Kitâb-ı Mukaddes ve Kur'ân-ı Kerîm'e Göre İlk Günah ve Kadın

30.01.2013 Views
KİTÂB-I MUKADDES VE KUR’ÂN-I KERÎM’E GÖRE İLK GÜNAH VE KADIN Mustafa ŞENTÜRK 80. Ervin Fahlbusch, “Baptism”, The Encyclopedia of Christianity, Eerdmans-Brill, Michigan, 1999, I/183; F. L. Cross, The Oxford Dictionaryof The Christian Church, Oxford University Press, New York, 1985, s. 126; Mehmet Aydın, Ansiklopedik Dinler Sözlüğü, Damla Ofset, Konya, 2005, s. 776-777; Mustafa Erdem, “Hristiyanlıktaki Vaftiz Anlayışı Üzerine Bir Araştırma”, AÜ İFADER, cilt:34, Ankara 1997, s. 133, 141. 81. Eski Ahit ve Kur’ân’ın bu vd. konulardaki benzer ve farklı anlatımları için bkz. Hasan el-Bâş, el-Kur’ân ve’t-Tevrât Eyne Yefterikân ve Eyne Yettefikân, Dâru Kuteybe, Lübnan, 2002, I/ 64- 67, vd. 82. Jeffery’e göre eski Arap şiirinde yılan anlamında kullanılan şeytan kelimesine bu anlamın verilmesi, Yahûdî ve Hıristiyan literatürünün etkisiyledir. Arthur Jeffery, The Foreign Vocabulary of The Qur’ân, Baroda, 1937, s. 188-190. 83. Havva’nın meyveyi Adem’e yedirmesi ile kadınların erkeklere yemek hazırlamaları arasında sembolik bir ilişki kurulmuştur. Bkz. Carol Meyers, Women in Scripture, Wm. B. Erdmans Publishing Com., Cambridge, 2001, s. 80. 84. John W. Chadwick, vd., Women of The Bible, Barper Brother Publish. New York, 1900, s. 15. 85. Ancak düşüş teorisine eleştiri yönelten Hıristiyan teologlar da olmuştur. Örneğin Tennant’a göre ne edebî ne de tarihsel bir düşüş söz konusudur. İnsanın düşüşü sadece bir metafordan ibarettir ve insan günaha meyilli değildir. Ona göre düşüş doktrini Hıristiyan vahyinin bir parçası değil, tarihin bir kazasıdır. Çünkü fıtraten İsa günahkar değilse, hiçbir insan değildir. Bkz. Daniel K. Brannan, “Darwinism and Original Sin: Frederick R. Tennant’s Integration of Darwinian Worldviews into Christian Thought in the Nineteenth Century”, Journal for Interdisciplinary Research on Religion and Science, No. 1, July 2007, s. 194-195, 199, 205, 212. 86. A. C. Perriman, “What Eve did, What Women shouldn’t do: The meaning of Auqentew in I Timothy 2:12”, Tyndale Bulletin, 44.1, 1993, s. 141. 87. I. Timoteos 2:14. Pavlus’a göre bu olay, kadınların kandırılmamayı öğrenmelerinin bir yoluydu. A. C. Perriman a.g.e., s. 130. 88. F. R. Tennant, a.g.e., IX/559. Eşitlikçiler (Egalitarians) Havva’nın yeryüzünde günahın kaynağı oldupu görüşüne karşı çıkarlar. Onlara göre Adem ile Havva’nın ikisi de teker teker günahtan sorumludurlar. Stanley James Grenz, Denise Muir Kjesbo, Women in The Church, A Biblical Theology of Women in Ministry, InterVarsity Press, Downers Grove, 1995, s. 137. 89. Yunan mitolojisindeki “Pandora’nın Kutusu” mitinin anlatımı ve Greko-Romen kültüründeki kadın imgesi için bkz. Alvin J. Schmidt, Veiled and Silenced, How Culture Shaped Sexist Theology, Mercer University Press, 1989, s. 39 vd.; Tatha Wiley, Original Sin, Paulist Press, s. 172. Cengiz Batuk, a.g.e., s. 131, 260. 90. Carol Meyers, a.g.e., s. 79-80; Fatmagül Berktay, Tektanrılı Dinler Karşısında Kadın, Metis Yay., İstanbul, 2000, s. 99. 91. Geo. C. Baldwin, D.D., Repsresentative Women: from Eve The Wife of The First to Mary The Mother of Second Adam, Sheldon Com., New York, 1860, s. 25. 92. Pavlus’un “Kadın sükûnet ve tam bir uysallık içinde öğrensin. Kadının öğretmesine, erkeğe egemen olmasına izin vermiyorum; sakin olsun. Çünkü önce Adem, sonra Havva yaratıldı; aldatılan da Adem değildi, kadın aldatılıp suç işledi. Ama doğum yapıp kurtulacaktır; yeter ki, sağduyuyla iman, sevgi ve kutsallıkta yaşasın” şeklindeki ifadeleri için bkz. I.Timoteos 2: 11-15. Ayrıca bkz. Cengiz Batuk, “İsa Mesih Kadınları da Kurtaracak mı”, s. 19-48. 