08.02.2013 Views

Basyazı, - TSE

Basyazı, - TSE

Basyazı, - TSE

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

anlaşma davranışları sergileyebilir (San Bayhan ve Artan,<br />

2011).<br />

Bağlanma Şekilleri<br />

Çocuklar, anne ya da bakım veren kişiye karşı istendik<br />

ya da problemli bir şekilde bağlılık geliştirebilirler.<br />

Çocuğa karşı gösterilen olumlu yaklaşımlarla oluşan<br />

bağlılık şekli, güvenli bağlanmadır. Mary Ainsworth’un<br />

çalışmalarına göre, güvenli bağlanma ve diğer istenmeyen<br />

bağlanma şekilleri (güvensiz bağlanma) şu şekilde<br />

özetlenebilir (Santrock, 2011).<br />

Güvenli Bağlanmış Bebek/Çocuk<br />

Güvenli bağlanmış çocuk, annesi ya da bakım veren<br />

yanında iken oynar, etrafı araştırır, rahat ve girişkendir<br />

ve oyuncaklarla ilgilenir. Bakım veren yanından uzaklaştığında,<br />

hafif protesto davranışları sergileyebilir. Ancak<br />

bakım veren tekrar yanına geldiğinde, güler, kucağına<br />

gider ve tekrar rahatlayarak oyununa ya da araştırmalarına<br />

devam eder. Üzgün olduğunda, annesinin<br />

yaklaşımı onu kısa sürede rahatlatır (Santrock, 2011;<br />

Gülay ve Akman, 2009). Stres durumlarında, annesinin<br />

yardımcı olacağını bilir (Çağdaş ve Şahin Seçer, 2011;<br />

Thompson, 2002).<br />

Güvensiz Kaçınan Bebek/Çocuk<br />

Güvensiz kaçınan çocuk, bakım veren kişi ile çok az<br />

iletişim kurar. Annesi ya da bakım veren kişi yanından<br />

uzaklaştığında, pek tepki göstermez ve bakım veren<br />

tekrar yanına döndüğünde onunla ilgilenmez, iletişim<br />

kurmak istendiğinde kendisini geri çeker ya da başka<br />

yöne bakar (Santrock, 2011).<br />

Güvensiz Dirençli Bebek/Çocuk<br />

Bu tür bağlanma geliştiren çocuk, annesinin yardımcı<br />

olacağına ilişkin fazla güven geliştirememiştir (Çağdaş<br />

ve Şahin Seçer, 2004). Sıklıkla anne ya da bakım veren<br />

kişiye adeta yapışır, bu kişiyi bırakıp oyun oynamak<br />

istemez. Annesi ya da bakıcı yanından ayrıldığında ise<br />

şiddetli bir şekilde ağlayarak tepki verir. Annesi geri<br />

döndüğünde ise sakinleştirme çabalarına olumlu tepki<br />

vermez ve kişiyi kendisinden uzaklaştırmaya çalışır<br />

(Santrock, 2011).<br />

Güvensiz Dağınık Bebek/Çocuk<br />

Bu bağlanma biçimini geliştiren çocuk, stres yaratan<br />

durumlarla baş etmede organize bir davranış gösterememektedir.<br />

Bu bağlanma türünün, genellikle çocuğa<br />

ihmal edici davranıldığında ortaya çıktığı görülmektedir<br />

(Şahin Şeçer, 2006; Çağdaş ve Şahin Seçer, 2011).<br />

Çocuk, şaşkın ve korkulu gözükür. Anne ya da bakım<br />

veren kişiden çok korktuğunu gösteren özel bir takım<br />

davranışlar sergiler (Santrock, 2011).<br />

Bağlanma ve Ebeveynlik Tarzları Arasındaki İlişkiler<br />

Doğumdan hemen sonra başlayan bağlılık; meme arama,<br />

başı döndürme, emme, yutma, parmak emme,<br />

yakalama, anneye yönelme, beslenme saatlerini sezinleme<br />

ve hazırlanma şeklinde ortaya çıkmaktadır.<br />

Sekizinci haftayla birlikte bebek bakıcısına yönelmeye<br />

başlamaktadır. Bu dönemden itibaren, bakıcısına gülümsemekte,<br />

uzun süreli göz ilişkisi kurmakta ve diğer<br />

insanlara göre ona daha fazla ses çıkarmaktadır. Onun<br />

yanında kendisini daha rahat hissetmektedir (Soysal<br />

103<br />

AĞUSTOS 2012

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!