bir yazılım projesinin, yazılımın işletime alındığı andan itibaren ...

BİR YAZILIM PROJESİNİN,
YAZILIMIN İŞLETİME ALINDIĞI
ANDAN İTİBAREN KULLANICIYA
BENİMSETTİRİLMESİ
YÖNTEMLERİNDEN BİR ÖRNEK
1
03.12.2012

Yazarlar
Necati RÜZGAR : APK Daire Başkanı
İsmet KAYA : Yazılım Geliştirme Şube Md.
K.Tümay TURHAN : Şef Programcı
2
03.12.2012

ÖZET
Yazılımcıların, sektör çalışanlarının, proje
yönetiminin ve ekibinin en önde gelen
sorunlarından biri de, işletime alınan yeni bir
yazılım projesinin kullanıcıya benimsettirilmesi ve
gönüllü bir şekilde kullandırılmasıdır. Bu yönde
belki çok çeşitli yöntemler denenmiştir. Bu
bildiride fiilen uygulanan ve denenmesi
önerilecek bir pratik anlatılacaktır. Yöntem Türkiye
Taşkömürü Kurumu (TTK) ’nda uygulanmıştır.
3
03.12.2012

TTK 1848 yılında kurulmuştur. 2012 yılı itibariyle
12.700 çalışanı mevcuttur. Kurum Zonguldak ve
Bartın illerinde olmak üzere 5 müesseseden
oluşmaktadır. Ayrıca Zonguldak ilinde Genel
Müdürlüğü mevcuttur. 2011 yılında 1.562.000
ton satılabilir taşkömürü üretmiştir. Ülkenin
yıllık taşkömürü ihtiyacı ise 10 milyon tondur.
Havzada 1.319 milyon ton mümkün/ muhtemel
/ görünür / hazır rezerv mevcuttur.
4
03.12.2012

Kurumun ERP dönüşümü 2000 yılında
başlanmış, 2002 yılı başından itibaren
bitirilenler işletime alınarak günümüze kadar
modüller halinde sürdürülmüştür. Bu modüller
arasında Satınalma, Satış, Muhasebe, Stok
Kontrol, İstatistik, Hukuk, Sağlık, İKYS, İnşaat
Emlak, DYBS ve CBS yer almaktadır. En son ise
2012 yılı Nisan ayında ÜYBS işletime alınmıştır.
İşletime alınan modullerin tamamı ORACLE
VTYS üzerinde çalışmaktadır.
5
03.12.2012

Aslında sistemler moduler olduğu için ÜYBS,
daha önce geliştirilmiş olan ÜPBS modulünün
önünde çalışması sağlanarak işletime alınmıştır
ve moduller zorunlu olarak birlikte çalışır hale
getirilmişlerdir. ÜPBS 2007 yılında işletime
alınmış ve TİS ile, sadece üretim işçilerine
verilen üretim primi ödemesi ile paralel çalışır
hale getirilmiştir.
6
03.12.2012

Modullerin birbirine bağlanması ile sistemin en
önemli çıktısı üretimde çalışanlara ödenecek
para olmuştur. Dolayısıyla çıktı sistemin
lokomotifi haline gelmiştir. Bu pratikten
edinilicek en önemli teorik bilgi ise: Bir yazılım
projesinin çıktısı şayet yasal bir ekonomik
değerse, veri girişi en olumsuz şartlarda bile
sevimli hale gelmektedir. Buradan hareketle;
şayet mümkünse bu tür bir entegrasyon, o
modulün hemen ve bir bütün kullanım
katsayısını artırmaktadır.
7
03.12.2012

Bu noktada sistem tasarımından söz
etmekte yarar var. Bir yazılım projesinde
aşağıdaki sorulara doğru bir şekilde yanıt
verebilirseniz kuşkusuz sonuçlar ve
sistemin kullanılabilirliği o ölçüde en iyi
noktaya çıkacaktır. Modül tabii ki
“ÜRETİM” olduğu için aşağıdaki soruları
sormak gerekecektir.
8
03.12.2012

Ne üretildi ? � Taşkömürü
Nerede üretildi ? � Müessese, işletme, kartiye, ocak
Neden/niçin ? � Ekonomik sonuçlar
Nasıl ? � Çeşitli üretim Yöntemleriyle
Kim üretti ? � Çalışanlar
Çıktısı ne olacak? � Ekonomik değer
9
03.12.2012