93. Carol Meyers, a.g.e., s. 80. Cengiz Batuk, Mitoloji ve Tarihsellik., s. 129. 94. İslâm geleneğinde kadın karşıtı söylemin ve bunun eleştirisinin ayrıntıları için Hidayet Şefkatli Tuksal’ın bizim de yukarıda atıfta bulunduğumuz eserine bakılabilir. Ayrıca Yahûdî metinlerinde kadın karşıtı söylem için bkz. Hakkı Şah Yadsıman, “Yahudi Kutsal Metinlerinde Kadın Karşıtı Söylemler”, DEÜ İFA- DER, sayı: 15, İzmir, 2002, s. 97-121. 95. Taberî, a.g.e., I/305, 307, XVI/245. 96. Ebû Muhammed Hüseyin b. Mes’ûd el-Begavî (516/1122), Meâlimü’t-Tenzîl, (Thk. Muhammed Abdullah en-Nemr ve arkadaşları), Riyad, 1409/1988, I/83-84. 97. Ebû Muhammed Abdülhak b. Gâlib İbn Atıyye (541/1147), el-Muharraru’l-Vecîz fî Tefsîri’l-Kitâbil-Azîz, (Thk. Abdüsselâm Abdüşşâfî), Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 2001, I/128, IV/67. 98. Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed el-Kurtubî (671/1272), el-Câmi’ li Ahkâmi’l-Kur’ân, Dâru’l-Kütübi’l-Mısrî, Mısır, 1952, I/307. 99. Abdurrahmân b. Ebû Bekr Celâlüddîn es-Süyûtî (911/1505), ed-Dürrü’l-Mensûr fi’t-Tefsîri bi’l-Me’sûr, Kahire, 2003, I/287, X/252-253. 100. Ebû İshâk Ahmed es-Sa’lebî (427/1035), el- Keşf ve’l-Beyân, (Thk. İbn Âşûr), Dâru İhyâi’t- Türâsi’l-Arabî, Beyrut, 2002, I/183. 101. Ebû İshâk Ahmed es-Sa’lebî (427/1035), Arâisü’l-Mecâlis, yrs., trs., s. 24-26. 102. Benzer bir değerlendirme için bkz. Abdullah Aydemir, a.g.e., s. 318-320; Barbara Freyer Stowasser, Women in The Qur’an, Traditions, And Interpretation, Oxford University Press, New York, 1994, s. 28, 30-31; Hafsa Fidan, Kur’an’da Kadın İmgesi, Vadi Yay., İstanbul, 2006, s. 44; Nihal Bengisi Karaca, “Büyük Filmin Esas Kızı: Havva”, Kadın Oradaydı, Vahiy Sürecinde Kadın Rolleri, (Ed. Elif Çakır), Elest Yay., İstanbul, 2004, s. 28-29. 103. “... Havva olmasaydı kadınlar kocalarına ihanet etmezlerdi” şeklindeki hadîs rivâyeti için örnek olarak bkz. Muhammed b. İsmâîl Buhârî (256/869-70), el-Câmiu’s-Sahîh, Çağrı Yay., İstanbul, 1992, Kitâbü’l-Enbiyâ, 60/1; Ebu’l- Hüseyin el-Haccâc Müslim (261/847), el-Câmiu’s-Sahîh, Çağrı Yay, İstanbul, 1992, Kitâbü’r-Radâ’ 17/19. Görüldüğü gibi hem Buhârî hem de Müslim tarafından rivâyet edilen ve bu çerçevede “muttefekun aleyh” kabul edilen bu hadîsi, Muhammed Gazâlî Tevrât kaynaklı olarak değerlendirir. Bkz. Muhammed Gazâlî, es-Sünnetü’n-Nebeviyye beyne Ehli’l- Fıkh ve Ehli’l-Hadîs, Dâru-Şurûk, yrs., trs., s. 202. 104. Ahmed b. Ali İbn Hacer el-Askalânî (852/1448), Fethu’l-Bârî bi Şerhi Sahîhi’l-Buhârî, Beyrut, 1991, VII/11; Bedruddîn Ebû Muhammed Mahmûd b. Ahmed el-Aynî (855/1451), Umdetü’l-Kârî Şerhu Sahîhi’l-Buhârî, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut, trs., XV/211. 105. Havva’nın Adem’i içki içirerek kandırdığı düşüncesinin Yahûdî-Hıristiyan geleneğinde de olduğu bilgisi için bkz. Ömer Faruk Harman, “Havvâ”, DİA, İstanbul, 1997, XVI/543. 106. Jane I. Smith, Yvonne Y. Haddad, “Havva: İslâmî Kadın İmajı (Eve: Islamic Image of Women)” (Çev. Yasin Aktay), İslâmî Araştırmalar, 6/1, 1992, s. 66. 107. Konunun Yahûdî-Hıristiyan geleneği ile İslâm geleneği arasındaki karşılaştırmalı değerlendirilmesi için ayrıca bkz. Jane I. Smith, Yvonne Y. Haddad, a.g.e., s. 64-71; Amine Vedud Muhsin, a.g.e., s. 54-60; Fatmagül Berktay, a.g.e., 68-75; Hidayet Şefkatli Tuksal, a.g.e., s. 70-82; Salime Leyla Gürkan, “Yahudi ve İslâm Kutsal Metinlerinde İnsan’ın Yaratılışı ve Cennet’ten Düşüş”, İslâm Araştırmaları Dergisi, sayı: 9, 2003, s. 6-19. 108. En’âm 6/164, Fâtır 35/18, vd. Journal of Islamic Research 2011;22(1) 41

