You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
S a y f a | 85<br />
ERGENEKEN: Kutsal Yurt.<br />
Eşdeğer: ERGENEKÖN, ERGENEKON<br />
Türkler düşmanları tarafından yok edilip kılıçtan geçirilir. Yalnızca iki kadın ve iki erkek kalır. Bunlar<br />
sarp yollardan aşarak dağların arasında bir yere varırlar. Bu iki erkeğin adı Negüz ve Kıyan’dır (bazı<br />
kaynaklarda Tuguz ve Kayan). Bu dağların arasında bulunan yeşillikler içindeki diyarda yaşar ve<br />
çoğalırlar. Fakat daha sonra sayıları artınca bu yurda sığmaz ve çıkmak isterler. Fakat atalarının<br />
geldiği geçidi bulamazlar, çünkü büyük ihtimalle o yol bir depremde kapanmıştır. Sonra dağların belirli<br />
bir kesiminde yoğun miktarda metal bulunduğunu ve orayı eritirlerse çıkabileceklerini anlarlar.<br />
Devasa körükler yapar, inanılmaz büyüklükte bir ateş yakarlar ve madeni eritip dışarı çıkarlar. Türk ve<br />
Moğol boyları buradan yeryüzüne yayılırlar. Bu yolculuklarında kendilerine kutsal bir kurt yol gösterir.<br />
Ergenekon’dan çıkışın yıldönümü Nevruz Günü’dür. Bu yüzden nevruzda örslerde demirler dövülür,<br />
ateşler yakılır. Demircilik de bu nedenle kutlu bir meslek kabul edilir. “Yırtarım dağları, enginlere<br />
sığmam taşarım.” (İstiklal Marşı - M. Akif ERSOY) bu efsaneye gönderme yapar. Ergenekon’dan<br />
çıkarken Konrat (Kongrat) boyu diğer boylardan önce davranıp çıkmak istemiş ve düzeni bozarak<br />
karışıklık çıkarmıştır. Bu nedenle Tanrı tarafından cezalandırılarak ayaklarına bir ağrı verilmiştir. Bu<br />
boydan gelen herkesin ayağı ağrır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Ergene: (Er/Erk/Erh). Ergene “Maden” + Ken/Kön “Geçit, Aşıt”. Güçlük, zorluk anlamlarını<br />
barındırır. Maden ocağı demektir. Türklerde gizemli yerlerdendir.<br />
ERKE HANIM: Ayartıcılık Tanrıçası.<br />
Eşdeğer: İRKE HANIM<br />
Baştan çıkarıcı, ayartıcı Tanrıça. Nazlı olarak tanımlanır. Erke Sultan (Erke Solton) da denir.<br />
Teleğütlerde Erkey Han adlı bir Tanrının varlığından bahsedilir. Aynı kişi olması muhtemeldir fakat<br />
Han (Kağan) sıfatının kullanılması eril olduğunu akla getirmektedir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü,<br />
<strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Erke: (Er/Erk/Erh). Erkli, güçlü, kuvvetli demektir. Egemenlik anlamı vardır, işve cilve, naz<br />
çeriğine de sahiptir. Ayrıca ayartma anlamı da taşır. Bazı lehçelerde arzu, istek manalarına<br />
gelir.<br />
ERKECEY: Parmak Adam.<br />
Eşdeğer: İRKEYEL, ERKECEL<br />
Parmak boyunda bir insandır. Türklerde ruh başparmakta bulunur. Öbür dünyada insanlar çok küçük<br />
boyludur. Türkler, insanların binlerce yıldır, boylarının ve ömürlerinin kısaldığına inanırlar. Eskiden<br />
insanlar çok iri ve uzun, ayrıca daha uzun ömürlüymüş, binlerce yıl yaşarmış. Boyları ve ömürleri<br />
kısalarak bugünkü durumlarına ulaşmışlardır. Buna bağlı olarak insanların küçülerek bir cüce hatta<br />
parmak kadar kalacağına inanılır. Biliz ve Ecene/Eçene (Cüce) sözcükleri masallarda zaman zaman<br />
geçer fakat bunlar parmak kadar değildirler. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Erkecey: (Er). Küçük kişi demektir. Moğolcada Erhiy (Eski Moğolcada Erekey) başparmak<br />
anlamına gelir.<br />
(Bakınız: ERNEK)<br />
(Karşıt: UZUH, KELEMTER)<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>