EXPROOF

ilerletmeyecek yapıda olmaları (çıra gibi yanmamaları) yeterli kabul etmektedir. İngilizce’si
ile “fire retardant” yanmayı geciktirici olmaları yeterli olmaktadır.
Kablo kullanımı konusunda büyük kuruluşların kendi özel tercihleri bulunmaktadır. Madenler
ayrı, petrol ve kimya sanayi ayrı tip kablo tercihinde bulunmaktadır. Her kuruluş kendi
özel şartlarına göre özel seçim yapmaktadır.
Amerikan boru “condiut” uygulamasında ise kablonun zırhlı olmasına gerek yoktur. Zırhın
yerini çelik boru almaktadır.
Bir fikir vermesi açısında, ÜNİKA firmasının ürettiği yer altı maden kablolarının resmi
verilmiştir. Bu resimde koruyucu zırh ve hatta çift zırh (PVC kabloda) görülmektedir.
b) KABLO BAĞLAMA ELEMANLARI
Kablolar exproof cihazlara bağlanırken, cihazın exproof özelliğini bozmamalıdır. Bu
nedenle ex-d tipi cihazlar kablo başlığı ve bağlı kablo örneği ile beraber denenir (exproof
sertifika tip deneylerinde). Kullanıcıya kendine göre bir değişiklik yapma imkanı bırakılmaz.
Kablo girişi ayrı bir bölme olarak tasarlanır. Bu tasarım sonucu alet iri ve cüsseli hale gelse
dahi, kullanıcının hata yapacağı ve olayı mühimsemeyeceği dikkate alınarak kablo giriş
bölmeleri ayrı dizayn edilir. Alman uzmanlar Ex-e tipi İngiliz uzmanlar ise Ex-d tipi giriş
dizayn ederler.
ABD uygulaması ise tamamen farklıdır. Exproof olayı bütün algılanarak kablo bağlantısı da
ex-d tipi gövde içersinde imiş gibi düşünülür ve bu nedenle borulu (condiut) bağlantı ön
plana çıkmıştır. Boru bağlantılarının da kendine göre farklı yapım şekli, özel ara bağlantı
elemanları, rekorları ve saireleri mevcuttur.
1) KABLO EKLERİ :
Kablolar özel kimyasal maddelerle ve piyasada kolayca bulunan “kablo ek garnitürleri” ile
bir .birlerine bağlanmaktadır. Normal ortamlarda uygulanan bu tür ekleme şekilleri çoğu
kişilerce bilinmektedir. Ayrıca kabloların cihazlara veya panolara bağlandıkları noktalarda
kullanılan kablo başlıkları mevcuttur. Bu kablo ek ve başlık malzemeleri kablonun cinsine
ve gerilimine göre değişik olmaktadır. Piyasada orta gerilim açık hava tesislerinde (35 kV a
kadar) kullanılan silikon kablo başlıkları mevcuttur. Silikon başlıkların görevi toz ve
yağmura karşı koruma teşkil etmektir.
Bu tip uygulamalar patlayıcı ortamlarda (exproof olarak) tatbik edilebilir mi?. OG açık hava
tesislerinde kullanılan silikon başlıkların patlayıcı ortamlarda kullanılması söz konusu
değildir. Çünkü exproof ortamda açık hava elektrik tesisi bulunamaz.
70