18.01.2013 Views

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

S a y f a | 68<br />

fiilleri ile bağlantılıdır. Çünkü bu oyun Türklerden komşu kültürlere geçmiştir, dolayısıyla isimlerin,<br />

hele de Türkçe köklere uyumlu sözcüklerin başka bir dilden alınmış olması pek antıklı<br />

görünmemektedir. Cirit Oyunu'nda iki takım bulunur. Bu takımlar geniş bir alanın iki ucunda karşılıklı<br />

olarak beşer, altışar veya yedişer kişi olarak dizilirler. Sağ ellerine atacakları ilk ciriti, diğer ellerine de<br />

yedek ve kamçı alırlar. İki tarafın birinden bir atlı çıkıp, karşı dizinin önüne yaklaşır. Karşı takım<br />

oyuncularından birine elindeki ciriti savurur, sonra geri döner. Karşı tarafın oyuncusu onu takip eder<br />

ve elindeki ciriti geri dönüp kaçan atlıya fırlatır. Bu kez ilk oyuncunun çıktığı sıradan diğer bir ciritçi<br />

onu karşılar. Bu kez diğeri yerini almak için geri dönmeye çalışır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü,<br />

<strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Cıda: (Çit/Cıd). Moğolca kökenlidir. Çit ve Çıta kelimeleri ile aynı kökten gelir.<br />

CONGOLOS: Kayıp Cini.<br />

Kışın en soğuk zamanında ortaya çıkar. Evin kapısına gelerek dışarıdan, içeride bulunanlardan birisinin<br />

adını seslenir ve peşine takarak götürüp o kişiyi kaybeder. Bir daha o kişiden haber alınamaz. Kapı ve<br />

pencere önüne pancar yemeği koyulursa musallat olmaktan vazgeçeceğine inanılır. (Kaynak: Türk<br />

Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Congolos: (Con/Yon). Karakoncolos ile alakalıdır. Yön sözcüğü ile uzak bir bağı bulunabilir.<br />

Etimolojik anlam tam olarak bulunamamıştır.<br />

(Bakınız: KARAKONCOLOS)<br />

COŞA: Vecd.<br />

Kendinden geçme. Trans hali. Şamanların, evliyaların yaşayabileceği bir deneyimdir. Maddi dünya ile<br />

olan bağlar kopar. Deliliğin geçici bir türü olarak dahi görülebilir. Müzik ve ritim ile sağlanır. Bazen de<br />

tefekkür ve odaklanma sonucu bu kendinden geçme meydana gelir. Tanrısal ve metafizik bir<br />

sarhoşluk olarak da düşünülür. Bu nedenle tasavvufta esri (sarhoşluk) kavramı mecazi bir anlama<br />

sahiptir. Coşku halinde olanların anlattıkları veya anlatmak istedikleri şeyler mecazlarla ve simgelerle<br />

doludur. Derin anlamları vardır. Coşkuya gelme kavramı Şamanist inançlarda olduğu kadar tasavvufla<br />

bağlantılı pek çok anlayışta da mevcuttur. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Coşa: (Coş/Cuş). Coşmak fiilinin çekimli halidir. Coşku sözcüğü ile aynı kökten gelir.<br />

CURUNTAY HAN: Yasa Tanrısı.<br />

Eşdeğer: CURANTAY HAN<br />

İlahi yasaları yazar. Yasaların yazıya dökülmesi anlayışı derin içeriğe sahiptir. Sözün yazılı hale<br />

getirilmesi onun somutlaştırılması demektir. Bir anlamda vücut bulması, canlı bir varlığa<br />

dönüşmesidir. Gerçekten de çağdaş hukuk anlayışında pek çok ülkede kanunların yazılı olması esastır.<br />

(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Curuntay: (Cur/Yur). İsmin sonundaki ekten aslında bir Tanrılar Topluluğu tarafından<br />

belirlenen yasaları yazıya geçirdiği (kayda aldığı) görüşü de öne sürülebilir.<br />

“Ç” Harfi İçin Aşağıdaki Sayfanın Başına Geçiniz…<br />

LÜTFEN, BU E-KİTABI<br />

TÜM TANIDIKLARINIZA HEDİYE EDİN!<br />

D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!