You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
S a y f a | 59<br />
BULUNÇ: Vicdan.<br />
Eşanlam: 1. DUYUNÇ 2. OYAT, UYAT<br />
Kişiyi davranışlarını incelemeye zorlayan, kendi ahlak anlayışını sorgulamasını ve kendini yargılamasını<br />
sağlayan içsel güç. Tüm kültürlerde insanın Yaratıcıya açılan kapısı olarak bakılır. Doğru olanı bulmak<br />
için aslında başka bir şeye ihtiyaç yoktur. İnsan tek başınayken bile vicdan sayesinde kötülükten<br />
kaçınabilir. Yeterki onun sesini dinlesin. Bulunç bir ses gibi insana eyitir (konuşur). Bu nedenle<br />
“Duyunç” adı da verilir. İyicil ruhlarla iletişimin bir sonucu olduğunun düşünülmesi sonucu da<br />
çıkarılabilir. Bu anlamda Duyunç ve Ötüğ (Dua) aslında iki yönlü bir işleyişe sahiptir. Duyunç içten<br />
gelen sesi dinlemek, Ötüğ ise Tanrıya yakarmaktır. Bazı yörelerde vicdan için Uyat/Oyat tabiri de<br />
kullanılır. Pek çok din ve inanç sisteminde vicdana büyük önem verilmesi onun Tanrısal ,letişime veya<br />
kainata açılan bir unsur olarak algılanması nedeniyledir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong><br />
<strong>Karakurt</strong>)<br />
� Bulunç: (Bul). Bulmak fiilinden türemiştir. İnsanın doğruyu ve yanlışı kendi doğuştan var olan,<br />
daha sonra da eğitim toplumsal yaşam ile biçimlendirilen içsel algı süreçleriyle bulabileceği<br />
anlamı taşır. Eski Altayca ve Moğolcada kazmak anlamı kökün içinde mevcuttur.<br />
BULUT İYESİ: Bulut Ruhu.<br />
Eşdeğer: BOLIT ISI<br />
Bulutun koruyucu ruhu. Yağmur İyesi yani Yağmurun koruyucu ruhu da bulutlara bağlıdır. Bunun<br />
dışında dikkat çekici ve bulutlarla ilgili olan İyeler şunlardır. Bulut İyesiyle bağlantılı olan Etin<br />
(Gökgürültüsü) sözcüğü Sibiryadaki Etin adlı Üstün Varlığı/Ruhu da akla getirmektedir.<br />
- Etin/Eten İyesi: Gökgürültüsü Ruhu.<br />
- Ayanga/Ayunga İyesi: Gökgürültüsü Ruhu.<br />
- Çakılgan/Çağılgan/Çakın İyesi: Yıldırım Ruhu.<br />
- Yıldırım/Yıldırak/Yılağan İyesi: Yıldırım Ruhu.<br />
- Şimşek/Çemşek/Şüğşek İyesi: Şimşek Ruhu.<br />
- Yaşın/Yışın/Yeşin İyesi: Şimşek Ruhu.<br />
Bulut Kızları (bazen Uygur Kızları) adı verilen ruhların da Bulut İyesi ile bağlantılı olma ihtimali vardır.<br />
Bunlar yedi kardeştirler ve çok eski zamanlarda yaşayıp ölmüşlerdir. Saçları dağınık, gözleri şaşıdır.<br />
Uzun tırnaklarla ve parçalanmış elbiselerle dolaşırlar. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong><br />
<strong>Karakurt</strong>)<br />
� Bulut: (Bul/Bol). Gökyüzünde su, buz veya toz zerreciklerinin yoğunlaşmasıyla oluşan yığın.<br />
Üretme, yapma, oluşturma kavramlarıyla bağlantılıdır. Kelime kökü bolluk kavramını ihtiva<br />
eder. Bolluk getiren demektir. Tunguz ve Mançu dillerinde Bolo kökü gökyüzünü ve havayı<br />
ifade etmekte kullanılır.<br />
BUNCAK HAN: Bekçi Tanrısı.<br />
Eşdeğer: BUNÇAK (MUNCAK, PONÇAH, POĞONCAH) HAN<br />
Kayra Han’ın saray yolunu koruyan iki bekçiden biridir. Busul Han ile birlikte anılır. (Kaynak: Türk<br />
Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Buncak: (Bun). Bunaltan, sıkıntı veren demektir. Ayrıca nazar boncuğu demek olan Monçuk<br />
ile de ilgilidir.<br />
(Bakınız: BUSUL HAN)<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>