Basyazı, - TSE

30
Van İlinde meydana gelen depremde de 2262 konut ve iş yeri yıkılmış,
604 vatandaşımız hayatını kaybetmiş, 4152 vatandaşımız
da yaralanmıştır.
Bu tablo da gösteriyor ki, denetimsiz ve kalitesiz yapılaşmanın
sonuçları tüm ülke insanımıza maddi ve manevi kayıplar olarak
geri dönmektedir.
Vatandaşların “sağlıklı ve dengeli bir çevrede” yaşamalarını sağlayıp,
“konut ihtiyaçlarını karşılayacak tedbirleri” almak bakımından
Devlete düşen görevler, Anayasanın 56’ncı ve 57’nci maddelerinde
sıralanmıştır.
Yaşadığımız afetlerde hasarların ve can kayıplarının fazla olmasının
en büyük nedeni yapıların projesine, fen ve sanat kurallarına,
tekniğine ve ilgili mevzuatına uygun yapılmamasıdır. Projelerin
% 91’inde tasarım, hesap ve çizim hatalarının bulunması;
beton mukavemetinin, projesinde öngörülenden ortalama % 40
daha az olması ve Teknik Uygulama Sorumluları tarafından uygulamanın
kesinlikle denetlenmediği gerçeği, ülkemiz mevcut yapı
stokunun depremlere karşı yeterli dayanımda olmadığını göstermektedir.
Bu sonuçlar ışığında, özellikle de Marmara Depremi’nde yaşanan
ağır kayıplar sonrasında Mülga Bayındırlık ve İskan Bakanlığı,
yapı denetimi yasa taslaklarını birleştirmiş ve 595 sayılı Yapı
Denetimi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameyi hazırlayarak,
10 Nisan 2000 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlatmıştır.
13 Temmuz 2001 tarihli ve 24461 sayılı Resmi Gazete ilanı ile de
4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun yayınlanarak yürürlüğe
girmiştir.
4708 sayılı Kanun ile “can ve mal güvenliğini teminen, imar planına,
fen, sanat ve sağlık kurallarına uygun kaliteli yapı yapılmasını
sağlamak” amaç edinilmiş ve bu amaç doğrultusunda, yapı
denetiminin konusunda uzman personele sahip, kurumsallaşmış
firmalar eliyle yürütülmesi gerekliliğini ortaya çıkmıştır.
4708 sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesiyle Yapı Denetim Sistemi
öncelikli olarak 19 Pilot ilde uygulamaya konulmuştur. Bu uygulamalar
sonrasında yapının denetimi ve mevcut yapı kalitesinde
ciddi bir biçimde iyileşme olduğu Yapı Denetimi Hakkında Kanun’unun
uygulandığı ve uygulanmadığı illerde yapılan incelemeler
sonucunda karşılaştırmalı olarak ortaya konulmuştur.
Pilot uygulama sonrası elde edilen olumlu veriler doğrultusunda
01.01.2011 tarihi itibariyle tüm ülkede uygulamasına geçilen Yapı
Denetim Sisteminde 1436 adet Yapı Denetim Kuruluşu, 21,901
Denetçi, 25,297 Kontrol Elemanı, 2,350 Yardımcı Kontrol Elemanı
kayıt altında olup, 313,994,178 m² inşaat denetlenmektedir.
23 Eylül 2011 Van Depremi sonrasında, deprem bölgesinde yapılan
incelemelerde 01.01.2011 tarihi sonucu Van ilinde 4708
sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun hükümlerine göre ruhsat
alınıp inşaatına başlanan yapıların taşıyıcı sistemlerinde herhangi
bir hasar meydana gelmemiştir.