08.02.2013 Views

Basyazı, - TSE

Basyazı, - TSE

Basyazı, - TSE

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

vd., 2005; Kaplan vd., 1994). Yedinci aydan sonra<br />

çevresindeki ilişkileri anlamlandırmaya başlar. Artık bebek,<br />

sosyal ilişkilerini sınırlandırmaktadır. Bu aşamadan<br />

sonra, ilgisini, tüm gereksinimlerini karşılayan kişiye<br />

yöneltir. Bu kişiye birincil bağlanma objesi denir (Hazan<br />

ve Shaver 1987, Akt: Soysal vd., 2005). Birincil<br />

bağlanma objesi ile bebek arasında özel bir ilişki vardır.<br />

Bakıcı, bebeğin rahatlaması ve kendisini yeniden güvende<br />

hissetmesi için bir güvence işlevi görmektedir.<br />

Eğer bebek, bağlandığı kişiye yakınsa, kendisini güvenli<br />

bir ortamda algılar ve araştırıcı davranışlarda bulunabilir.<br />

Çevreyi araştırdıktan sonra, sığınabileceği tek<br />

güvenilir dayanağın birincil bağlanma objesi -genellikle<br />

anne- olduğunu bilmektedir (Hortaçsu 1991; Soysal<br />

vd., 2005). Bu nedenle, çocuğun bağlılık geliştirmesi<br />

ile ebeveynlerin çocukla davranış biçimleri, yani ebeveynlik<br />

tarzları arasında bir ilişki olduğu sonucu ortaya<br />

çıkmaktadır.<br />

Güvenli Bağlanma ve Ebeveynlik Tarzları<br />

Yapılan birçok çalışmada güvenli bağlılık duygusu ile<br />

demokratik ebeveynlere sahip olma arasında bir ilişki<br />

olduğu sonucu ortaya konmuştur. Güvenli bağlılık<br />

duygusu geliştirmiş bireylerin demokratik ebeveynlere<br />

sahip oldukları görülmektedir. Dolayısıyla, çocuğun isteklerine<br />

olumlu cevaplar veren, sorumlu anne-babalar,<br />

çocuğun sosyal ilişkilerine bağlılığını ve uyma isteğini<br />

104<br />

artırarak güvenlik duygusuna katkıda bulunurlar. Demokratik<br />

ebeveynler, çocuklarının bağımsızlık özelliklerini<br />

karşılarken, toplumun sosyal kurallarını öğrenmelerine<br />

de fırsat verirler (Şendil, 2010). Çocukluk yıllarında,<br />

güvenli bağlanma gerçekleştirmiş bireylerde görülen<br />

özelliklerden bazıları şu şekilde özetlenebilir (Solmuş,<br />

2010).<br />

• Eşlerine kolaylıkla yaklaşabilirler ve onlara bağlı olmaktan<br />

mutludurlar,<br />

• Uzun süreli ilişkiler kurarlar,<br />

• Kendilerine ve diğer insanlara duydukları güven ve<br />

saygı fazladır,<br />

• Kendilerini açmaktan ve diğer insanlarla birlikte olmaktan<br />

hoşlanırlar,<br />

• Kişiler arası ilişkilerde olumlu, iyimser/yapıcı bir tutum<br />

sergilerler,<br />

• Eşlerine karşı affedici ve empatik davranırlar.<br />

Güvensiz Bağlanma ve Ebeveynlik Tarzları<br />

Güvensiz bağlanma geliştiren çocukların, anneleri tarafından<br />

ebeveynsel sıcaklık göremedikleri, duyarsız<br />

ve tutarsız davranış gördükleri yapılan araştırmalarla<br />

ortaya konmuştur. Bu çocukların ebeveynlerinin aşırı<br />

kontrol edici, koruyucu, eleştirici, reddedici ve mesafeli<br />

özellikler gösterdikleri belirlenmiştir. Bu ebeveynler,

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!