Uygur, Qaqauz, Quzey Qafqaz turkl??rinin ?d ... - Folklor İnstitutu

görə son illər o, Çinin hakim dairələri tərəfindən sevilməyən
insana çevrilmişdir.
Lutpulla Mutəllip (16.10.1922, Qazaxıstan Respublikası,
Almatı yaxınlığındakı Uyğur rayonu kimi tanınan Nilki qəsəbəsinin
Çunçi kəndinin Sayboyu məhəlləsi -18.09.1945, Aksu).
Millətini azad və xoşbəxt görmək arzusu ilə yaşayan və bu
yolda həyatını qurban verən ədiblərdən biri də Lutpulla Həzim
Axun oğlu Mutəllipdir. Haqqında çox yazılsa da, doğum və
ölüm tarixləri fərqli-fərqli göstərilmişdir. Əsasən də Şincanın
Qulca şəhərində doğulduğu fikri üzərində dururdular. Uyğur
araşdırıcısı Tursun Erşidin 1998-ci ildə Urumçidə çap etdirdiyi
“Lutpulla Mütəllip və unin keçürmişləri” kitabı şairin doğum
ili, yeri və ölüm günü ilə bağlı yanlışlıqlara son qoydu. O,
şairin atası Həzim Axunda məxsus “Min bir hədis” adlı kitabın
qapağına yazılmış tarixi əsas götürərək 1922-ci ilin noyabrın
16-da anadan olduğunu yazmışdır. Ailədəki müqəddəs kitabların
qapağına mühüm tarixi hadisələr və uşaqların doğum günlərinin
yazılmasının az qala bir ənənəyə çevrildiyi məlumdur.
Həzim Axund da kitabın qapağına oğlunun doğulduğu günü
yazıbsa, demək, ən doğru sənəd bu hesablanmalıdır.
Kiçik yaşlarından fitri istedadı ilə ətrafındakıların diqqətini
cəlb edən, ilk təhsilini evdə atasından alan Lutbullahı Qulca
şəhərindəki tatar ibtidai məktəbinə oxumağa göndərirlər. Üsulicədid
məktəbi kimi tanınan bu məktəbdə 1936-ci ilədək oxuyaraq
tatar və rus dillərini də öyrənmiş olur. Sonra təhsilini rus
gimnaziyasında davam etdirir. İki il də burada oxuyur. 15 yaşında
ikən “Mənim xalqım” adlı şeirini “İli qəziti”ndə çap etdirir.
Yeniyetməlik və gənclik illərində yazdığı üsyankar şeirlərinə
görə onu “od yürəkli şair” adlandırırlar.
Lutpulla imtahan verərək Urumçi şəhrindəki Darülmuəlliminə
qəbul olunsa da, maddi sıxıntı üzündən təhsilini davam
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
62