EXPROOF

u deneyden aşağıdaki resimde görülen grafik elde edilir. Ayrıca motora kısa devre deneyi
yapılarak tE süresi ölçülür. tE süresinin sonunda
Ia/In = demeraj (kalkış) akımının nominal (anma) akımına oranı
tE = Maksimum çevre sıcaklığında ve normal çalışma altında ısıl dengesini sağlamış bir
motora kalkınma akımı Ia tatbik edildiğinde sargıların belli bir ısıya kadar ısınması için
geçen süredir. Belli sıcaklık, motorun ön görüldüğü ısı grubudur. (T1=450 °C, T5=130 °C).
Bunun anlamı, motor tam yükte çalışırken herhangi bir nedenle kısa devre olduğunda
(rotor bloke) sargıların ne kadar sürede tehlikeli dereceye kadar ısınacağıdır. Çünkü
standart bu değeri 5 saniyenin altında istememektedir. Pratikte bu olaya ,motorun çalışır
iken herhangi bir nedenle durup, hemen tekrar yol verilmek istendiğinde ve motorun ikinci
kez yol alamadığı hallerde rastlanmaktadır.
Ex-e tipi bir elektrik motoruna izolasyon testinin (yüksek gerilim testi) yanı sıra, kısa devre
(rotor bloke) ve ısıl denge testleri de yapılır. Kısa devre deneyinde, yol vermeden 5 saniye
sonraki rotor akımı ölçülürken, ısıl denge deneyinde, motorun nominal yükündeki rotor ve
stator sıcaklıkları ve ısı artışları ölçülür. Bu deneylerle elde edilen aşağıdaki grafikten tE
zamanı hesaplanır. Bu grafikteki verilerin anlamı:
OA = Çevre ısısı, genelde 40 °C dir.
AB = Tam yükte çalışan motorun, rotor veya stator sargıları sıcaklığının azami artış
miktarıdır.
59