ATEX Misyon Raporu 3 Projenin Amacı 4 Metodoloji

ATEX Misyon Raporu
3 Projenin Amacı
Sektorel temelde yapılan değerlendirme sonucunda aşağıdakilerin sağlanması hedeflenmiştir:
- Genel Bakış ve teknik mevzuatın hazır olma durumunun envanterinin çıkarılması.
- Mevcut “Kurumsal Yaptırım” yapısının değerlendirilmesi,
- Yararlanıcıların tespiti (Ekipman ve eğitim seminerleri konusunda yapılacak yatırımdan
yararlanacak muhtemel kuruluşların listesinin ya da tespitinin yapılması)
- Durumuna göre uygun olan gerek kamu ve gerekse özel sektör kuruluşu şeklinde
yapılanmış laboratuvar altyapılarının değerlendirilmesi.
- Laboratuvar donanım ihtiyaçlarının belirlenmesi, donanım kullanma eğitimi ihtiyacının
belirlenmesi; gerekli durumlarda (elkitaplarını da içeren) laboratuvar yöntem arayışının
belirlenmesi
- Laboratuar eğitimi ile ilgili konularda teknik spesifikasyonların hazırlanması, gerekli olan
durumlarda ( yani proje raporuna göre elde edilecek bilgilerin bir araya getirilmesi ile
oluşan genel sonuç bilgisi hakkında; ya da proje sorumlusuna taslak proje bilgilerinin
geliştirilmesi için destek verilmesi anlamında)
4 Metodoloji
- ABGS (Avrupa Birliği Genel Sekreterliği) ve Ankaradaki AB temsilciliğinden bilgi alımı
- Muhtemel yararlanıcıların ziyareti (Bkz. Taslak Program)
Tüm toplantı ve görüşmelerde Uzman aşağıdaki soruları (bu sorular Yönetim ekibi tarafından
daha önce Martın ilk haftası içinde sorulmuştur) herbir bakanlık temsilcisine sorulacaktır.
Sektörel temsilci bu soruları cevaplandırmaya (veya uygun olan durumda soruların karşılığındaki
boşlukları doldurmaya) davet edilecektir.
Laboratuvarda sorulacak soruların listesi: Bu soruların anlamını açıklığa kavuşturmak için lütfen
Inception Report= Başlangıç Raporunu iyice okuyunuz. Zira bu raporda bu sorular bakanlık
temsilcilerine sorulmuştur. Ama buna karşılık başlangıç görüşmelerinde temelde herbir sektöre
tahsis edilen 15 dakikalık süre içerisinde detaylandırılamamıştır!
1. Geçiş döneminde adapte edilebilecek AB Mevzuatı
2. Sektörün stratejik sunumu (Takdimi)
3. Onaylanmış Kuruluşların (OK) ve Piyasa Gözeticilerinin (PG) kalite altyapıları.
4. İlgili sektörün son üç yıllık ekonomik verileri.
5. Veriler ve verilerin kökeni (Orijini) (Sektörün ekonomik Verileri)
6. OK ve PG üzerindeki ekonomik etkiler. Kalite maliyetlerinin tahmini- yatırım geri dönüş
oranı
7. Mali kaynaklar (Kuruluş bütçesi)Bu iş için bir bütçe takibi yapıyor musunuz?
8. İş Modellemesi (Pazardaki ürün bilgileri, Piyasa Gözetiminin ve testlerin maliyeti)
9. Operasyon (İşletme) maliyeti
10. Sistemi güçlendirecek yatırımın mali kaynakları
11. Ürünü pazara sunmadan ve sunulduktan sonraki yararlanıcı PG lerin envanteri (dokümü)
12. OK yararlanıcıların envanteri (dokümü)

13. İhtiyaç Listesi (Zaman Çizelgesi) (Donanım, Euro cinsinden miktarı, donanımın kullanımı
için gereken eğitimin maliyetinin Euro olarak miktarı) Sistem eğitimi, uzun dönemli eğitim
yaklaşımı?
