Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
vd., 2005; Kaplan vd., 1994). Yedinci aydan sonra<br />
çevresindeki ilişkileri anlamlandırmaya başlar. Artık bebek,<br />
sosyal ilişkilerini sınırlandırmaktadır. Bu aşamadan<br />
sonra, ilgisini, tüm gereksinimlerini karşılayan kişiye<br />
yöneltir. Bu kişiye birincil bağlanma objesi denir (Hazan<br />
ve Shaver 1987, Akt: Soysal vd., 2005). Birincil<br />
bağlanma objesi ile bebek arasında özel bir ilişki vardır.<br />
Bakıcı, bebeğin rahatlaması ve kendisini yeniden güvende<br />
hissetmesi için bir güvence işlevi görmektedir.<br />
Eğer bebek, bağlandığı kişiye yakınsa, kendisini güvenli<br />
bir ortamda algılar ve araştırıcı davranışlarda bulunabilir.<br />
Çevreyi araştırdıktan sonra, sığınabileceği tek<br />
güvenilir dayanağın birincil bağlanma objesi -genellikle<br />
anne- olduğunu bilmektedir (Hortaçsu 1991; Soysal<br />
vd., 2005). Bu nedenle, çocuğun bağlılık geliştirmesi<br />
ile ebeveynlerin çocukla davranış biçimleri, yani ebeveynlik<br />
tarzları arasında bir ilişki olduğu sonucu ortaya<br />
çıkmaktadır.<br />
Güvenli Bağlanma ve Ebeveynlik Tarzları<br />
Yapılan birçok çalışmada güvenli bağlılık duygusu ile<br />
demokratik ebeveynlere sahip olma arasında bir ilişki<br />
olduğu sonucu ortaya konmuştur. Güvenli bağlılık<br />
duygusu geliştirmiş bireylerin demokratik ebeveynlere<br />
sahip oldukları görülmektedir. Dolayısıyla, çocuğun isteklerine<br />
olumlu cevaplar veren, sorumlu anne-babalar,<br />
çocuğun sosyal ilişkilerine bağlılığını ve uyma isteğini<br />
104<br />
artırarak güvenlik duygusuna katkıda bulunurlar. Demokratik<br />
ebeveynler, çocuklarının bağımsızlık özelliklerini<br />
karşılarken, toplumun sosyal kurallarını öğrenmelerine<br />
de fırsat verirler (Şendil, 2010). Çocukluk yıllarında,<br />
güvenli bağlanma gerçekleştirmiş bireylerde görülen<br />
özelliklerden bazıları şu şekilde özetlenebilir (Solmuş,<br />
2010).<br />
• Eşlerine kolaylıkla yaklaşabilirler ve onlara bağlı olmaktan<br />
mutludurlar,<br />
• Uzun süreli ilişkiler kurarlar,<br />
• Kendilerine ve diğer insanlara duydukları güven ve<br />
saygı fazladır,<br />
• Kendilerini açmaktan ve diğer insanlarla birlikte olmaktan<br />
hoşlanırlar,<br />
• Kişiler arası ilişkilerde olumlu, iyimser/yapıcı bir tutum<br />
sergilerler,<br />
• Eşlerine karşı affedici ve empatik davranırlar.<br />
Güvensiz Bağlanma ve Ebeveynlik Tarzları<br />
Güvensiz bağlanma geliştiren çocukların, anneleri tarafından<br />
ebeveynsel sıcaklık göremedikleri, duyarsız<br />
ve tutarsız davranış gördükleri yapılan araştırmalarla<br />
ortaya konmuştur. Bu çocukların ebeveynlerinin aşırı<br />
kontrol edici, koruyucu, eleştirici, reddedici ve mesafeli<br />
özellikler gösterdikleri belirlenmiştir. Bu ebeveynler,