19.02.2013 Views

Uygur, Qaqauz, Quzey Qafqaz turkl??rinin ?d ... - Folklor İnstitutu

Uygur, Qaqauz, Quzey Qafqaz turkl??rinin ?d ... - Folklor İnstitutu

Uygur, Qaqauz, Quzey Qafqaz turkl??rinin ?d ... - Folklor İnstitutu

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

mışdır. Bu fikri dəqiqləşdirmək üçün toplumdan etnoqrafik və<br />

folklor materialları toplamaq lazımdır.<br />

Biz isə bu kitaba <strong>Qafqaz</strong>ın quzeyində yaşayan, yazılı ədəbiyyatları<br />

olan noqayların, qumuqların, qaraçay-malkarların<br />

(balkar), keçmiş Bessarabiyada - bugünkü Ukrayna və Moldova<br />

Respublikalarında yaşayan qaqauzların, Çin Xalq Respublikasında<br />

qalan uyğurların ədəbiyyat tarixləri haqqında yazdığımız<br />

məqalələri daxil etdik. Məqalələrin bir çoxu Azərbaycandan<br />

kənarda jurnallarda və toplularda çap olunmuşdur. Onlar<br />

bugünkü Türkiyə ləhcəsinə və yazı qrafikasına uyğunlaşdırılaraq<br />

nəşrə verilmişdir. Azərbaycanda çapa hazırlayarkən onların<br />

üzərində yenidən işlədik, yazı qrafikasına uyğunlaşdırdıq və<br />

Azərbaycanla bağlı olan hissələri ön plana çəkdik. Bunu ədəbi<br />

əlaqələrimizi öyrənmək baxımından vacib saydıq. Ola bilsin ki,<br />

kitabı oxuyan pedaqoqlar onun dərslik kimi, araşdırıcılar monoqrafiya<br />

formasında, ensiklopediya və məlumat kitabları hazırlayanlar<br />

onlara lazım olan qaydada, geniş oxucu kütləsi isə publisistik<br />

üslubda yazılmadığına təəssüflənəcəklər.<br />

Haqqında söz açdığımız xalqlarla bağlı Azərbaycanda az yazılmamışdır.<br />

Amma hələ yazılması vacib olan çox məsələlər də<br />

var. Xüsusən <strong>Quzey</strong> <strong>Qafqaz</strong> türk xalqları Azərbaycanla sıx<br />

əlaqədə olmuş və həmişə bizlərdən ummuşlar. Bakıda 1920-ci<br />

ilin sentyabrında keçirilən Şərq Xalqlarının Birinci Qurultayında<br />

və 1926-cı ilin fevral-mart aylarında keçirilən Birinci Türkoloji<br />

Qurultayda əsasən ictimai-siyasi xadimlər iştirak etsələr də, onların<br />

bəziləri bədii yaradıcılıqla məşğul olmaqla yanaşı yazıcı və<br />

şairlərlə sıx bağlı olmuş, onları istiqamətləndirmişlər. Elə buna<br />

görə də Bakıda gördükləri, eşitdikləri ilə bölgələ<strong>rinin</strong> qələm sahiblərini<br />

istiqamətləndirmişlər. Buna görə də biz onların ədəbiyyatından<br />

söz açdıqda məsələyə aydınlıq gətirmək üçün tarixlərinə<br />

də müraciət etməli olduq. Sovetlər Birliyində yaşayan türk<br />

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com<br />

21

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!