14. Tartışma: Akreditasyon durumu.
15. Tartışma: Laboratuvar altyapısı envanteri (Ekipman v.s.)
16. Tartışma: Teknik yeterlilik envanteri (Direktiflerin kapsamı hk.)
17. Uluslararası ve Avrupa Birliğindeki benzerleri ile işbirliği(ortaklık) durumu.
18. Desteklenmesine karar verilen laboratuvarın, yapılan yatırımı hazmedilebilme (absorption)
kapasitesi-kamu için %25 özel sektör için %40-. Bu durumun yararlanıcı tarafından farkında olup
olunmadığı? Bu yatırımından yeterince yararlanabilecekler mi? Hükümetlerin ya da politikanın
baskısı (ya da etkisi) nedeni ile bir faaliyetten men durumu söz konusu olabilir mi?
19. Hükümet/Siyaset/Medya baskısı olup olmadığı
20. değişimi yönetme kabiliyeti gösterebiliyor mu? Yetkililer ya da laboratuvar bu değişime
uyum kabiliyeti gösterebilecekler mi? Değişime direnç söz konusu olabilir mi? İnsan
kaynaklarına değişimin yürütülmesi konusunda yapılacak tahsisat, atamalar sorun yaratabilir mi?
21. AB Destek projelerinin geçmişteki, mevcut durumdaki veya hazırlık halinde olanlarının
durumu nedir?
22. Yatırıma isteklilik motivasyonu var mı?
5 Proje Tanımlanması
5.1 Sektörün hazır olma durumu
Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları (Muhtemel Yararlanıcılar)
- TSE İzmir
- Zonguldak kömür madeni laboratuvarı
Annex III deki değerlendirmeye bakınız
5.2. Ekipman ve Eğitim
TSE İZMİR ATEX LABORATUVARI
Bu geniş yapılı kuruluş iyi teçhiz edilmiş laboratuvarları ile pek çok sektörde faaliyet
göstermektedir.
TSE nin özel bir bölümü sertifikasyon faaliyetlerine ayrılmıştır. Bu bölüm Avrupanın yeni
yaklaşım direktifleri konusunda herbir direktif için bir mühendis tahsis etmiş durumdadır.
Ayrı bir branş(bölüm) olarak oluşturulmuş olan ATEX bölümü İzmir’de bulunmaktadır. Bu
bölüm ATEX Direktifindeki standartların gerektirdiği testleri yapmaktadır. Bu birimin sadece
kendi araştırmalarında yaptıkları işlerdeki doğruluğun geliştirilmesi hususunda bazı ilave
teçhizata ihtiyacı vardır. ATEX ile ilgili bu standartlar ATEX’e özgü olmayan diğer bazı testlerin
de yapılmasını öngörmektedir. (Örneğin elektriksel, termal, mekanik testler vb.) Bu testler Bu
testler TSE nin diğer laboratuvarlarında yapılmalıdır.
Bu kritere göre; yeniden organize edilecek TSE ATEX laboratuvarında ATEX e özgü olmayan
bu testlerin yapımı konusu gözönüne alınmalıdır.
İzmir ATEX Laboratuvarı geçmiş yıllarda eski yaklaşıma göre piyasa gözetimi anlamında pek
çok sayıda test gerçekleştirmiştir.

Kalite garantisi, teknik dokumanları ve standartları internet sitesinde mevcuttur.
TSE diğer AB laboratuvarları ile temas halindedir. ATEX konusundaki uzman mühendis bu tür
bir laboratuvarda (TSE nin temas halinde oldugu laboratuvarlardan birinde ) eğitilmeli ve
tecrübelerini artırmalıdır.
TSE önceden de Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile ilişkili olarak piyasa denetimleri yapmaktadır.
Bu laboratuvar uygun bir organizasyonla ve sektördeki tecrübesini artırarak onaylanmış kuruluş
olabilir.
