Basyazı, - TSE

Depreme Dayanıklılık Açısından
Kâgir Birimler (Yığma Yapılar)
Türkiye jeolojik konumu bakımından dünyada en sık
yıkıcı deprem oluş periyoduna sahip ülkelerden biridir.
Son yirmi yılda meydana gelmiş olan yıkıcı depremler
göz önüne alındığında, ülkemizde ortalama her 5-6 yılda
bir ciddi hasar yaratacak büyüklükte deprem olduğu
gerçeği ortaya çıkmaktadır. Bu istatistiksel sonucun
oluşmasına yol açan 1992 Erzincan (M w =6.6), 1995
Dinar (M w =6.4), 1999 Marmara (M w =7.4), 1999 Düzce
(M w =7.1), 2003 Bingöl (M w =6.3), 2010 Elazığ (M w =6.1)
ve 2011 Van-Erciş (M w =7.1) depremleri aynı zamanda
kentsel ve kırsal yerleşim bölgelerini etkileyen depremler
olarak da toplum bilincinde yer etmişlerdir. Bu depremler
arasında özellikle Marmara depremi, ülkemizin
20. yüzyılda yaşadığı en büyük doğal afetlerden biri olarak
kayda geçmiştir. Bu depremde resmi kayıtlara göre
Doç. Dr. Murat Altuğ ERBERİK
Orta Doğu Teknik Üniversitesi
İnşaat Mühendisliği Bölümü
17,439 vatandaşımız hayatını kaybetmiş, 60,000’den
fazla bina yıkılmış ya da ağır hasar görmüştür [1]. Depremin
toplam ekonomik maliyeti, Dünya Bankası verilerine
göre 12-17 milyar dolar arasındadır.
Bu denli yıkıcı bir deprem elbette tüm yapı türlerinin
hasar görmesine ve yıkılmasına yol açmıştır. Nitekim
deprem sonrası gerçekleştirilen hasar tespit çalışmaları
sırasında pek çok betonarme, kâgir (yığma), ahşap,
prefabrik ya da karma sistemli yapının göçtüğü ya da
onarılamayacak derecede hasar gördüğü belirlenmiştir.
Ancak bu yapı türleri içerisinde yığma yapıları farklı
bir bakış açısı ile değerlendirmek gerekmektedir. Dünyadaki
en aktif deprem kuşaklarında biri üzerinde olan
ülkemizin pek çok yerleşim bölgesinde sismik tehlike-
65
AĞUSTOS 2012
DEPREME DAYANIKLILIK-KÂGİR BİRİMLER