Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
- Ambalaj atıkları geri kazanımı konusunda Bakanlığımızca<br />
lisans verilen 562 adet toplama ayırma tesisi<br />
ve geri dönüşüm tesisi bulunmaktadır. Bu işletmeler<br />
tarafından 2008 yılında 2.520 ton ambalaj atığının<br />
geri kazanımı gerçekleştirilmiştir.<br />
- Elektronik atıklar konusunda da 2002/96/EC (Atık<br />
Elektrikli ve Elektronik Eşyalar) sayılı Direktif kapsamında<br />
atık elektrikli ve elektronik eşyalarla ilgili<br />
yönetmelik çalışmaları tamamlanmış olup Resmi<br />
Gazete’de yayımlanmıştır. Toplanan AEEE’ler elle/<br />
mekanik olarak parçalara ayrılarak demir, bakır,<br />
alüminyum, krom, pirinç, plastik, karton, tahta,<br />
elektronik devre, elektronik komponent, elektrikli<br />
malzemeler vb. geri dönüşüm sektöründe ekonomiye<br />
kazandırılmaktadır. Ayrıca yine AEEE’lerle ilgili<br />
olarak Bakanlığımızca yürütülen UNEP/MAP Projesi<br />
kapsamında Türkiye’de 2007 yılından 2015 yılına<br />
kadar AEEE miktarlarının hesaplanması ile ilgili<br />
çalışmalar yapılmıştır. Bu kapsamda 2010 yılı için<br />
oluşan tahmini atık miktarı tüm kategoriler için 345<br />
bin ton olarak hesaplanmıştır.<br />
- Çevre ve Şehircilik hazırlanan Ömrünü Tamamlamış<br />
Araçların Kontrolü Hakkında Yönetmelik<br />
30/12/2009 tarihli ve 27448 sayılı Resmi Gazete’de<br />
yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve 15 Mart 2012<br />
tarihi itibariyle Bakanlığımızca hazırlanan Ömrünü<br />
Tamamlamış Araç (ÖTA) Veri Sistemi üzerinden<br />
kayıt altına alınarak çevre ve insan sağlığı açısından<br />
risk oluşturmadan çevre ile uyumlu bir şekilde<br />
arındırma ve söküm işlemleri gerçekleştirilmektedir.<br />
Ülkemizde halihazırda hurda araç arındırma ve söküm<br />
işlemlerini gerçekleştiren Çevre ve Şehircilik<br />
Bakanlığı’ndan lisanslı 68 geçici depolama alanı,<br />
araçlardan malzeme geri kazanımı gerçekleştiren 5<br />
entegre işleme tesisi bulunmaktadır. Ayrıca ömrünü<br />
tamamlamış araçlar sahiplerinden 81 ilde toplam<br />
705 noktada teslim alınmaktadır. İşleme tesislerine<br />
gelen arındırılmış araçların metal, plastik, cam<br />
gibi parçaları ham madde veya yarı mamül olarak<br />
ekonomiye tekrar kazandırılmaktadır. 2011 yılı içerisinde<br />
çevre lisanslı olarak çalışan tesislerimizden<br />
alınan veriler ışığında, 4494 adet araç (4.708 ton)<br />
teslim alınan araçların, 2.700 ton’u orijinal amacına<br />
uygun olarak yeniden kullanılmış, 1.577 ton’luk<br />
kısmının malzeme geri kazanımı gerçekleştirilmiş<br />
ve toplam yeniden kullanım ve Geri kazanım<br />
oranı % 90 olarak tespit edilmiştir.<br />
- Kullanılmış lastiklerin yönetimiyle ilgili esaslar Bakanlığımız<br />
tarafından hazırlanan ve 25.11.2006 tarih<br />
ve 26357 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak,<br />
01.01.2007 tarihinde yürürlüğe giren Ömrünü Tamamlamış<br />
Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği ile belirlenmiştir.<br />
