Satanizm - Diyanet İşleri Başkanlığı

hiptirler. 401 Hatta Söderblom, kutsal düşüncesine sahip olmayan tanrı fikrini
de din olarak kabul etmemektedir. 402 Onunla benzer kanaatleri taşıyanlar
da vardır. 403 Ancak hemen belirtmek gerekir ki Satanizm, Satanistlere
göre bir dindir; bütün dinlere karşı oluşturulmaya çalışılan “alternatif
bir dindir”, “insanlık dinidir”, “beden dinidir”. Bu anlayışta hiç bir dînî
veya dünyevî kuralı tanımamak esastır. Kısaca ifade etmek gerekirse
Satanizm, hiç bir dînî inancı kabul etmemenin değişik bir şeklidir.
XIX– ŞEYTAN İNSANIN EN BÜYÜK DÜŞMANIDIR
İlk insan olan Âdem (a.s)’ın yaratılışı öncesinden beri varlığı bilinen
Şeytan’ın, hemen her fırsatta insanla şu veya bu şekilde bir ilişki içerisinde
olduğu bilinmesine rağmen, 23 Haziran 1998’de İstanbul Ataköy’de,
iki gencin intiharı ve geride, “Ruhumuzu Şeytan’a sattık, Şeytan
uğruna ölümü tercih ettik” şeklindeki ifadelerin yer aldığı bir de
mektup bırakmaları ile Şeytan bir kere daha gündeme geldi. Bu noktada
Şeytan’ın ve Şeytan’a tapınmanın ne olduğu yeniden sorgulanmaya başlandı.
Aslında, en azından insan kadar eski bir geçmişi olan Şeytan farklı
bir fenomen, Şeytan’a tapınma ise sonradan ortaya çıkan bir hâdisedir.
Dolayısıyla Şeytan’ın nasıl bir varlık olduğu hususu ile, Şeytan’a tapınma
konusunun ayrı ayrı ele alınıp incelenmesi gerekmektedir. İşte bu
noktada Şeytan’ın nasıl bir varlık olduğu konusuna âyet ve hadislerin ışığında
açıklık getirilecektir.
A– Şeytanın Yaratılışı ve Âdem’e Secde Emrinden Önceki
Durumu
Daha önce de değinildiği gibi, Âdem (a.s) yaratılmadan önce şuur
401 Brandon, DCR, 334-335.
402 Söderblom, Nathan, “Holiness”, The Encyclopedia of Religion and Ethics, Edinburg 1979-
1980, VI, 731.
403 Bkz. The New Bible Dictionary, ed. J. D. Douglas, London 1962, s. 529.
271 272
sahibi olarak “Melek” ve “Cin” adında iki varlık mevcuttu (Bakara,
2/31; Hicr, 15/26-29). Şeytan, Cin adı verilen varlık grubuna mensuptu
(Kehf, 18/50). Âdem’e secde emrine kadar hissiyatına dokunan bir teklif
yapılmamış ve imtihan olunmamıştı. Onun bu âna kadar, Allah’ın
emirlerine göre mi yoksa öz nefsinin isteklerine göre mi hareket ettiği
bilinmiyordu. Âdem’e secde emri onun gururuna dokundu. Allah’ın emrini
yerine getirmekten kaçındı. Gerekçe, kendisinin ateşten, Âdem’in
ise topraktan yaratılmış olmasıydı. Böylece o, suçunu itiraf edip özür dileyeceği
yerde itirazı ve hatayı tercih etti. Ona göre ateşten yaratılmış olmak
bir üstünlük sebebiydi (Sad, 37/71-85). O, ateşin topraktan üstünlüğü
gibi, iki madde arasında, aslında olmayan bir farklılık görmüştü.
Her iki maddenin yaratıcısının da Allah olduğunu itiraf etmesine rağmen;
Allah’tan yeryüzünde Allah’ın halifesi olması, Allah’tan bir ruh taşıması
gibi (Hicr, 15/28; Sad, 38/72) asıl üstünlüklerini bilmezden gelmişti.
Âdem’de toprak, kendisinde ateşten başka bir mahiyet görmemiş; ölüden
diri, diriden ölü yaratan ve bütün meziyetleri bahşeden Allah’ı maddeye
mahkûm sanmıştı. 404 Bu anlayış Şeytan’a, Allah’ın huzurundan kovulma,
rahmetinden umut kesme ve kıyamete kadar O’nun lânetini haketme
dışında hiçbir şey kazandırmadı. Çünkü o dar görüşlüydü, maddenin
ötesini görememişti. Maddeyi tek ve gerçek ölçü sanmakla şeytanca
bir yanılgıya düşmüştü. His ve duygularıyla hareketi sonucu kendi
nefsinden kaynaklanan yanılgısını Allah’ın emrine tercih etmekle insanın
üstünlüğü gerçeğini kabul etmemişti. Çünkü bu secde emri yalnız
Âdem’in şahsına değil, zürriyeti de dahil, insan nev’ine verilen bir şeref
ve imtiyazdı. 405 Bu aynı zamanda insanın üstünlüğüne yapılan ikinci itirazdı.
Birinci itiraz da meleklerden gelmişti (Bakara, 2/30). Şeytan’ın bu
404 Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’ân Dili, İstanbul, ts., III, 2133; Solmaz, N.
Mehmet - Çakan, İsmail L., Kur’ân-ı Kerim’e Göre Peygamberler ve Tevhid Mücadelesi, İstanbul
1982, I, 19.
405 Yazır, age, III, 2129.