Mustafa ŞENTÜRK KİTÂB-I MUKADDES VE KUR’ÂN-I KERÎM’E GÖRE İLK GÜNAH VE KADIN Abdurrahmân, Âişe; el-Kur’ân ve Kadâyâ’l-İslâm, Dâru’l-Maârif, Kâhire, trs.. Adam, Baki; Katar, Mehmet; Dinler Tarihi, AÜ, Eskişehir, 2005. Adler, Jeremy T.; “The Doctrine of Original Sin A Comparison of Augustine, Pelagius and Aquinas”, RPM, sayı: 11, 2009. Ağırman, Cemal; Kadının Yaratılışı İlgili Rivayetler Bağlamında Yeni Bir Yaklaşım, Rağbet yay., İstanbul, 2001. Ahmed İbn Hanbel (241/855); el-Müsned, Müessesetü Kurtuba, Kahire, trs.. Aksekili, Ahmed Hamdi (1370/1951); “Âdem”, İslâm-Türk Ansiklopedisi, Âsâr-ı İlmiye Kütüphânesi Neşr., İstanbul, 1941. Anawati, Georges C.; “İslâm’da Aslî Günah Kavramı Var mıdır?”, (çev.: Sadık Kılıç), AÜ İFADER, sayı: VII, Erzurum, 1986. Askalânî, Ahmed b. Ali İbn Hacer (852/1448); Fethu’l-Bârî bi Şerhi Sahîhi’l-Buhârî, Beyrut, 1991. Ateş, Süleyman; “İslâm’ın Kadına Getirdiği Haklar”, İslâmî Araştırmalar, 10/4, 1997. __________; Yüce Kur’ân’ın Çağdaş Tefsîri, Yeni Ufuklar Neşr. İstanbul, 1988. Aydemir, Abdullah; Tefsirde İsrailiyyat, Beyan Yay., İstanbul, 1992. Aydın, Mehmet; Ansiklopedik Dinler Sözlüğü, Damla Ofset, Konya, 2005. Aynî, Bedruddîn Ebû Muhammed Mahmûd b. Ahmed (855/1451); Umdetü’l-Kârî Şerhu Sahîhi’l- Buhârî, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut, trs.. Baldwin, Geo. C.; D.D.; Repsresentative Women: from Eve The Wife of The First to Mary The Mother of Second Adam, Sheldon Com., New York, 1860. Bâş, Hasan; el-Kur’ân ve’t-Tevrât Eyne Yefterikân ve Eyne Yettefikân, Dâru Kuteybe, Lübnan, 2002. Batuk, Cengiz; “İsa Mesih Kadınları da Kurtaracak mı? -Hristiyanlıkta Kadın Sorununa Genel bir Bakış-”, Dinî Araştırmalar, 11/31. __________; Mitoloji Ve Tarihsellik Hristiyanlığın Aslî Günah Mitinin Tarihsel Dönüşümü, İz Yay., İstanbul, 2006. Begavî, Ebû Muhammed Hüseyin b. Mes’ûd (516/1122); Meâlimü’t-Tenzîl, (Thk. Muhammed Abdullah en-Nemr ve arkadaşları), Riyad, 1409/1988. Berktay, Fatmagül; Tektanrılı Dinler Karşısında Kadın, Metis Yay., İstanbul, 2000. Bolay, S. Hayri; “Âdem”, DİA, İstanbul, 1988. Brannan, Daniel K.; “Darwinism and Original Sin: Frederick R. Tennant’s Integration of Darwinian Worldviews into Christian Thought in the Ninete- 42 BİBLİYOGRAFYA enth Century”, Journal for Interdisciplinary Research on Religion and Science, No. 1, July 2007. Buhârî, Muhammed b. İsmâîl (256/869-70); el-Câmiu’s-Sahîh, Çağrı Yay., İstanbul, 1992. Buttrick, George