You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
anlaşma davranışları sergileyebilir (San Bayhan ve Artan,<br />
2011).<br />
Bağlanma Şekilleri<br />
Çocuklar, anne ya da bakım veren kişiye karşı istendik<br />
ya da problemli bir şekilde bağlılık geliştirebilirler.<br />
Çocuğa karşı gösterilen olumlu yaklaşımlarla oluşan<br />
bağlılık şekli, güvenli bağlanmadır. Mary Ainsworth’un<br />
çalışmalarına göre, güvenli bağlanma ve diğer istenmeyen<br />
bağlanma şekilleri (güvensiz bağlanma) şu şekilde<br />
özetlenebilir (Santrock, 2011).<br />
Güvenli Bağlanmış Bebek/Çocuk<br />
Güvenli bağlanmış çocuk, annesi ya da bakım veren<br />
yanında iken oynar, etrafı araştırır, rahat ve girişkendir<br />
ve oyuncaklarla ilgilenir. Bakım veren yanından uzaklaştığında,<br />
hafif protesto davranışları sergileyebilir. Ancak<br />
bakım veren tekrar yanına geldiğinde, güler, kucağına<br />
gider ve tekrar rahatlayarak oyununa ya da araştırmalarına<br />
devam eder. Üzgün olduğunda, annesinin<br />
yaklaşımı onu kısa sürede rahatlatır (Santrock, 2011;<br />
Gülay ve Akman, 2009). Stres durumlarında, annesinin<br />
yardımcı olacağını bilir (Çağdaş ve Şahin Seçer, 2011;<br />
Thompson, 2002).<br />
Güvensiz Kaçınan Bebek/Çocuk<br />
Güvensiz kaçınan çocuk, bakım veren kişi ile çok az<br />
iletişim kurar. Annesi ya da bakım veren kişi yanından<br />
uzaklaştığında, pek tepki göstermez ve bakım veren<br />
tekrar yanına döndüğünde onunla ilgilenmez, iletişim<br />
kurmak istendiğinde kendisini geri çeker ya da başka<br />
yöne bakar (Santrock, 2011).<br />
Güvensiz Dirençli Bebek/Çocuk<br />
Bu tür bağlanma geliştiren çocuk, annesinin yardımcı<br />
olacağına ilişkin fazla güven geliştirememiştir (Çağdaş<br />
ve Şahin Seçer, 2004). Sıklıkla anne ya da bakım veren<br />
kişiye adeta yapışır, bu kişiyi bırakıp oyun oynamak<br />
istemez. Annesi ya da bakıcı yanından ayrıldığında ise<br />
şiddetli bir şekilde ağlayarak tepki verir. Annesi geri<br />
döndüğünde ise sakinleştirme çabalarına olumlu tepki<br />
vermez ve kişiyi kendisinden uzaklaştırmaya çalışır<br />
(Santrock, 2011).<br />
Güvensiz Dağınık Bebek/Çocuk<br />
Bu bağlanma biçimini geliştiren çocuk, stres yaratan<br />
durumlarla baş etmede organize bir davranış gösterememektedir.<br />
Bu bağlanma türünün, genellikle çocuğa<br />
ihmal edici davranıldığında ortaya çıktığı görülmektedir<br />
(Şahin Şeçer, 2006; Çağdaş ve Şahin Seçer, 2011).<br />
Çocuk, şaşkın ve korkulu gözükür. Anne ya da bakım<br />
veren kişiden çok korktuğunu gösteren özel bir takım<br />
davranışlar sergiler (Santrock, 2011).<br />
Bağlanma ve Ebeveynlik Tarzları Arasındaki İlişkiler<br />
Doğumdan hemen sonra başlayan bağlılık; meme arama,<br />
başı döndürme, emme, yutma, parmak emme,<br />
yakalama, anneye yönelme, beslenme saatlerini sezinleme<br />
ve hazırlanma şeklinde ortaya çıkmaktadır.<br />
Sekizinci haftayla birlikte bebek bakıcısına yönelmeye<br />
başlamaktadır. Bu dönemden itibaren, bakıcısına gülümsemekte,<br />
uzun süreli göz ilişkisi kurmakta ve diğer<br />
insanlara göre ona daha fazla ses çıkarmaktadır. Onun<br />
yanında kendisini daha rahat hissetmektedir (Soysal<br />
103<br />
AĞUSTOS 2012