Türk Demir Çelik Sanayii İçin Strateji Önerileri - Devlet Planlama ...
Türk Demir Çelik Sanayii İçin Strateji Önerileri - Devlet Planlama ...
Türk Demir Çelik Sanayii İçin Strateji Önerileri - Devlet Planlama ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Koca <strong>Türk</strong> <strong>Demir</strong> <strong>Çelik</strong> <strong>Sanayii</strong> <strong>İçin</strong> <strong>Strateji</strong> <strong>Önerileri</strong>: Bütünleşme ve Ortak Girdi Temini<br />
3. TÜRKİYE’DE DEMİR ÇELİK SANAYİİNİN GELİŞİMİ<br />
Tezin ilk iki bölümü dünya demir çelik sanayindeki gelişmeleri ve<br />
bütünleşme eğilimlerini değerlendirirken, üçüncü bölüm <strong>Türk</strong> demir çelik sanayiinin<br />
gelişimine ayrılmıştır. Üçüncü bölümde, <strong>Türk</strong> demir çelik sanayii, üretici ve ürün<br />
grupları, tüketim, kapasite ve üretim, dış ticaret, katma değer, girdi yapısı, AB ile<br />
ilişkiler ve çevre başlıkları altında kapsamlı bir değerlendirmeye tabi tutulacaktır. Bu<br />
bölümde sektöre ilişkin ortaya konulacak durum tespiti, dördüncü bölümde<br />
yapılacak yapısal analiz ve beşinci bölümde geliştirilecek rekabet stratejisine temel<br />
teşkil edecektir.<br />
Ülkemizde modern anlamda demir çelik üretimine yönelik girişimler<br />
Cumhuriyetin kuruluşundan sonra başlamış ve ilk demir çelik tesisi 1932 yılında<br />
Kırıkkale’de üretime başlamıştır. Ardından entegre bir tesis olan Karabük <strong>Demir</strong><br />
<strong>Çelik</strong> Fabrikaları 1939 yılında faaliyete geçmiştir. Özel sektörde ise; ilk ark ocaklı<br />
tesis olan Metaş 1960 yılında üretime başlamıştır. Yassı ürüne yönelik ilk tesis<br />
olan Erdemir 1965 yılında Ereğli’de üretime geçmiştir. Daha sonra, yurt içi demir<br />
çelik talebindeki gelişmeye cevap vermek üzere kurulan İskenderun <strong>Demir</strong> <strong>Çelik</strong><br />
Fabrikaları 1975 yılında üretime başlamıştır. 80’li yılların ikinci yarısında yeni ark<br />
ocaklı tesislerin üretime geçmesiyle birlikte, özel kesim <strong>Türk</strong> demir çelik sanayiine<br />
ağırlığını koymuştur.<br />
<strong>Türk</strong>iye’de demir çelik sanayiinin gelişimini, ekonominin genelinde olduğu<br />
gibi, 1980'den önce ve 1980'den sonra olmak üzere iki dönemde değerlendirmek<br />
gerekir. 1980'den önceki dönemde; ithalatta nominal koruma oranlarının yüksek<br />
olduğu, dış rekabete kapalı ve net ithalatçı bir demir çelik sektörü söz konusudur.<br />
1980 yılından sonra ise, uygulanan teşvik politikaları sonucunda demir çelik ürünleri<br />
üretimi ve ihracatı hızla artarak dışa dönük ihracatçı bir yapı oluşmuştur. 107<br />
1980 yılında toplam ham çelik üretiminin yüzde 22'sini gerçekleştiren ark<br />
ocaklı tesisler, 2007 yılına gelindiğinde üretimin yüzde 75’ini gerçekleştirir<br />
olmuştur. İhracatta atılım yapabilmek amacıyla uygulamaya konulan bir dizi teşvik<br />
tedbiri, özel sektör yatırımlarını özendirmiştir. <strong>Demir</strong> çelik sektörüne yatırım yapan<br />
107 DPT, 2000<br />
78