Uygur, Qaqauz, Quzey Qafqaz turkl??rinin ?d ... - Folklor İnstitutu

və bir ayağını itirən gənc şair 1943-cü ildə sinəsində “Qırmızı
ulduz“ ordeni və bir neçə medalla vətənə dönsə də, sürgündən
qurtula bilməmişdir. Ailəsi ilə birlikdə Frunzedə (indiki Bişkək)
sürgün həyatını yaşayan şair xalqının vətənə dönməsi uğrunda
mübarizəyə başlamış, Stalinə məktub yazaraq xalqına
qarşı edilən haqsızlıqların qarşısının alınmasını xahiş etmişdir.
Şair sürgün illərində də həvəsdən düşməmiş, bədii yaradıcılıqla
məşğul olmuşdur. “Jolla“ (“Yollar”) adlı şeirlər kitabını
1956-cı ildə Frunze şəhərində çap etdirmişdir.
Vətənə döndükdən sonra şair bədii yaradıcılıqla məşğul olmaqla
yanaşı, dilmanclıq da etmiş-rus klassiklərinin əsərlərini
ana dilinə çevirmiş, dərsliklər yazmış, “Şuyokluk“ adlı jurnala
redaktorluq etmiş, bədii yaradıcılıqla yanaşı, coşğun ictimaisiyasi
fəaliyyət də göstərmişdir. Şairin sağlığında ana dilində
və rusca 11 kitabı çap olunmuşdur.
Qaysın Quliyev (Qulilanı) (1917, Kabarda-Malkar Respublikasının
Yuxarı Çeqemdəki Juvungu kəndi-1985) Uşaqlıqdan xalq
şeirinə böyük həvəs göstərən və onları əzbərləyən Qaysın ilk
şeirini orta məktəbdə oxuyarkən yazmışdır. 1934-cü ildə isə onun
“Qara xalq” qəzetində şeiri çap olunmuşdur. Bolşeviklərin malkar
xalqını ağ günlərə çıxarması, sosializmin xalqlara bərabərlik,
azadlıq, əmin-amanlıq gətirdiyini tərənnüm və keçmişi tənqid
edən gənc Qaysının dünyagörüşünün formalaşmasında Moskva
mühitinin rolu böyük olmuşdur. 1935-ci ildə A.V. Lunaçarski
adına Dövlət Teatr Sənəti İnstitutuna qəbul olunan gənc şair axşamlar
SSRİ Yazıçılar İttifaqının nəzdindəki Ədəbiyyat İnstitutunun
ali ədəbiyyat kurslarında dinləyici kimi iştirak edir. O,
burada tanınmış şair, yazıçı və ədəbiyyatşünaslarla sıx ünsiyyətdə
olmaqla yanaşı, gələcəyin bir çox istedadlı şair və yazıçıları ilə də
dostlaşır. Moskva təhsili gənc şairi 37-ci il irticasından qurtarır.
267
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com