Hướng dẫn quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên - IUCN

88 Hướng dẫn quản lý KHU BẢO TỒN THIÊN NHIÊN
•
•
•
•
•
•
•
•
Cung cấp thông tin về những ảnh hưởng tiêu cực mà du khách có thể gây ra.
Thông tin về cộng đồng và hệ sinh thái của khu vực tham quan, thông qua các tờ gấp.
Sử dụng thông tin có mục tiêu rõ ràng thông qua các đối tượng du khách có thể
quan sát.
Thông tin về những phong tục tập quán và văn hoá địa phương.
Thông tin về những trang thiết bị cần thiết, quần áo và những đồ dùng cá nhân mang
theo khi đi tham quan, bao gồm cả thuốc men.
Nhắc du khách phải có trách nhiệm mang rác ra ngoài khu BTTN.
Cảnh báo với du khách không mua những sản phẩm bị cấm bán hay bất hợp pháp.
Cung cấp thông tin liên quan đến việc cấm mang theo những loài sinh vật ngoại lai
đến những hệ sinh thái được tham quan.
Trung tâm du khách
Đây là nơi sử dụng các kỹ thuật diễn giải khác nhau được thiết kế nhằm khuyến khích du khách
tham quan và bảo vệ khu BTTN. Mục đích xây dựng trung tâm này là “giữ” du khách ở lại khu
BTTN và làm cho du khách cảm thấy mình như thực sự sống ở đó, cũng như cung cấp một số
thông tin rất cơ bản cho du khách trước khi đi tham quan theo các đường mòn thiên nhiên.
Trung tâm du khách thường là nơi du khách tiếp xúc đầu tiên khi đến khu BTTN, vì vậy điều
đầu tiên cần lưu ý là trung tâm phải được xây dựng ở cổng vào khu BTTN, lối vào trung tâm cần
dễ nhận biết và tạo ấn tượng mạnh. Sau đây là một số nguyên tắc trong diễn giải:
Hộp 19. Sáu nguyên tác diễn giải của Tilden
1. Bất kỳ diễn giải nào về những gì được trưng bày hay mô tả mà không liên quan đến đặc điểm và
trải nghiệm của du khách đều không cần thiết.
2. Thông tin không có nghĩa là diễn giải. Diễn giải là sự khám phá dựa trên thông tin. Nhưng chúng
phải khác với thông tin. Tuy nhiên, tất cả các diễn giải đều chứa đựng thông tin.
3. Diễn giải là một nghệ thuật kết hợp nhiều môn nghệ thuật khác với nhiều tài liệu mang tính khoa
học, lịch sử hay kiến trúc. Bất kỳ môn nghệ thuật nào xét về mức độ nào đó đều có thể truyền
thụ được.
4. Mục tiêu cơ bản của diễn giải không phải là hướng dẫn mà là thuyết phục.
5. Diễn giải nên nhằm mục đích trình bày khái quát hơn là trình bày một phần và phải giải quyết vấn
đề một cách toàn diện thay vì chỉ một phần.
6. Diễn giải dành cho trẻ em (khoảng dưới 12 tuổi) không nên giống như diễn giải dành cho người
lớn và nên theo một hướng tiếp cận cơ bản khác. Tốt nhất là nên có một chương trình riêng.
Diễn giải tốt thường là cầu nối giữa con người và thế giới mới lạ. Nó cung cấp cho con người
kiến thức mới, cái nhìn mới, sự nhiệt thành mới và mối quan tâm mới. Sẽ là sai lầm nếu chỉ thực
hiện diễn giải một khu BTTN trong bốn bức tường. Theo Freeman Tilden: “Mục đích cuối cùng
của diễn giải không phải là hướng dẫn mà là thuyết phục”. Việc cung cấp quá nhiều thông tin
có thể dẫn tới kết quả ngược lại, vì nó có thể làm du khách bỏ đi khỏi Trung tâm mà không
nhận được thông điệp nào cả. Theo Freeman Tilden, sự tích luỹ thông tin không có nghĩa là
diễn giải, mặc dù rõ ràng là diễn giải có cần đến thông tin.