You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
S a y f a | 48<br />
destanında Barak Boyu’nun erkeklerinin yüzlerinin köpek yüzü (veya o kadar çirkin) olduğu fakat<br />
kadınlarının ise aksine inanılmaz dercede güzel ve çekici oldukları anlatılır. Bu nedenle Barak Ana<br />
kavramı bu boyun türediği Ana şeklinde algılansa da, kafasının köpek kafası olduğu şeklinde kesin bir<br />
bilgi mevcut değildir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Barak: (Bar/Var). Varmak anlamını içerir. Efsanevi bir köpek türüdür.<br />
� Nokay: Moğolca köpek demektir.<br />
(Yansı: BARAK ATA)<br />
BARAN HAN: Ev Tanrısı.<br />
Evleri koruyan tanrıdır. Çok güçlü olarak betimlenir. Türklerde ev kavramı çadır ve otağları da içerdiği<br />
için içerisinde barınılan her mekan ev olarak algılanabilir. Bu bağlamda barınak tanrısı demek daha<br />
doğru olacaktır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Baran: (Bar). Barınmak kökünden türemiş bir sözcüktür. Barımak, güçlenmek ve barın (göğüs)<br />
anlamına gelir. Ayrıca bahçe ve ekilen yer anlamı da vardır. Barun Moğolca sağ el anlamına<br />
gelir.<br />
BASAMAN HAN: <strong>Deniz</strong> Tanrısı.<br />
<strong>Deniz</strong>lerden sorumludur. Korkusuz bir alp olarak nitelenir. Elinde üç çatallı kargısı vardır. Yanında<br />
taşıdığı dokuz kollu tuğu yırtıcı hayvan kuyruklarından oluşturulmuştur. (Kaynak: Türk Söylence<br />
Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Basaman: (Bas). Baskın yapan, ezen, kazanan demektir. Çokluk ve fazlalık bildiren basa<br />
kelimesi ile aynı kökten türemiştir. Yaymak anlamı da var. Moğolca, Türkçe ve Tunguzcada at<br />
sürmek anlamını içeren Basa sözcük köküyle bağlantılı görünmektedir. Basa/Masa/Paza/Pasa<br />
sözcüğü Türkçede, Mas/Ması sözcüğü ise Moğolca ve Tunguzcada fazlalık, çokluk, enginlik,<br />
yaygınlık ifade eder.<br />
BASIRGAMAK: Kabus Görmek.<br />
Eşdeğer: BASIRGANMAK, PASARGANMAK, PASARGAMAK<br />
Geceleyin kötü rüya görmek. Büyük sıkıntı ve korku duymak. Kötü ruhların neden olduğuna inanılır.<br />
Kabus ruhu ile bağlantılıdır. Ayrıca Karabasan kavramını da akla getirir. Pasar (Pazar) adlı kötü ruhla<br />
ilgili görünmektedir. Bir Anadolu Türküsünde geçen “Pazarı Pazarladım, Anamı Azarladım” şeklindeki<br />
ifade bu kavramın olumsuz içeriklere sahip olduğunu göstermektedir. Kabuslar tüm dünya<br />
kültürlerinde halk inanışlarının önemli bir parçasını oluştururlar.<br />
� Basırgamak: (Bas). Basmak anlamını içerir. Sıkıntı ve kapalı mekan anlamı bulunur.<br />
(Bakınız: KARABASMAK)<br />
BASTIRIK: Kabus Cini.<br />
Eşdeğer: BASTIRI, BASTIRIĞ<br />
İnsanların kabus görmesi, halsizleşmesi, korkuyla uyanması, sonrasında nefesinin kesilmesi bu kötücül<br />
ruh ile bağlantılı görülür. Anadolu Türkçesinde doğrudan doğruya kabus demektir. Değişik şekillere<br />
girebilir. Kedi kılığına bürünmeyi çok sever. Kazakçada kabus Bastırılu demektir. Bastırıkla ilgili<br />
aşağıdaki varlık adları dikkate değerdir.<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>
Change language