Önemli NOT:
TSE İzmir Laboratuvarı ATEX Uzmanınca yerinde görülmemiştir. Bu tespitler Sanayi ve Ticaret
bakanlığından ve TSE den edinilen bilgilerle yapılmıştır.
1. Ekipman Listesi- xxxx sektörler- ATEX Direktifi(leri)
Ekipman Listesi Test tipi Ekipman tipi ve
teknik özellikleri
Gaz akış hızı ölçme
Cari fiatı(Euro)
xxx/xxx/EEC 94/9
ünitesi(8 ünite)
Herbir ünite 2100
Euro
Hava akış hızı ölçme
16800
xxx/xxx/EEC 94/9
cihazı (2 ünite)
Herbir ünite 2600
Euro
5200
TOPLAM 22000
1. Eğitim Listesi – xxxx sektörler- ATEX Direktifi(leri)
Ekipman Listesi Test tipi Ekipman tipi ve
teknik özellikleri
Bir onaylanmış
xxx/xxx/EEC
TOPLAM
94/9 kuruluşta uygulamaya
dönük eğitim
Cari fiatı (Euro)
Değer yok

ZONGULDAK ATEX LABORATUVARI
Bu laboratuvar, Zonguldak’ta kömür maden işletmeciliği yapan ve atelyesi olan bir madencilik
kuruluşuna ait binada faaliyet göstermektedir. Bu yapılanma ise Enerji Bakanlığı ile ilgilidir.
Bu laboratuvarda bulunan 5 personelden 3’ü daha önce ( bir kısmı petrol endüstrisine ait olan ve
pek çoğu ise madenlerde kullanılan ) birçok cihazın sertifikalandırılmasını eski yaklaşım
kapsamında ve 1986–2001 yıllarında yapmıştır. Bu zaman zarfında da maden işletmeleri için pek
çok rutin test gerçekleştirmiştir.
Oldukça iyi seviyedeki tecrübeleri ve yüksek seviyedeki motivasyonları bu laboratuvarın geleceği
hakkındaki karar vermede göz önüne alınmıştır.
Bu laboratuvarın malzeme olanakları ve dokumantasyonu son derece zayıf durumdadır.
(obsolute= metruk, modası geçmiş) Testler için kullanılanlar ve ve büro malzemesi olarak da
kullanılanlar dâhil olmak üzere tüm donanım ve dokümantasyonu yenilenmelidir. Mevcut bina
alanı yeterlidir ama (erişim güvenliği ve arşiv odası gibi hususlar açısından) yenilenme ve
eklemeler yapılması gereklidir.
Bu laboratuvarın kalite sistemi yoktur ve diğer laboratuvarlarla iletişime sahip değildir.
(Çevirenin notu: Burada kastedilen Avrupadaki benzer işleri yapan diğer laboratuvarlarla bilgi
alışverişi ve pratik eğitim açısından bir irtibatı yoktur denilmekte ve bu konuda TSE İzmir ATEX
laboratuvarından farklı olunan yön vurgulanmaktadır.)
Bu kuruluş için hükümetin (ekteki not’a bakınız ) öncelik tercihine bağlı olarak bugün için
(yüksek seviyede yatırım yapılabilecek) mantıki hedef, piyasa gözetimidir. Yani ATEX’in
madencilik sektörü için patlama riski açısından öngördüğü piyasa gözetimidir. Bu anlamda
kendilerinden danışmanlık hizmeti alınabilir ve testler yaptırılabilir.
ATEX standartlarınca öngörülen başka testlerin yaptırılabilmesi için, diğer benzeri
laboratuardakilerle benzer niteliklerde başka bir yapılanma gerçekleştirilmelidir.
Önemli NOT:
Bu kuruluşun bir piyasa gözeticisi olarak seçiminde dahi yeni bir yapılanma (bina, ekipman,
dokumantasyon ve eğitim açısından) ve çalışma gereği vardır.
