Uygur, Qaqauz, Quzey Qafqaz turkl??rinin ?d ... - Folklor İnstitutu

Yarasık tı, - Gözəldir,
Şuvak bolup yaynaydı - Aydınlık olup parlar,
Küzgi kibik, küz kuni. - Güzgü kimi payız günü.
Tav betinde - Dağ belində
Kökşil turgan kök köldey, - Göydə duran göy göl kimi,
Köp-kömekyi - Tamam gömgöydü
Küz küninde kök yüzü. - (Güz) payız günündə göy üzü.
Sovet dönəmində ən çox inqilabdan, bolşeviklərin noqay xalqını
xoşbəxtliyə çıxardığından yazan S.Kapayev ömrünün son
illərində çap etdirdiyi povest və hekayələr kitabını “Müqəddəs
Quran” adlandırmışdır. Son illər xalq arasında geniş yayılmış
əfsanə, əsatir, rəvayət və nağılları bədiiləşdirib oxuculara təqdim
etməsi öncələr yazdıqlarının üzrxahlığı kimi başa düşülə bilər.
Bəlkə elə buna görədir ki, son kitablarından olan “Noqay evi”
noqayların stolüstü kitabına çevrilmişdir. Burada xalqının tarixinə
və etnoqrafiyasına geniş yer ayrılmışdır.
Söyün Kapayevin “Tazasu sərgisi” (1965), “Durnacık”
(1974) və b. noqay ədəbiyyatının savaş mövzusunda ən yaxşı
əsərləri sayılır.
* * *
Sovetlər Birliyi çökdükdən sonra ədəbiyyatşünaslar 1920-
30-cu illərdə M.Kurmanəliyevin, Z.Kabalıyevin, R.Kereytovun,
İ.Mirzayevin, V.Kazakovun formalaşdırdıqları ədəbiyyatı
şüarçı ədəbiyyat kimi dəyərləndirirlər.
2.3. Ədəbiyyatda insanın iç aləminə diqqətin artması
1956-cı ildə quruluşun bütün nöqsanlarının İ.V.Stalinin adına
yazılması, 1937-ci il irticası qurbanlarına fiziki bəraət verilməsi,
bir sözlə, rejimdə baş verən yumşalma ədəbiyyata da
müsbət təsirini göstərdi. Noqay nəsrində sürətli bir dirçəliş baş
210
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com