EXPROOF

Motor kablo bağlantı örnekleri, d = Ex-d, e = Ex-e korumalı.
1=boru (condiut) girişi 2=condiut bariyeri ( 1 ve 2 Amerikan uygulaması)
4 = basit kablo bağlantısı, 5 = esnek kablo bağlantısı
6 = d-tipi (exproof) kablo bağlantısı, 7 = d-tipi zırhlı kablo bağlantısı
9.02 DEVRE KESİCİ ve YOL VERİCİLER
a) GENEL
Devre kesici ve yol verici gibi şalt cihazları normal çalışmaları icabı ark çıkaran aletlerdir.
Bu nedenle ancak d, p, veya ö-tipi korunabilirler. En yaygın uygulama d-tipi koruma
şeklidir. O-tipi korumadan günümüzde kaçınılmaktadır. Çünkü yağlı aletler patladığında
yangın gibi çok daha fazla hasara neden olmaktadır. Bu nedenle yeni tesislerde yağlı
şaltere rastlanmamaktadır. Eski tesislerde yağlı şalterler (korunmuş veya korunmamış)
halen faal çalışmaktadır.
D-tipi korunmuş aletin gövdesi 10 veya 15 atmosfer gibi büyükçe bir statik basınca dayanmak
zorunda olduğu için, sonuçta bu şalterler bir demir yığınına dönüşmektedirler. Korunmamış
normal bir motor yol vericisi 20-40 kg gelirken aynı güçteki, d-tipi korunmuş bir
şalter 300-500 kg gelmektedir. Bu ise patlayıcı ortama karşı korunmanın getirdiği külfeti ve
emniyetin bedelini izah etmeye yeterlidir.
Kesme kapasitesini tutturabilmek için şalterin gövdesi istenildiği kadar büyük seçilememektedir.
Baralar arası mümkün olduğunca yakın tutulmak zorundadır.
Yeraltı madenlerinde robustluk ve neme karşı korunma gerekçesi ile yol verici veya devre
kesici gibi şalterlerin tamamı d-tipi korunmuş gövde içersine yerleştirilmektedir.
D ve e-tipi karışık kullanılabilir. Şalt cihazlarının kablo girişleri e-tipi yapılabilir. Gerçekte
klemens ve kablo girişi gibi kesimler normal çalışma icabı ark çıkarmazlar. Ancak tamir ve
bakım esnasında dokunulmaları gerekir ki, bu hallerde de elektrik kesilmeden çalışılamaz.
Zaten bu tip aletler mekanik olarak öyle dizayn edilmişlerdir ki kapakları açıldığında
cereyanları otomatikman kesilir. Ancak giriş kablosunun cereyanı kesilmeyebilir. Bu
63