Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
gütlenmesi içinde çevre-yönetimi oluşturulmuştur.<br />
Anayasamızın 56 ncı maddesinde “Herkes, sağlıklı ve<br />
dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Çevreyi<br />
geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini<br />
önlemek Devletin ve vatandaşların ödevidir” denmektedir.<br />
Dolayısıyla atık yönetiminde belediyeler, sanayi tesisleri,<br />
çeşitli kurum ve kuruluşların yanında toplumun en<br />
temel noktası olan bireylere ve ailelere önemli görevler<br />
düşmektedir. Bu nedenle tehlikeli maddeler içeren<br />
ürünler ile güvenilir olmayan ürünleri elden geldiğince<br />
tüketmemek, oluşan atıkları ayrı toplama torbalarında<br />
ya da kaplarında biriktirerek tehlikeli nitelikteki atıklar<br />
ile değerlendirilebilir ambalaj atıkları gibi atıkları evsel<br />
atıklarımızdan ayrı toplamak basit ancak hem çevre ve<br />
insan sağlığı, hem atıkların geri dönüşüm ve geri kazanımı,<br />
hem de ülkemizin ekonomik kazanımları açısından<br />
çok kıymetli adımlardır.<br />
STANDARD- Çağın atıkları olan elektronik atıklar<br />
konusunda da Bakanlığınızın yapmayı düşündüğü<br />
çalışmalardan bahseder misiniz?<br />
E. BAYRAKTAR- Bakanlığımız tarafından insan sağlığına<br />
ve çevreye zararlı olan maddeleri içeren Bilgisayar,<br />
monitör, televizyon, buzdolabı, çamaşır makinesi, cep<br />
telefonu gibi elektrikli ve elektronik eşyaların belirli standartlar<br />
çerçevesinde çevre lisanslı tesislerde geri kazanılması,<br />
geri kazanılamayan atıkları ise uygun yollarla<br />
bertaraf etmek amacıyla hazırlanan “Atık Elektrikli ve<br />
Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği” (22.05.2012<br />
tarih ve 28300 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak<br />
yürürlüğe girmiştir.)<br />
Yönetmeliğe göre çevre ve insan sağlığının korunmasını<br />
sağlamak üzere; ülkemizde ithal ya da imal yoluyla<br />
piyasaya sürülen elektrikli ve elektronik eşyalarda kurşun,<br />
cıva, artı altı değerlikli krom, polibromürlü bifeniller,<br />
polibromürlü difenil eterler ve kadmiyumun bulunması<br />
istisnalar dışında yasaklanmıştır. İthalat ve piyasa gözetim<br />
ve denetimleri ile ithal veya imal yoluyla piyasaya<br />
sürülen elektrikli ve elektronik eşyaların bu yönetmeliğe<br />
uygunluğu kontrol edilerek aykırılık durumunda Bakanlık<br />
tarafından ürünün piyasaya arzının yasaklanmasını,<br />
piyasaya arz edilmiş ürünlerin piyasadan toplatılması<br />
ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nda öngörülen idari cezaların<br />
tatbik edilmesini sağlanacaktır. İthalat denetimlerinin<br />
sağlanarak ithalatın kontrol altına alınmasına yönelik<br />
çalışmalar Ekonomi Bakanlığı ve Gümrük ve Ticaret<br />
Bakanlığı ile koordineli olarak yürütülmektedir.<br />
Yönetmelik çerçevesinde, elektrikli ve elektronik eşya<br />
atıklarının toplanması, işlenmesi, geri kazanımı ve bertarafı<br />
üretici sorumluluğu altında gerçekleştirilecektir.<br />
Bu amaçla Bakanlık tarafından üretici kaydının oluşturulması<br />
çalışmaları başlatılmıştır. Kayıt dışının önüne<br />
geçilerek tüm üreticilerin kayıt altına alınması için Bakanlığımız<br />
ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği ve çalışmalara<br />
devam etmektedir. Bakanlık, piyasaya sürülen<br />
yasaklı maddeleri içermeyen elektrikli ve elektronik eşyaların<br />
üretim miktarları, cinsleri, sınıfları ile Türkiye’de<br />
toplanan, tekrar kullanılan, geri dönüşüm ve geri kazanıma<br />
tabi tutulan veya ihraç edilen AEEE’ler (Atık Elektrikli<br />
ve Elektronik Eşyalar) konusunda ağırlık ve adet<br />
esaslı bilgi toplanacaktır.<br />
Yönetmelikle belirlenen 2018 yılına kadar 4 kg/kişi<br />
AEEE toplama hedefine ulaşılması için Bakanlık üreticiler,<br />
belediyeler, satış noktaları ile koordineli olarak<br />
çalışmalarına devam etmektedir.<br />
Bu ürünler atık haline geldiğinde vatandaşlar belediyelerin<br />
kuracağı atık getirme merkezlerine, üreticiler<br />
ve lisanslı işleme tesisleri tarafından kurulacak aktarma<br />
merkezlerine veya vatandaşın talep etmesi halinde<br />
yeni bir elektrikli ve elektronik eşya satın aldığı yere hiçbir<br />
ücret ödemeden verebileceklerdir. AEEE’lerin (Atık<br />
Elektrikli ve Elektronik Eşyalar) diğer evsel veya başka<br />
atıklarla birlikte depolanması, alıcı ortama verilmesi ve<br />
bütün olarak yakılması yasak olup, tüketicilerin evsel<br />
elektronik atıklarını herhangi bir ücret talep edilmeden<br />
iade edilebileceği uygun toplama yerlerinin tahsis edilmesi<br />
öngörülmektedir. Nüfusu 400 bin üzeri olan belediyelerle<br />
başlamak üzere kademeli olarak tüm belediyeler<br />
tarafından atık getirme merkezlerinin kurulması<br />
planlanmaktadır.<br />
Evsel AEEE’lerin toplanması amacıyla yönetim planlarını<br />
hazırlamaları ve yönetmelikte belirlenen program<br />
çerçevesinde getirme merkezlerini oluşturmaları için<br />
büyükşehir belediyeleri ve belediyeler Bakanlığımız<br />
tarafından resmi yazıyla bilgilendirilmiştir. Ayrıca 81 İl<br />
Çevre ve Şehircilik Müdürlüğümüze illerinde kayıt dışı<br />
toplama yapanların tespit edilmesi ve çevre izin ve lisansı<br />
olmadan faaliyet gösteren tesislerin tespit edilerek<br />
gereğinin yapılması konusunda talimat verilmiştir.<br />
STANDARD- Çevre ve kaynak yönetimi çerçevesinde<br />
ülkemiz için ideal enerji politikasını değerlendirebilir<br />
misiniz? Bu konudaki hedefleriniz,<br />
plan ve projeleriniz nelerdir?<br />
E. BAYRAKTAR- Günümüzde, atıktan enerji üretimi<br />
ve yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkelerdeki kullanımı<br />
ile enerji üretimindeki arz ve talep paylarında önemli<br />
artışlar meydana gelmektedir. Bu durum, atıkların yakılması<br />
sonucunda ortaya çıkan enerji ve bu enerjinin<br />
kullanımı arasında, artan ilişkiyi de ortaya çıkarmaktadır.<br />
Atıkların bertarafında yakma etkili bir yöntem olarak<br />
19<br />
AĞUSTOS 2012
Change language