Satanizm - Diyanet İşleri Başkanlığı

yin, daha önceki hayatta ekmiş olduğunun sonucu olduğunu ileri sürmüşlerdir.
Zerdüştilik ve Maniheizm gibi düalist anlayışı benimseyen
dinler, iki tanrı veya iki prensibin; daha doğrusu biri iyilikten diğeri de
kötülükten olmak üzere, her şeyden sorumlu olduğu ve sonunda iyinin
kötüye galip geleceği doktrini ile bu iyilik ve kötülük problemini çözmüşlerdir.
Evrim teorisi taraftarları da, insanlığın asırlar içerisinde ortaya
çıktığı şartları düşünerek, “kötülük problemi” diye bir şeyin olmadığını
söylemişlerdir. 43
M.Ö.1.yüzyılda İblis, Yahudilik’te, Baştan Çıkarma hikayesinde geçen
yılan’la özdeşleştirilmiş ve dünyaya ölümü getirmekle suçlanmıştır.
44 Hikaye Tekvin, 3/1-7’de şöyle anlatılmıştır:
“Ve Rab Allah’ın yaptığı bütün kır hayvanlarının en hilekarı olan yılandı.
Ve kadına dedi: Gerçek, Allah: Bahçenin hiçbir ağacından yemeyeceksiniz
dedi mi? Ve kadın yılana dedi: Bahçenin ağaçlarının meyvasından
yiyebiliriz; fakat bahçenin ortasında olan ağacın meyvası hakkında
Allah: Ondan yemeyin ve ona dokunmayın ki, ölmiyesiniz dedi. Ve
yılan kadına dedi: Kat’iyyen ölmezsiniz; çünkü Allah bilir ki, ondan yediğiniz
gün, o vakit gözleriniz açılacak ve iyi ve kötüyü bilerek Allah
gibi olacaksınız. Ve kadın gördü ki, ağaç yemek için iyi ve gözlere hoş
ve anlayışlı kılmak için arzu olunur bir ağaçtı ve onun meyvasından aldı
ve yedi ve kendisiyle beraber kocasına da verdi, o da yedi. İkisinin de
gözleri açıldı ve kendilerinin çıplak olduğunu bildiler ve incir yapraklarını
dikip kendilerine önlük yaptılar...”.
Benzer bir anlatım da Kur’ân-ı Kerim’de şu şekilde yer almaktadır:
ahlak kuralı olarak değerlendirilmektedir. Karma, kısaca “ne yaparsan karşılığını görürsün” anlayışına
yönelik evrensel bir sistemdir. Kast sistemini ve ruh göçüne inancı esas alan Hinduizm’e
göre bütün varlıklar sürdürdükleri hayatta ortaya koydukları performansla bir sonraki yaşam
biçimlerini tayin ederler. Geniş bilgi için bkz. Gündüz, age, s. 213; Schimmel, age, s. 235-
236. Hint kökenli dinlerde Karma-Tenasuh inancı hakkında geniş bilgi için bkz. Yitik, Ali İhsan,
Hint Kökenli Dinlerde Karma İnancının Tenasuh İnancıyla İlişkisi, İstanbul, 1996.
43 Pike, ERR, 148.
44 Brandon, DCR, 234.
29 30
“(Allah buyurdu ki): Ey Âdem! Sen ve eşin cennette yerleşin, dilediğiniz
yerden (bol bol) yeyin. Ancak şu ağaca yaklaşmayın, sonra zalimlerden
olursunuz. Derken Şeytan çirkin yerlerini kendilerine göstermek
için onlara vesvese verdi ve Rabbiniz, sırf melek olursunuz veya
ebedi kalanlardan olursunuz diye sizi bu ağaçtan menetti, başka bir sebepten
değil dedi. Ve onlara: Ben gerçekten size öğüt verenlerdenim diye
yemin etti. Böylece onları hile ile aldattı. Ağacın meyvesini taddıklarında
çirkin yerleri (avret mahalleri) kendilerine göründü. Ve cennet
yapraklarından üst üste yamayıp üzerlerine örtmeye başladılar...” 45 .
Görüldüğü gibi Tevrat’ta ve Kur’ân’da anlatılanlar birbiriyle çok
benzeşmektedir. Ancak, Tekvin’deki anlatımda Şeytan’ın yılan kılığında
kamufle edilmesi veya yılanla özdeşleştirilmesi, belki de Tekvin’in ilk
bölümlerinde yer alan ve Kur’ânî anlatıma da çok yakın olan bu husus,
çok geç dönemlerde farkedilmiş gibi gösterilmektedir. Her ne kadar yılan
kılığında veya yılanla özdeşleştirilerek verilmiş de olsa, Âdem’le
Havva’nın cennetten çıkarılmasına sebebiyet verenin Şeytan olduğunda
Tevrat ve Kur’ân’ın ittifakı görülmektedir.
Kötülükte insanüstü bir aracıya yapılan bu tür imalar, kısmen İran
(Zerdüştilik) etkisiyle, Apokrif 46 literatürde dikkate değer bir gelişme
kaydetmiştir. Şeytan; Satan, Sotona, Satanail, Satomail, Beliar ve Mastema
gibi farklı isimler altında, “Işık Tanrısı’nı reddeden” ve böylece
cennetten atılan, 47 aynı zamanda şeytanlar da denilen isyancı meleklerin
başı, kötülük âleminin kralı, 48 Havva’yı baştan çıkaran, ölümün ve tüm
diğer hastalıkların sebebi olarak tasvir edilmiştir. 49
45 A’râf, 7/19-22.
46 Apokrif; Yunanca’da “gizlenmiş” anlamına gelen bir terim olup genel manada dinî literatür
içerisinde sahih ve otantik olarak kabul edilmeyen metinleri ifade eder. Bkz. Gündüz, age, s.
38.
47 II. İdris, 18/3, 29/14 vd.
48 Hikmet, 2/24.
49 Gordon, “Satan”, DRE, 398; Davidson, age, s. 261-262.