Uygur, Qaqauz, Quzey Qafqaz turkl??rinin ?d ... - Folklor İnstitutu

Ramazan Qelayevin yazdığı “Kanlı kalım“ pyesi malkarların
ilk səhnə əsəri sayılsa da, bu janrın inkişafı İssa Botaşovun
adı ilə bağlıdır. O, sürgündən geri dönəndən sonra “Tavlada
tan jarıydı“ (Dağlarda dan qızarır), “Quşla biyikni süedile“
(Quşlar yüksəklikləri sevər), “Abrek“,“Soltanın jazısı“, “Tavlı
kızın yigidliği“ (Dağlı qızın igidliyi) və başqa pyesləri yazaraq
səhnələşdirdi. (Türkiye dışındakı..., 2002:405, 22-ci cild).
Teatr sahəsində ardıcıl çalışan yazarlardan biri də İbraqim Maqammatovdur
(1919). 1961-ci ildən başlayaraq “Toydan sonra“,
“Jaralı juğutur“ (Yaralı dağ keçisi), “Şamay qala“, “Süymeklikin
poeması“ (Sevgi poeması), “Aylıq turmala“ (Turpluq),
“Elibizin adamları“ (Elimizin adamları) və b. pyesləri
səhnəyə qoyulmuşdur (Türkiye dışındakı..., 2002:393, 22-ci
cild). Jağafar Tokumayevin “Avanala“(Kölgələr), “Jalğan daraja“(Yalan
ünvan), “Örten“(Yanğın), “Emina“ (Vəba) və b.
pyesləri malkar teatrında maraqla qarşılanmışdır.
Son illər ədəbiyyata gələn gənclərdən Burxan Berberovun
“Ağaç çana“ (Ağac paz) pyesi diqqəti cəlb edir. Burhan Berberov
son illərdə elmi araşdırmalara daha çox diqqət yetirdiyindən
bədii yaradıcılığa ara-sıra vaxt ayırır. O, Bakıda AMEA
Folklor İnstitutunun keçirdiyi “Ortaq türk keçmişindən ortaq
türk gələcəyinə” simpoziumuna da qatılmışdır.
3.8. Uşaq ədəbiyyatı
Qaraçay-malkar yazılı ədəbiyyatı yaranmağa başladığı ilk
günlərdən uşaq ədəbiyyatının inkişafına xüsusi diqqət yetirilmişdir.
İsmail Aqbayovun 1916-cı ildə Tbilisidə çap olunan
“Ana tili” kitabında (bu kitab qaraçay-malkarca çap olunan ilk
dərs kitabıdır), İslam Kırımşamxalovun da əsərləri verilmişdir
və onun uşaqlar üçün yazdığı maraqlı ədəbi nümunələrə rast gə-
278
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com