18.01.2013 Views

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

8. KÜBEY HANIM, ODIĞIN HAN, ÇINIS HAN<br />

9. UMAY HANIM<br />

10. ERDENEY HAN<br />

11. ALTAN HAN<br />

12. SUVOLTA HANIM<br />

13. AYIĞ HAN<br />

14. SUYLA HAN, KARLIK HAN<br />

15. UTKUÇI HAN<br />

16. ÜLGEN HAN<br />

17. KAYRA HAN<br />

18. GÖKTANRI<br />

19. TURA<br />

(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

S a y f a | 98<br />

� Gök: (Göğ/Gök/Kök). Mavi renk, yükseklik, sonsuzluk, güzellik, genişlik, enginlik gibi anlamlar<br />

içerir. Tanrısallık ifade eder. Göklen, ulu, mübarek demektir. Gökben ise Tanrısallık anlamına<br />

sahiptir. Moğolcada Höh hem mavi renk hem de göğüs manası ifade eder, Kakmukçada Kökö<br />

mavi renk demektir. Gök/Kök aynı zamanda bir şeyin kökeni, kökü (çıkış noktası) demektir.<br />

(Karşıt: YER)<br />

(Bakınız, Benzer: GÖK-KAL)<br />

GÖKDENİZ: Sonsuz Okyanus.<br />

Eşdeğer: KÖKTENGİZ, GÖKTENİZ, GÖVTİNES<br />

Dünyanın sonunda yer alır. Bu denizde veya kıyılarında yaşayan Han’lara erişilmez. Ak <strong>Deniz</strong>’in ve<br />

Gökdeniz’in de ötesinde Od <strong>Deniz</strong> (Ateş <strong>Deniz</strong>i) vardır. Akdeniz ve Gökdeniz mantığına uygun olarak,<br />

gökte Demirkazık’ın etrafında dönen Akboz At ve Gökboz At vardır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü,<br />

<strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Gökdeniz: Gök “Mavi” + <strong>Deniz</strong><br />

(Yansı: AKDENİZ)<br />

(Bakınız: ODDENİZ)<br />

GÖK HAN: Gökyüzü Kağanı.<br />

Eşdeğer: KÖK (KÜK) HAN<br />

Oğuz Han’ın ikinci eşinden doğan oğludur. Türk yurdunun sınırsızlığını ve enginliğini simgeler. Göğün<br />

enginliği ve sonsuzluğu büyük öneme sahiptir. Örneğin “İstikbal Göklerdedir!” (M. Kemal ATA<strong>TÜRK</strong>)<br />

sözü bu yaklaşımın çağdaş bir yansıması olarak algılanabilir. Gök Han’ın ongunu Sungur kuşudur.<br />

Maviye çalan bir rengi vardır. Diğer kuşları avlamakta kullanılır. Gök Ata ile karıştırılmamalıdır.<br />

(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Gök: Dünya’yı çevreleyen havaküre. Ayrıca uzay anlamına gelir.<br />

GÖK-KAL: Doğa Katmanı.<br />

Eşdeğer: KÖK-KALI, KOVAK-KALIĞ<br />

Atmosferi ve Uzayı, ayrıca buralarda bulunan koruyucu ruhları içerir. Yakutçada ve Dolgancada Kalan<br />

gök demektir. Kal (Kalı/Kalığ) sözcüğünün atmosfer ve uzayın farklılığının algılanabildiği dönemlerde<br />

ortaya çıkmış olduğu düşünülür. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!