Uygur, Qaqauz, Quzey Qafqaz turkl??rinin ?d ... - Folklor İnstitutu

“Qanamat”ın da yazarının Qasbot olduğu qənaətindədirlər
(Türkiye dışındakı..., 2002:237, 22-ci cild).
Qasbot Qoçqarov mükəmməl dini təhsil almasa da, sonralar
mədrəsə təhsili görmüş, Şərqin dini və mədəniyyət mərkəzlərini
gəzib gəlmiş həmyerlilərinin söhbətlərini dinləməklə dini
biliklərini artırmışdı. Ona görə də Qasbot Qoçqarovun cır və
nəğmələrində didaktika, İslami dəyərlərə dayanan öyüd və nəsihətlər
çoxluq təşkil edir. Ənənəyə sədaqəti və fitri istedadı
sayəsində yazdığı cır və mahnılar qaraçay-malkar poeziyasının
qızıl fondunu təşkil edir.
19-cu yüzilin sonları 20-ci yüzilin əvvəllərində Qasbot
Qoçqarov Quzey Qafqazda yalnız Qaracay-malkarlar arasında
deyil, noqaylar, çərkəzlər, abazalar, qumuqlar, qabardinlər və
başqa xalqlar arasında da məşhur olmuşdu.
Qasbot Qoçqarovu üsyankar ruhlu şeirləri, həcvləri bolşeviklərin
də diqqətini cəlb etmişdi. Bolşeviklər xalq arasında
məşhur olan şairləri öz tərəfinə çəkməklə Kommunist partiyasına,
Leninə, Stalinə mədhiyyələr yazdırır, sosializm quruculuğunu
tərənnüm etdirirdilər. Ləzgi xalq şairi Süleyman Stalskini,
qazax Cambul Caboyevi, avar Həmzət Sadasanı və b. mükafatlarla,
rəsmi toplantılara dəvətlərlə şirnikləndirərək sosializm
quruculuğunun məddahına çevirə bilmişlər.
Sovetlərin dinə mənfi münasibətini, milli ayrıseçkilik siyasətini,
müxtəlif adlar altında azad düşüncəli insanları məhv etdiyini
görən Qasbot Qoçqarov dəvətləri qəbul etmir. At üstündə
dərvişvari bir həyat sürərək, kənd-kənd gəzib cırlar oxuyur.
Nə yazıq ki, onun yaddaşında gəzdirdiyi yüzlərlə cırı, nəğməni,
mahnını, ata sözü və məsəlləri toplayan olmur.
Şairin ölümündən 24 il sonra, yəni 1964-cü ildə “Saylamalar”
(Seçmələr) və 1986-cı ildə “Qoçkarlanı Qasbot-Xalq cır-
250
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com