Diaspora shqiptare dhe - Lajme / News Albemigrant

të një projekti letrar. Veprat e botuara deri tani dëshmojnë se shqipëruesit më të shquar të lirikës rumune në
gjuhën shqipe (dhe anasjelltas), janë Mitrush Kuteli, Gjergj Bubani, Vehbi Bala, Baki Ymeri, Luan Topçiu.
Autor i antologjisë së parë të poezisë rumune të shek. XX, e botuar në Kosovë, është akad. Rexhep Ismajli
(1979). Ky vëllim nuk është as përmbledhja e parë dhe as ajo e fundit, e poetëve rumunë të rikënduar në
gjuhën shqipe. Fjala është për një numër të konsideruar poetësh dhe poeteshash, nga të cilët disa janë të
njohur edhe tejmatanë kufinjve të vendit (Nikita Stënesku, Marin Soresku, Ana Blandiana, Gabriela
Melinesku, Cezar Ivënesku). Disa prej tyre i janë të njohur opinionit shqiptar me nga një apo 2-3 vëllime
poetike, ndërsa disa tjerë, pos vlerave letrare janë duke dhënë kontribut edhe për popullarizimin e vlerave
shqiptare në gjuhën rumune (Marin Kodreanu, Karolina Ilika, Marius Qelaru). Është i padyshimtë fakti se
në letërsinë rumune ekzistojnë edhe poetë të tjerë, njësoj të rëndësishëm si autorët e përfshirë në këtë vepër,
por seleksionimin e vlerave e kemi bërë duke patur parasysh afrimin e një universi lirik të ngjashëm,
univers i çmuar dhe admiruar, i cili u afrohet vlerave bashkëkohore të Europës. (Baki Ymeri)
Nichita Stănescu
(Nikita Stënesku)
Është poeti më i njohur rumun pas Luftës së dytë botërore. U lind në Plojesht (1933), dhe vdiq në
Bukuresht (1983). Kreu Fakultetin e Filologjisë pranë Universitetit të Bukureshtit, po atë vit kur debutoi në
shtyp me krijimet e para letrare (1957). Qe redaktor revistash të ndryshme letrare, botoi 20 përmbledhje
vjershash, qe përkthyer me mbi 20 vëllime në gjuhë të huaja, qe nderuar me çmimet më të larta kombëtare
e ndërkombëtare për poezi, përfitoi Kurorën e Artë në Mbrëmjet Strugane të Poezisë (1982), qe kandidat i
dyfishtë i Çmimit të Nobëlit për letërsi. Është i njohur për opinionin shqiptar përmes shqipërimeve të
Rexhep Ismajlit, Aurel Plasarit, Luan Topçiut, autorit të kësaj antologjie etj. Sipas Alexandru Condeescu-t,
Nikita Stënesku është një inventator që krijon një hapsirë krejtësisht të tjetërsuar të sentimenteve, atë që
njihet përgjithësisht si hapsirë e aventurës poetike ku gjuha lind përsëri, duke rikrijuar krijues të tjerë
sipas rradhës së saj! Në një distancë prej një shekulli letërsie, përmes rolit prej novatori të vizioneve dhe të
strukturave të gjuhës poetike, rëndësia e fanitjes në poezinë rumune moderne të Nikita Stëneskut, është e
krahasueshme me atë të Mihai Emineskut për poezinë tonë klasike. Poezia e tij shquhet përmes natyrës së
gjërave, mitologjisë personale, parimit të simbolizmit, kozmogonisë poetike. Sipas Ramadan Musliut,
sekreti i kësaj poezie nuk qëndron te leksiku, por te mendimi origjinal dhe përceptimi origjinal, një
mendim asociativ të cilin e karakterizon gjuha për gjuhën, gjuha e ndjenjës sublime, dhe e mendimit të
kristaltë.
KËNGË E PËRMALLSHME DASHURIE
Vdekje të vërtetë për mua
Veç jeta ime do të ketë një ditë
Vetëm kullosa e di shijen e dheut
Vetëm gjakun tim e kaplon malli në të vërtetë
Për zemrën time kur e braktis
Ajri është i lartë ti je e lartë
Pikëllimi im është i lartë
Vjen një kohë kur vdesin kuajt
Vjen një kohë kur stërplaken makinat
Vjen një kohë kur ngrin shiu
Dhe të gjitha gratë mbajnë kokën tënde
Dhe fustanat e tu
Dhe vjen një zog i madh e i bardhë
Që hënën e lëshon ve në qiell
MOSHA E ARTË E DASHURISË