50. Yıl - Türk Standardları Enstitüsü
50. Yıl - Türk Standardları Enstitüsü
50. Yıl - Türk Standardları Enstitüsü
- TAGS
- tse.org.tr
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Dr. Nur Jale ECE<br />
Başbakanlık Özelleştirme<br />
Dairesi Başkanlığı<br />
stanbul Boğazı, Karadeniz’i Akdeniz’e bağlayan<br />
tek su yolunu teşkil etmesi ve Hazar<br />
İ<br />
petrollerinin dünya pazarlarına taşınmasında<br />
enerji koridoru olması nedeniyle büyük bir jeostratejik<br />
öneme ve coğrafi özellikleri bakımından<br />
çok riskli bir yapıya sahiptir.<br />
İstanbul Boğazı yüzey ve dip olan altlı üstlü iki tabakalı<br />
akıntı sisteminin, anafor ve orkoz akıntılarının olması,<br />
değişken hava koşullarının bulunması ve gemilerin geçişi<br />
boyunca 12 kez rota değişimi gerektirmesi itibarıyla<br />
coğrafî açıdan dünyanın en dar ve riskli suyollarından biridir.<br />
İstanbul Boğazı coğrafi konumu, bitki-hayvan topluluklarının<br />
çeşitliliği nedeniyle hassas çevresel ve ekolojik<br />
özellikler ile değerli tarihi ve kültürel özelliklere sahiptir.<br />
İstanbul Boğazı, Malaka Boğazı’ndan sonra dünyada en<br />
işlek ve en tehlikeli trafiğine sahip ikinci su yolu olup, Süveyş<br />
Kanalı’ndan üç kat, Panama Kanalı’ndan dört kat<br />
(Tatar, 2004) ve Kiel Kanalı’ndan iki kat (Akten, 2005) yoğun<br />
deniz trafiğine sahip olmaktadır. İstanbul Boğazı’ndan<br />
Montrö Sözleşmesi’nin imzalandığı 1936 yılında ortalama<br />
yılda 4700 gemi geçerken, Denizcilik Müsteşarlığı’nın<br />
verilerine göre İstanbul Boğazı’ndan 2010 yılında 50<br />
871 gemi gemiş olup bunun 9 274’ü tankerdir. İstanbul<br />
Boğazı’nda yılda yaklaşık 145 milyon ton tehlikeli yük taşınmaktadır.<br />
Karadeniz ülkelerinin dış ticaret hacimlerinde beklenen<br />
artışlar ve kendi filolarının artması, Tuna-Ren, Tuna-Main<br />
gibi iç su yollarının açılması ile Boğaz kullanıcılarının sayılarının<br />
artması ve Hazar petrollerinin dünyaya Boğazlar<br />
üzerinden taşınması İstanbul Boğazı’ndaki deniz trafiği,<br />
özellikle tanker trafiğinin sayı ve tonaj bakımından önümüzdeki<br />
dönemde daha da artacağı düşünülmektedir.<br />
İstanbul Boğazı’nda birçok deniz kazası meydana gelmiş<br />
olup bunlar birçok can, mal, gemi kayıpları ile çevre kirliliğine<br />
neden olmuştur. İstanbul Boğazı’ndaki artan gemi<br />
trafiğinin kaza riskini önemli ölçüde artıracağı düşünül-<br />
71<br />
ŞUBAT 2011
Change language