Bu laboratuvar için; projenin global bir analizinden önce ekipman ve eğitim listesi
yapılamamıştır. Bkz: AnnexI (Zonguldak Laboratuvarı için önerilen yaklaşım)
Bu laboratuvarın ihtiyacı herşeyden önce personelinin:
- Bilgisayar kullanımı ve ofis yazılımları konusunda
- Laboratuvar organizasyonu (diğer laboratuvarları ziyaret ve başka yapılanmaların
görülmesi konularında) eğitilmeleri ihtiyacıdır.

5.3 Planlama
TSE İZMİR LABORATUVARI
İstenilen teçhizat ve eğitim bir seneden az bir zamanda sağlanabilir.
ZONGULDAK ATEX LABORATUVARI
Planlama hükümetin stratejisine bağlıdır. Projenin gerçekleştirilmesi için gereken zaman iki
seneden fazladır.
5.4 Sonuçlar ve tavsiyeler
Zonguldak laboratuvarı 94/9 ATEX direktifinin öngördüğü testleri gerçekleştirebilecek duruma
getirilebilmesi kolayca mümkün değildir. Eğe rhükümet bu tür testlerin bu laboratuvarda
yapılmasına karar verirse o zaman laboratuvarın yeniden yapılandırılması için
bir detaylı çalışma gerekir.
Yatırıma esas olacak nihai kararıtam almadan önce bir fizibilite çalışması gerekir.
Bu raporda daha önceden beri TSE İzmir Labuoratuvarının piyasa gözetimi testlerini
gerçekleştirdiği söylenmişti. Bunu gelecekte de -yani yeni bir eğitim ve yapılanmadan sonra
onaylanmış kuruluş olduktan sonra yapabilir. Ancak bu laboratuvar ziyaret edilmemiştir.
6 Ekler
Ek I Zonguldak Laboratuvarı için yaklaşım
Ek III Karar Matrisi

ANNEX I
Zonguldak Laboratuvarı için Önerilen Yaklaşım
Bu yaklaşım Sanayi ve Ticaret Bakanlığı temsilcileri ile birlikte hazırlanmıştır
Ticaret ve Sanayi Bakanlığı ATEX direktifi kapsamında laboratuvara ( özellikle piyasa gözetimi
konusunda) birden fazla sahip olmak istediklerini belirtmişlerdir. Bu hedef doğrultusunda da
Zonguldak laboratuvarının TSE den sonra gelen ikinci bir laboratuvar olması beklenmektedir.
Bu madencilik kuruluşundaki laboratuvar imkanları ve bina durumu itibarı ile hükümet
seviyesinde bir karar almadan önce global bir yaklaşım gerekmektedir. Global yaklaşım aşağıdaki
dört aşamada ele alınabilir:
1 Bu kuruluşun önceliği
o Enerji Bakanlığı ile Sanayi Bakanlığı arasında bir toplantı yapılmalı
o bu kuruluşun maliyeti saptanmalı
o bu laboratuvarca ATEX piyasa gözetiminin ne oranda yapılabileceğinin tespiti (yani
herbir cihaz bazında tek tek ne oranda yapılabileceğinin tespiti)
o bu laboratuvarın önceliğinin belirlenmesi
2 Piyasa Gözetimi ihtiyacının değerlendirilmesi (İthal ve yerli ürünler bazında)
o ATEX piyasa gözetimine tabi ürünlerin (tek tek tespit edilerek) belirlenmesi
o bu ürünlere uygulanacak test tiplerinin ve standartlarının belirlenmesi
o test adetlerinin ve maliyetlerinin belirlenmesi
o bunlar için gerekli test ekipmanları ile bunların maliyetlerinin belirlenmesi
3 Finansal değerlendirme
o test ve yatırım maliyetlerinin karşılaştırılması
o her iki bakanlığın projeye gösterdikleriilginin belirlenmesi
4 Ayrıntılı proje dosyası
o Laboratuvar organizasyonu
o Finansal değerlendirme
o Teknik yaklaşım
o AB uzmanına sonucun aktarılması