Uygur, Qaqauz, Quzey Qafqaz turkl??rinin ?d ... - Folklor İnstitutu

dılar bir otağı isitsinlər, orada oturub eşitdiklərindən, bildiklərindən
danışsınlar. Söhbətlərinin əsas mövzusu da kəndin,
kənddə yaşayan nəsillərin tarixi olardı. Bir də dağlar qaçaqlar
oylağı olduğundan onların qoçaqlığından danışardılar. Qonumqonşuda
kim nağılı şirin danışsa, hamı onun başına toplaşardı.
Beş-altı qonşu bir otağa yığılar, nağıl danışanı da çağırardılar.
O nağıl danışar, toplananlar da maraqla qulaq asardılar. Elə
buna görə də nağıl danışan kəndin hörmətli adamı sayılardı.
Hərdən ya kəndimizdən olan, ya da kənardan gələn aşıqlar
gecələr məclis aparar, dastan söyləyərdilər.
Görünür, xəyalpərvər böyüməyimdə Göyçənin aşıq mühitinin,
kənd ağsaqqal və ağbirçəklərinin qaçaqlar haqqında söylədikləri
rəvayətlərin, uzun qış gecələri kürsü başında eşitdiyim
nağıl və dastanların, tapmacaların da rolu az olmayıb.
Yeniyetməlik çağlarımda doğulduğum kəndin və gəzdiyim
yerlərin timsalında cəmiyyətdəki ziddiyyətləri gördükdə, peşə
marağımda bir dəyişiklik baş verdi. Kənddə kolxoz sədrinin
sözünün qanunlardan üstün olduğu hər addımda duyulurdu.
Kolxozun malı hamınınkı sayılsa da, onu kolxoz sədri istədiyi
kimi idarə edir, “ümumxalq malını” istədiyi kimi talayırdı. Etiraz
edənlər isə milisin vasitəsilə cəzalandırılırdı. Raykom katibi
də, milis də, Mərkəzi Komitədən gələnlər də haqlını qoyub
haqsızı müdafiə edir, kolxoz sədrinin tərəfini saxlayırdılar.
Milli ayrı-seçkilik də baş alıb gedirdi. Rəsmi təbliğat bizə
azərbaycanlı olduğumuzu öyrədirdisə, rayon mərkəzinə çıxan
kimi ermənilərin vəzifəlisi də, vəzifəsizi də, rəsmi toplantılarda
da, küçədə-bacada da bizə “türk” deyirdilər. Yaşadığımız Göyçə
mahalını bir neçə rayona bölüb hərəsinə də ermənicə bir ad
vermişdilər. Ermənistanın hər yerində yazı-pozu işləri ermənicə
olduğu halda, Azərbaycana gələndə başqa mənzərə görürdük.
Azərbaycanda rus dili hakim idi. Hamı rusca danışmağa,
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
12