tại điểm khởi đầu của đường mòn. Cần có bảng chỉ phương hướng ở các
ngã ba ngã tư. Nếu có thể đặt một chủ đề (trĩ sao, đỗ quyên, khám phá thiên nhiên).
Việc này có thể giúp thêm cho sự thú vị và hấp dẫn của đường mòn. Phải cung cấp
một sơ đồ đường mòn, hoặc trên bảng hoặc trong một tờ bướm Một tờ bướm không
cần thiết phải tốn kém nhưng phải đẹp và hấp dẫn và có sơ đồ.
Cung cấp các ghế dài để ngồi nghỉ khi dừng chân. Cần phải xây cầu bắc ngang suối và
hào sâu. Có thể tạo bậc bằng đá, cây đổ có thể được dùng làm cầu. Lan can và hàng
rào phải vững chãi và chịu được khí hậu, nhưng không phản cảm và nên xây dựng từ
nguyên liệu địa phương.
Đường mòn thiên nhiên phải sạch sẽ và được bảo dưỡng thường xuyên. Phải đặt
thùng rác tại các lối vào và nơi nghỉ chân. Tuy nhiên, có lẽ giải pháp tốt nhất là khuyến
khích khách tham quan mang rác của mình ra khỏi đường mòn, bởi vì công việc thu
nhặt rác và xử lý rác là rất khó khăn (và tốn kém). Nên thường xuyên dọn cây cỏ và
mùn trên các đường mòn.
Khu bảo tồn biển và ven biển yêu cầu các biện pháp diễn giải khác, có thể là các
đường mòn có hướng dẫn hoặc tự hướng dẫn. Các ví dụ bao gồm: lối đi qua vùng
ngập nước, “đường mòn” dưới nước hoặc phòng ngắm thế giới dưới nước, tàu đáy
kính xem san hô dưới đáy biển,v.v…
Ngắm động vật hoang dã
Ngắm động vật hoang dã là một trong những hoạt động chính được thực hiện trong du lịch
dựa vào thiên nhiên. Việc tổ chức cho du khách ngắm động vật hoang dã cần chú ý những
điểm sau :
• Du khách thường muốn ngắm động vật từ khoảng cách gần và họ muốn sờ và/hoặc
cho chúng ăn. Cần phải ưu tiên giảm thiểu tác động tới động vật cũng như đảm bảo
sự an toàn cho con người, ví dụ nên khuyến cáo du khách không nên cho động vật
hoang dã ăn vì sẽ làm mất bản năng sinh tồn và tăng nguy cơ dịch bệnh.
• Trong tình huống du khách ở gần động vật, cán bộ quản lý phải nghiên cứu cách đảm
bảo sự an toàn cho họ.