Arthur; The Interpreters Bible, Abingdon Cokesbury, New York, trs.. Chadwick, John W., vd.; Women of The Bible, Barper Brother Publish. New York, 1900. Cross, F. L.; The Oxford Dictionaryof The Christian Church, Oxford University Press, New York, 1985. Çakan, İsmail Lütfi; Hadislerde Görülen İhtilaflar ve Çözüm Yolları (Muhtelifü’l-Hadîs İlmi), İfav Yay., İstanbul, 2. bsk.. Elmalılı, Muhammed Hamdi Yazır (1361/1942); Hak Dini Kur’an Dili, Matbaa-i Ebuzziya, İstanbul, 1935. Erdem, Mustafa; “Hristiyanlıktaki Vaftiz Anlayışı Üzerine Bir Araştırma”, AÜ İFADER, cilt:34, Ankara 1997. __________; Hz. Adem İlk İnsan, TDV Yay., Ankara, 1994. Fahlbusch, Ervin; “Baptism”, The Encyclopedia of Christianity, Eerdmans-Brill, Michigan, 1999. Fidan, Hafsa; Kur’an’da Kadın İmgesi, Vadi Yay., İstanbul, 2006. Grenz, Stanley James; Kjesbo, Denise Muir; Women in The Church, A Biblical Theology of Women in Ministry, InterVarsity Press, Downers Grove, 1995. Güler, İlhami; “Kur’an’da Kadın-Erkek Eşitsizliğinin Temelleri”, İslâmî Araştırmalar, sayı: 10/4, 1997. Gürkan, Salime Leyla; “Yahudi ve İslâm Kutsal Metinlerinde İnsan’ın Yaratılışı ve Cennet’ten Düşüş”, İslâm Araştırmaları Dergisi, sayı: 9, 2003. Halefullah, Muhammed Ahmed (1417/1997); Kur’an’da Anlatım Sanatı el-Fennu’l-Kasasî, (çev.: Şaban Karataş), Ankara Okulu Yay., Ankara, 2002. Harman, Ömer Faruk; “Havvâ”, DİA, İstanbul, 1997. Humeydî; Abdullah b. Zübeyr Ebû Bekr (219/834), el-Müsned, (Thk. Habîburrahmân el-A’zamî), Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, trs.. Isfahânî, Ebu’l-Kâsım Hüseyin b. Muhammed Râgıb (502/1108); el-Müfredât fî Garîbi’l-Kur’ân, (Thk. Muhammed Seyyid Kîlânî), el-Halebî Yay., Mısır, 1961. İbn Atıyye, Ebû Muhammed Abdülhak b. Gâlib (541/1147); el-Muharraru’l-Vecîz fî Tefsîri’l-Kitâbil- Azîz, (Thk. Abdüsselâm Abdüşşâfî), Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 2001. İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekr (235/849); el-Musannef fi’l-Ehâdîs ve’l-Asâr, (Thk. Kemâl Yûsûf el-Hût), Mektebetü’r-Rüşd, Riyad, 1409/1988. İbn Kesîr, Ebû; Ebu’l-Fidâ İsmâîl (774/1373); el-Bidâye ve’n-Nihâye, Dâru’l-Kütübi’l-ilmiyye, Beyrut, 1989 __________; Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm, (Thk. Muhammed İbrahim el-Bennâ vd.), Kahraman Yay., İstanbul, 1984. İkbal, Muhammed; The Reconstruction of Religious Thought in Islam, Kitab Bhavan, New Delhi, 1984. Jeffery, Arthur; The Foreign