Yukarıdaki sorular daha da artırılabilir. Ancak bu
sorular sistemin çatısını oluşturacaktır. Sistem
aslında her seferinde bu soruları soracak ve
alacağı yanıtlarla sonuca ulaşacaktır. Aşağıdaki
hiyerarşiden de (Resim-5) anlaşılacağı gibi, 2007
yılında işletime alınmış olan ÜPBS sistemine
önce, TİS ile ödenmesi öngörülen “Üretim
Tazminatı” eklemlenmiştir. Buradan hedeflenen
ise; üretimi teşvik ve gerçekten üretene daha
fazla ücret vermektir.
10
03.12.2012

Tam bu noktada “gerçekten üretene” kavramını
belki açmak gerekecektir. Bilindiği gibi kamuda,
çeşitli faktörlerle bazı insanlara farklı
yaklaşımlar, çalışma barışını bozmaktadır. Bu
nedenle, çalışma barışını tesis etmeye yönelik,
ek önlemler almak gerekmektedir. “Üretim
Primi” ve TİS ile o dönem ödenmeye başlanılan
“Üretim Tazminatı” ek önlemlerdir denilebilir.
11
03.12.2012

ÜYBS 2012
YILI NİSAN
AYINDA
İŞLETİME
ALINDI
ÜPBS 2007
YILINDA
İŞLETİME
ALINMIŞTI
ÜRETİM
TAZMİNATI
2007 YILINDA
İŞLETİME
ALINMIŞTI
12
03.12.2012

2011 yılı son çeyreğine gelindiğinde ise
Kurumsal Kaynak Planlaması altyapısında
eksik kalmış olan ÜYBS tasarım ve
yazılımına başlanılmıştır. Veri giriş
arayüzleri diğer modüllerde olduğu gibi
Oracle Forms yazılım geliştirme aracı ile
üretilmiştir. (Resim-2, Resim-3) Sistem
ayrıca Oracle Business İnteligence (Oracle
İş Zekası) (Resim-4, Resim-5) ile de
desteklenmiştir.
13
03.12.2012

Resim-2 Resim-3
14
Resim-4 Resim-5
03.12.2012

∗ SONUÇ:
Geliştirilen yöntemle, hedefe en kısa yoldan ve
en ekonomik bir şekilde ulaşılması sağlanmıştır.
Bir yazılım projesinde son iki önemli aşama da
malumdur ki, “Bire-bir Eğitim” ve “Kurumsal
İşletimdir”. Bu iki aşama hem meşakkatli hem de
maliyetlidir. Geliştirilen bu yöntemle, veriyi
kaynağında girecek olan “yeni veri operatörü”
nün eğitim ve adaptasyon süreci, en kısa süreye
indirilebilmiştir.
15
03.12.2012

Çünkü girilmeyen / girilemeyen o veri, o ayın
maaş bordrosuna yansıyacaktır. Olası bu
olumsuz sonuç ise, hakkıyla çalışarak üreten
işçinin tepkisine neden olacaktır. Böyle bir tepki
ise hiç kimsenin karşı duramayacağı bir
durumdur. Dolayısıyla en detay veri bile,
zamanında ve doğru olarak “yeni veri
operatörü/operatörleri” tarafından girilecektir.
16
03.12.2012

∗ Yukarıdaki Oracle BI raporlarında da gösterildiği gibi,
en alt yöneticiden en tepe yöneticiye dek, üretim
süreci ayak/kartiye/işletme/müessese/kurum bazında
izlenmekte, özet raporlarla “üretim yöntemleri”
analizi yapılabilmektedir. Bu sayede “hangi ayakta, ne
zaman, hangi yöntemin uygulanması gerektiği” vb.
gibi startejik kararların alınması olanağına hızlı bir
şekilde kavuşulmuş olunmaktadır. Malumdur ki:
Rekabetçi piyasada verimlilik ve karlılık
doğrultusunda, bu kararların en hızlı ve doğru bir
şekilde alınabilmesi fevkalade önemlidir.
17
03.12.2012

e-mail : ismet.kaya@taskomuru.gov.tr
necati.ruzgar@taskomuru.gov.tr
tumay.turhan@taskomuru.gov.tr
18
03.12.2012