18<br />
- Ömrünü tamamlamış lastikler, mekanik kırma yöntemi<br />
ile granül kauçuk, çelik ve tekstil geri kazanımı<br />
yapılmakta ayrıca piroliz ve diğer yöntemlerle karbon<br />
siyahı ve aromatik yağlar elde edilmektedir.<br />
Rejenere kauçuk tesislerinde de işlenebilmektedir.<br />
2011 yılı verilerine göre 14 tesise lisans verilmiş<br />
olup, 50.800 ton ömrünü tamamlamış lastiğin geri<br />
kazanımı bu tesislerde gerçekleştirilmiştir. Ayrıca<br />
Atıkların Ek Yakıt Olarak Kullanılmasında Uyulacak<br />
Genel Kurallar Hakkında Tebliğ çerçevesinde 21<br />
adet lisanslı çimento fabrikasında 40.350 ton ömrünü<br />
tamamlamış lastik kullanılarak enerji geri kazanımı<br />
sağlanmaktadır.<br />
- Türkiye’de atık pil ve akümülatörlerin yönetimiyle<br />
ilgili esaslar, Bakanlığımız tarafından hazırlanan<br />
ve 31 Ağustos 2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi<br />
Gazete’de yayımlanarak 01 Ocak 2005 tarihinde<br />
yürürlüğe giren “Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü<br />
Yönetmeliği ile belirlenmiştir.<br />
- Atık akümülatörler, “Atık Pil ve Akümülatörlerin<br />
Kontrolü Yönetmeliği” çerçevesinde 2005 yılından<br />
itibaren üretici sorumluluğu ilkesi kapsamında toplanmakta<br />
ve geri kazanılmaktadır. 2010 yılında piyasaya<br />
sürülen yaklaşık 70 bin ton aküye karşılık 2011<br />
yılında 59 bin 400 ton atık akü toplanmış ve tamamı<br />
19 adet lisanslı atık akü geri kazanım tesisinde geri<br />
kazanılarak 3bin 640 ton kurşun elde edilmiştir. Bu<br />
geri kazanımın ekonomik değeri ise 250 bin TL’dır.<br />
- Atık yağ geri kazanımı konusunda çalışan geri<br />
kazanım tesislerinin toplam kapasitesi yaklaşık<br />
210.000 ton/yıl olan 38 tesise Geçici Faaliyet Belgesi<br />
ve lisans verilmiştir. 2011 yılında toplanan atık<br />
yağ miktarı yaklaşık 40.000 tondur. Geri kazanım<br />
tesislerinde <strong>TSE</strong> belgeli madeni yağlar üretilmekte<br />
ve söz konusu ürünlerin piyasaya satışı konusunda<br />
EPDK’dan lisans alınması gerekmektedir. Bakanlığımızca<br />
yapılan planlamalarda; Türkiye’de atık yağ<br />
geri kazanımı konusunda hedefimiz yüksek oranda<br />
toplanan yağların rafinasyon tesislerinde işlenmesi<br />
ve baz yağlar gibi daha nitelikli ürünlerin üretilmesidir.<br />
- Son olarak Türkiye geneli işlem gören Tehlikeli Atık<br />
Miktarı 786 bin 418 ton olarak belirlenmiştir. Atıkların<br />
% 77’si geri kazanılmış, % 16’si tesis içinde<br />
geri kazanılmış veya bertaraf edilmiş, % 4’sı bertaraf<br />
edilmiş, % 3’ü geçici depolanmıştır. (2010 Yılı<br />
Verilerine göre) 192 Adet Geri Kazanım Tesisinde<br />
Tehlikeli Atıkların Geri Kazanımı Sağlanmıştır.<br />
Bu kapsamda; Türkiye’de idari yapı temel olarak,<br />
çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre<br />
kirlenmesini önlemek duyarlılığına sahiptir. Bu amaçla<br />
çevre, Anayasa ve yasalarda yer almış olup, kamu ör-
Change language