Vocabulary of The Qur’ân, Baroda, 1937. Karaca, Nihal Bengisu; “Büyük Filmin Esas Kızı: Havva”, Kadın Oradaydı, Vahiy Sürecinde Kadın Rolleri, (Ed. Elif Çakır), Elest Yay., İstanbul, 2004. Karslı, İbrahim H.; Kur’an Yorumlarında Kadın, Sosyo-kültürel Çevrenin Kur’an Yorumlarındaki Yansımaları, Rağbet Yay., İstanbul, 2003. Katar, Mehmet; Dinler Tarihi, AÜ, Eskişehir, 2005. __________; Hristiyanlık, Yahudilik ve İslam’da Tövbe, Töre Yay., Ankara, 1997. Kurtubî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed (671/1272); el-Câmi’ li Ahkâmi’l-Kur’ân, Dâru’l-Kütübi’l-Mısrî, Mısır, 1952. Kutub, Seyyid (1386/1967); fî Zılâli’l-Kur’ân, Dâru’l- Arabiyye, Beyrut, trs.. La Coque, André; “Sin and Guilt”, The Encyclopedia of Religion, Mcmillian Publish., New York, 1987. Merâgî, Ahmed Mustafa (1364/1945); Tefsîru’l- Merâgî, Mısır, 1969. Mevdûdî, Ebu’l-A’lâ (1399/1979); Tefhîmü’l-Kur’an, İnsan Yay., İstanbul, 1988. Meyers, Carol; Women in Scripture, Wm. B. Erdmans Publishing Com., Cambridge, 2001. Muhsin, Amine Vedud; Kur’an ve Kadın, (çev.: Nazife Şişman), İz Yay., İstanbul, 1997. Murphy, George L.; “Roads to Paradise and Perdition: Christ Evolution, and Original Sin”, Perspectives on Science and Christian Faith, sayı: 58, 2006. Münâvî, Muhammed Abdürraûf (1031/1622); Feyzü’l-Kadîr Şerhu’l-Câmiı’s-Sagîr, Dâru’l-Ma’rife, Beyrut, 1972. Müslim, Ebu’l-Hüseyin el-Haccâc (261/847); el-Câmiu’s-Sahîh, Çağrı Yay, İstanbul, 1992. Öztürk, Mustafa; “Âdem Cennet Ve Düşüş”, Milel Ve Nihal, sayı: 2, 2004. Parker, David; “Original Sin: A Study in Evangelical Theology”, Evangelical Quarterly, sayı: 61:1, 1989. Perriman, A. C.; “What Eve did, What Women shouldn’t do: The meaning of Auqentew in I Timothy 2:12”, Tyndale Bulletin, 44.1, 1993. Ramm, Bernard; Orijinal Günah, (çev.: Levent Kınran), Haberci Yay., İstanbul, 2006. Journal of Islamic Research 2011;22(1)

Page 1 and 2: 32 ARAŞTIRMA VE İNCELEME Yrd.Doç

Page 3 and 4: Mustafa ŞENTÜRK KİTÂB-I MUKADDE

Page 5 and 6: Mustafa ŞENTÜRK KİTÂB-I MUKADDE

Page 7 and 8: ��

Page 9: ��

mukaddes

islamiarastirmalar.com

Kitâb-ı Mukaddes ve Kur'ân-ı Kerîm'e Göre İlk Günah ve Kadın

Kitâb-ı Mukaddes ve Kur'ân-ı Kerîm'e Göre İlk Günah ve Kadın ... View more Kitâb-ı Mukaddes ve Kur'ân-ı Kerîm'e Göre İlk Günah ve Kadın

Delete template?

Save as template ?

Kitâb-ı Mukaddes ve Kur'ân-ı Kerîm'e Göre İlk Günah ve Kadın Kitâb-ı Mukaddes ve Kur'ân-ı Kerîm'e Göre İlk Günah ve Kadın