Uygur, Qaqauz, Quzey Qafqaz turkl??rinin ?d ... - Folklor İnstitutu

çik formatda (A3 formatında) 4 səhifəlik, ayda iki dəfə çap
olunan bu qəzet qısa müddətdə böyük nüfuz qazandı. Azərbaycanlı
oxucular, qəzet bağlanmasın deyə ona abunəçi olmağa,
oraya məqalələr göndərməyə başladılar. Az müddətdə qəzetin
tirajı 80 minə yaxınlaşdı. Kommunist partiyasının göstərişi olmadan
200 min əhalisi olan bir xalqın 80 min tirajla qəzetinin
çap olunması görünməmiş hadisə kimi qarşılandı. Bundan
narahat olan sovet məmurları “Ana sözü” qəzetinin adını ümumittifaq
abunə kataloqundan çıxardılar.
1988-ci ilin noyabr ayında Azərbaycanda qaqauz ədəbiyyatı
günləri keçirilməsi planlaşdırılmışdı. Lakin Moskvanın Qarabağ
problemini ortaya atması bu cür tədbirlərin keçirilməsini,
Azərbaycanın türk respublikaları və toplumları ilə birbaşa
əlaqəsini əngəllədi.
SSRİ-nin dağılması respublikalar arasında rabitə xidmətini
pozdu. Beləliklə “Ana sözü” qəzetinin abunəçiləri azaldı və
qəzet maliyyə çətinliyi ilə üzləşdi. “Ana sözü” qəzeti səhifələrində
ədəbi-bədii yazılara, folklor nümunələrinə geniş yer
verirdi.
Qaqauz Yeri muxtariyyat əldə etdikdən sonra yeni qəbul
edilmiş latın əlifbası ilə “Gagauz sesi” qəzeti, 1996-cı ildən
Stepan Bulqarın redaktorluğu ilə “Sabaa yıldızı” ədəbi-bədii,
publisistik, etnoqrafik jurnal, jurnalın əlavəsi kimi uşaqlar
üçün “Güneşçik” və “Ana sözü” qəzetinin əlavəsi kimi uşaqlar
üçün “Kırlangaç” jurnalı buraxılmağa başladı. Bu nəşrlər ardıcıl
çap olunmasa da, qaqauz ədəbiyyatını istiqamətləndirir.
3. Qaqauz ədəbiyyatının öyrənilmə tarixi
Qaqauz türkcəsini iki şivəyə-güney Vulkaneş və mərkəz
Çadır-Komrat şivələrinə bölürlər. Ukrayna qaqauzlarının danışığı
da mərkəz şivəsinə aid edilir. Say baxımından mərkəz
119
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com