Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
S a y f a | 35<br />
attırarak yaktırır. Onun yandığı bu ateş diğer gelecek kamların ruhlarını oluşturur. Türk ayin ve<br />
törenlerinin temellerini atan kişi olarak da bilinir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Arkıl: (Ar/Ir). Irlamak, yırlamak filleriyle igilidir. Konuşmak, şarkı söylemek içeriğiyle<br />
bağlantılıdır. Kehanet, büyülü söz anlamlarını taşır. Irk ise fal demektir.<br />
ARPAĞ: Efsun.<br />
Eşdeğer: ARBAĞ, ARBA, ARVAĞ, ARVA, ARVAŞ, ARBIŞ, ARBUZ<br />
Büyülü söz, mistik dua. Sihir. Arbağçı denilen efsuncular tarafından okunur. Hastaları iyileştirmek,<br />
kötülükleri ve kötü ruhları savuşturmak için yapılan dua. Örneğin yılanın zehrinin etkisini yok etmek<br />
veya yılan, akrep gibi hayvanların sokmasını engellemek için yapılan ve okunan arpağlar vardır. Bu<br />
arpağlar sonucu yılanın veya akrebin sokmadığı inancı Anadolu’da bugün bile yaygındır. (Kaynak: Türk<br />
Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Arpağ: (Ar). Arbamak fiilinden türetilmiştir. Şaşırtmak anlamı vardır.<br />
(Bakınız: ARBAMAK)<br />
ARYUNT: Yarı At.<br />
Eşdeğer: ARYUND, ARYOND, ERYUNT<br />
“Yaryunt” olarak da ifade edilir. Yarı insan yarı at olan yaratık. Dişi olanları için “Işyunt / Eşyund”<br />
kullanılabilir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Aryunt: Er “İnsan” + Yund “At”.<br />
(Bakınız: ERBÜKE, ERBÖRÜ, ARBOĞA)<br />
ASAR: Tanrılar Yurdu.<br />
Eşdeğer: AZAR<br />
Tanrıların yaşadığı Gökyüzü demektir. Aynı sözcük ilah anlamına da gelir. Azeri ulus adının buradan<br />
türediğini ileri süren bazı görüşlerde mevcuttur. Tibet ve Moğol metinlerinde de yer alan, hatta<br />
İskandinav mitolojilerinde dahi benzer bir sözcükle “Aesir” şeklinde Tanrılar topluluğunu ifade eden<br />
ortak bir unsurdur. Asarı sözcüğü de Tibetçede Göksel Tanrıları tanımlamakta kullanılır. Moğolcada<br />
asar çadır demektir. Türklerde göğün büyük bir çadır olarak algılanması fikrinin bir başka örneğidir.<br />
Çok Tanrılı dinlerin neredeyse tamamında Tanrılar topluluğunun insanlardan uzak bir yerde (genelde<br />
göklerdeki bir dağda) yaşadığı inancı yaygındır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Asar: (As/Az). Asılı yer demektir. Ayrıca asarmak fiili, korumak, saklamak anlamı içerir.<br />
Mançuca ve Moğolcada Asar/Asarı sözcüğü çadır manası taşır.<br />
AŞAPATMAN HANIM: Tıp Tanrıçası.<br />
Yaşlı ve bilge görünümlü bir kadındır. Sahip olduğu güç yardımıyla derdi hastanın vücudundan kovar.<br />
Kızıl saçlı, inci dişli, gelecekten haberler verebilen, insanları beladan koruyan bir varlıktır. Çevresi sık<br />
ormanlarla kaplı bir gölün içinde yaşar. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Aşapatman: (Aş). Aşmak anlamı içerir. Aşa/Aça kızkardeş abla anlamlarına gelir. Ayşe-Fatma<br />
isimlerinin kaynaşmış biçimi olduğu görüşü pek makul değildir. Hint Tanrı isimlerine benzediği<br />
yönünde görüşler de vardır.<br />
AT : Kutlu Hayvan.<br />
Eşanlam: 1. YUNT (YUND, YOND), 2. YABU (YABAK, YAFAK, YABI, CABI), 3. YILKI (CILKI)<br />
Moğolca: 1. ADU (ADUĞ, ADAGU) 2. MOR (MORIN)<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>
Change language