Uygur, Qaqauz, Quzey Qafqaz turkl??rinin ?d ... - Folklor İnstitutu

nında məskunlaşmış bütün türklər rus imperialistlərinin əlindən
“yaralıdır”. İki qardaş arasında o qədər düşünülmüş şəkildə
nifaq salmışlar ki, izi uzun zaman silinməyəcək kimi
görünür.
Bu gün fars şovinistlərinin, çin imperialistlərinin zülmü
altında qalan milyonlarla türklər var ki, öz dillərini unutmaq
üzrədirlər. Eyni siyasəti rus imperializmi Şimali Qafqaz
xalqlarının başına gətirmişlər. Sevindirici haldır ki, bu xalqlar
hələ də ailə daxilində öz doğma türk dillərində danışır,
adət-ənənələrini qoruyub saxlaya bilirlər. Üstəlik, 50-ə yaxın
etnik qrupun yaşadığı Şimali Qafqazda yüzillər boyu ortaq
dil kimi Türk dili işlədilmişdir. Bu da bir daha bizim haqlı
qürurumuz və fəxrimizdir.
XX yüzildə isə sovetlər “beynəlmiləlçilik, qardaşlıq” adı
altında ruslaşdırma siyasəti yeridərək buna son qoydu. Bu
ərazidə yaşayan türk xalqları öz dillərini, mədəniyyətlərini,
folklorlarını belə çətin şəraitdə qoruyub saxlamışlar. Biz də
onlara əlimizdən gələn bütün köməyi əsirgəməməli olduğumuz
halda, təəssüf ki, diqqətdən kənarda qoymuşuq. Halbuki
yaxın keçmişə qədər qaraçay-malkarların, qumuqların,
noqayların, qaqauzların, uyğur türklərinin apardıqları mücadilələr
gözümüz önündə baş vermişdir. Yazıqlar olsun ki, bu
hadisələri tezliklə unutmuşuq və onlara biganə qalmışıq.
Əli Şamilin “Uyğur, Qaqauz, Quzey Qafqaz türklərinin
folkloru və ədəbiyyatı” əsəri məni çox sevindirdi. Bir anlıq
ötən əsrin otuzuncu illərində - repressiya illərində Azərbaycanda
öldürülən, qətlə yetirilən ziyalıları gözümün önünə
gətirdim. Onlar arasında Azərbaycan türkü qədər də tatar,
axıska və s. türkləri var idi. Bu da təsadüf deyildi. Çünki bu
xalqlar hər zaman eyni millətin üzvləri kimi davranmış, bir-
7
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com